Budowa i właściwości aminokwasów i białek

Aminokwasy są podstawowymi jednostkami budulcowymi białek. Ich struktura i właściwości chemiczne determinują funkcje białek w organizmie.

Definition: Aminokwasy to związki organiczne zawierające grupę aminową (-NH₂) i grupę karboksylową (-COOH).

Kluczowe informacje o aminokwasach i białkach:

• Białka są zbudowane z aminokwasów połączonych wiązaniami peptydowymi.
• Wiązanie peptydowe powstaje w reakcji kondensacji między grupą karboksylową jednego aminokwasu a grupą aminową drugiego.
• Peptydy zawierają od 2 do 50 aminokwasów, białka - powyżej 50.

Highlight: Struktura pierwszorzędowa białka to sekwencja aminokwasów w łańcuchu polipeptydowym.

Podział białek:

• Białka proste: zbudowane wyłącznie z aminokwasów (np. histony, keratyny, albuminy)
• Białka złożone: zawierają część białkową i niebiałkową (np. mioglobina, hemoglobina, kolagen)

Example: Reakcja biuretowa służy do wykrywania wiązań peptydowych w białkach. Roztwór białka zmienia barwę na fioletową w obecności NaOH i CuSO₄.

Vocabulary: Aminokwasy niebiałkowe to aminokwasy niewchodzące w skład białek, ale pełniące inne funkcje w organizmie.

Matura 2023: biologia odpowiedzi często zawierają pytania dotyczące budowy i funkcji białek, dlatego zrozumienie tych zagadnień jest kluczowe dla sukcesu na egzaminie.