Białka - budulec życia
Białka to polimery zbudowane z 20 różnych aminokwasów, które łączą się jak klocki w długie łańcuchy. To właśnie te aminokwasy decydują o tym, jakie właściwości będzie miało konkretne białko.
Białka dzielimy na białka proste (zbudowane tylko z aminokwasów) i białka złożone (mają dodatkowo części niebiałkowe). To trochę jak różnica między prostym samochodem a autem z dodatkowymi gadżetami.
Każde białko ma swoją konkretną funkcję w organizmie. Kolagen i keratyna budują nasze tkanki (funkcja strukturalna), hemoglobina przenosi tlen (funkcja transportowa), a pepsyna pomaga trawić jedzenie (funkcja enzymatyczna). Globuliny chronią nas przed chorobami, a mioglobina magazynuje tlen w mięśniach.
Właściwości białek są fascynujące - rozpuszczają się w wodzie tworząc roztwór koloidalny. Mogą też ulegać koagulacji (łączenie się w większe struktury) lub denaturacji (zmiana kształtu pod wpływem temperatury czy chemikaliów). Dlatego białko jajka twardnieje podczas gotowania!
💡 Ciekawostka: Białka redukują pracę organizmu, odpowiadają za ruch, wykrywają sygnały i stanowią zapas substancji odżywczych - to prawdziwe multitaskerzy naszego ciała!