Transkrypcja, translacja i kod genetyczny

Transkrypcja to kluczowy proces w biologii molekularnej, który zachodzi w jądrze komórkowym. Polega on na syntezie mRNA na matrycy DNA przy udziale enzymu polimerazy RNA.

Definicja: Transkrypcja to przepisywanie informacji genetycznej z DNA na RNA.

Gdzie zachodzi transkrypcja: Transkrypcja zachodzi w jądrze komórkowym u eukariontów.

Translacja to kolejny ważny etap ekspresji genów, który odbywa się w cytozolu komórki. W tym procesie informacja zawarta w mRNA jest odczytywana i na jej podstawie syntetyzowane są białka.

Highlight: Przebieg transkrypcji w punktach:

1. Synteza mRNA przez polimerazę RNA
2. Uwolnienie cząsteczki pre-mRNA
3. Modyfikacje potranskrypcyjne

Cechy kodu genetycznego są kluczowe dla zrozumienia, jak informacja genetyczna jest przekazywana i realizowana w komórkach. Do najważniejszych cech należą:

• Trójkowość - każdy kodon składa się z trzech nukleotydów
• Jednoznaczność - jeden kodon koduje tylko jeden aminokwas
• Zdegenerowanie - jeden aminokwas może być kodowany przez więcej niż jeden kodon
• Bezprzecinkowość - każdy nukleotyd należy do jakiegoś kodonu
• Niezachodzenie - nukleotyd z jednego kodonu nie może być częścią sąsiedniego kodonu

Vocabulary:

• Kod genetyczny trójkowy: każde trzy kolejne nukleotydy oznaczają jeden aminokwas
• Kod genetyczny zdegenerowany: jeden aminokwas może być kodowany przez więcej niż jeden kodon
• Uniwersalny kod genetyczny: te same kodony oznaczają te same aminokwasy u większości organizmów

Rodzaje RNA i ich funkcje są istotne dla zrozumienia procesów komórkowych:

1. rRNA (rybosomalny) - tworzy rybosomy, na których zachodzi biosynteza białek
2. mRNA (informacyjny) - przenosi informację genetyczną z jądra komórkowego na rybosomy
3. tRNA (transportujący) - transportuje aminokwasy na rybosomy

Example: tRNA posiada miejsce zwane antykodonem, gdzie przyłącza się aminokwas.

Budowa DNA i RNA różni się w kilku kluczowych aspektach:

• DNA zawiera deoksyrybozę, podczas gdy RNA zawiera rybozę
• W DNA występuje tymina, a w RNA uracyl
• DNA tworzy podwójną helisę, RNA zazwyczaj jest jednoniciowe

Highlight: Funkcje DNA:

• Jest materiałem genetycznym wszystkich organizmów i niektórych wirusów
• Zawiera geny - odcinki kodujące informację do syntezy białek i RNA
• Jest nośnikiem informacji genetycznej

Zrozumienie tych procesów i struktur jest kluczowe dla zgłębienia tajemnic biologii molekularnej i genetyki.