Otwórz aplikację

Przedmioty

Biologia: Jak działają organizmy i ich życie

Otwórz

74

2

user profile picture

Elwira Drzonek

22.03.2022

Biologia

Biologia jako nauka

Biologia: Jak działają organizmy i ich życie

Biologia nauka o zależnościach między organizmami to fascynująca dziedzina, która pozwala nam zrozumieć świat żywych istot i relacje między nimi. Nauka ta bada wszystkie aspekty życia - od najmniejszych komórek po złożone ekosystemy. Szczególną uwagę poświęca się badaniu cech organizmów i czynności życiowych, które są wspólne dla wszystkich żywych istot.

W biologii poznajemy, jak organizmy oddychają, odżywiają się, rozmnażają i reagują na bodźce środowiska. Każda żywa istota musi wykonywać te podstawowe funkcje, aby przetrwać. Organizmy pobierają substancje odżywcze, przekształcają je w energię, rosną i rozwijają się, a także przekazują swoje cechy potomstwu. Wszystkie te procesy są ze sobą ściśle powiązane i tworzą skomplikowaną sieć zależności.

Metody poznawania biologii i obserwacji są kluczowe dla zrozumienia procesów życiowych. Naukowcy wykorzystują różnorodne narzędzia i techniki - od prostych obserwacji przez mikroskop po zaawansowane badania genetyczne. Obserwacje terenowe pozwalają poznać zachowania organizmów w ich naturalnym środowisku, podczas gdy eksperymenty laboratoryjne umożliwiają szczegółowe badanie procesów zachodzących na poziomie komórkowym. Dzięki tym metodom możemy lepiej zrozumieć, jak funkcjonuje życie na Ziemi i jakie mechanizmy rządzą światem przyrody. Biologia uczy nas również, jak ważna jest ochrona środowiska i zachowanie równowagi w przyrodzie, ponieważ wszystkie organizmy są ze sobą powiązane i wzajemnie od siebie zależne.

...

22.03.2022

741

BIOLOGIA
zajmuje się badaniem;
budowy
czynności syconych organizmow
- zalezhości między organizmami
-wpływem środowisha na
nauka, utora
orga

Zobacz

Źródła wiedzy biologicznej i metody badawcze

W biologii wykorzystuje się różnorodne źródła wiedzy i metody badawcze, które pozwalają na lepsze zrozumienie świata organizmów żywych. Metodyka badań biologicznych jest kluczowym elementem w procesie naukowym.

Highlight: CKE wymagania maturalne biologia kładą nacisk na znajomość metod badawczych w biologii.

Główne źródła wiedzy biologicznej to:

  1. Obserwacja - podstawowe i najstarsze źródło wiedzy, polegające na uważnym przyglądaniu się organizmom i procesom bez ingerencji.
  2. Doświadczenie - metoda, w której celowo zmienia się jeden z czynników wpływających na organizm lub proces.
  3. Zajęcia terenowe i wycieczki
  4. Książki i czasopisma naukowe
  5. Filmy edukacyjne
  6. Edukacyjne strony internetowe

Example: Przykładem badania biologicznego może być obserwacja wpływu światła na wzrost roślin.

Metoda naukowa jest systematycznym podejściem do uzyskiwania odpowiedzi na pytania biologiczne. Składa się z następujących etapów:

  1. Obserwacja
  2. Sformułowanie problemu badawczego
  3. Postawienie hipotezy
  4. Przeprowadzenie doświadczenia
  5. Analiza wyników
  6. Sformułowanie wniosku

Vocabulary: Hipoteza to przypuszczenie lub przewidywanie wyniku badania, które można zweryfikować eksperymentalnie.

Cechy dobrego badacza biologicznego to:

  • Szacunek do przyrody
  • Ostrożność
  • Cierpliwość
  • Systematyczność
  • Rzetelność

Wymagania maturalne biologia 2026 będą prawdopodobnie obejmować umiejętność planowania i przeprowadzania doświadczeń biologicznych zgodnie z metodą naukową.

BIOLOGIA
zajmuje się badaniem;
budowy
czynności syconych organizmow
- zalezhości między organizmami
-wpływem środowisha na
nauka, utora
orga

Zobacz

Narzędzia badawcze w biologii - mikroskopy

W biologii kluczową rolę odgrywają narzędzia badawcze, które pozwalają na obserwację obiektów niedostrzegalnych gołym okiem. Najważniejszym z nich jest mikroskop.

Definition: Mikroskop to przyrząd optyczny służący do obserwacji bardzo małych obiektów, niewidocznych gołym okiem.

Wyróżniamy dwa główne typy mikroskopów:

  1. Mikroskop optyczny
  2. Mikroskop elektronowy

Mikroskop optyczny pozwala na powiększenie obiektu nawet tysiąc razy. Jego główne elementy to:

  • Okular - powiększa obraz stworzony przez obiektyw
  • Tubus - element, w którym znajduje się obiektyw
  • Rewolwer - umożliwia zmianę obiektywu
  • Stolik - miejsce, na którym umieszcza się preparat
  • Śruba makrometryczna i mikrometryczna - służą do ustawiania ostrości obrazu
  • Kondensor - skupia światło na preparacie
  • Źródło światła lusterkolublampkalusterko lub lampka - służy do oświetlania preparatu

Highlight: Znajomość budowy i zasady działania mikroskopu jest kluczowa w kontekście wymagań maturalnych biologia 2024 PDF.

Obliczanie powiększenia obrazu w mikroskopie optycznym: Powiększenie = powiększenie okularu x powiększenie obiektywu

Example: Jeśli okular ma powiększenie 20x, a obiektyw 25x, to całkowite powiększenie wynosi 20 x 25 = 500 razy.

Mikroskop elektronowy służy do obserwacji obiektów wyjątkowo małych, takich jak wirusy. Najlepsze modele potrafią powiększyć obraz nawet milion razy.

Wykonanie preparatu mikroskopowego wymaga następujących narzędzi:

  • Szkiełko podstawowe
  • Szkiełko nakrywkowe
  • Zakraplacz
  • Pęseta
  • Igła preparacyjna
  • Zlewka z wodą

Vocabulary: Preparat mikroskopowy to odpowiednio przygotowana próbka materiału biologicznego do obserwacji pod mikroskopem.

Podstawa programowa Biologia rozszerzona obejmuje umiejętność przygotowania preparatów mikroskopowych i ich obserwacji, co jest istotne w kontekście metodyki badań biologicznych.

BIOLOGIA
zajmuje się badaniem;
budowy
czynności syconych organizmow
- zalezhości między organizmami
-wpływem środowisha na
nauka, utora
orga

Zobacz

BIOLOGIA
zajmuje się badaniem;
budowy
czynności syconych organizmow
- zalezhości między organizmami
-wpływem środowisha na
nauka, utora
orga

Zobacz

Wprowadzenie do biologii i jej dziedzin

Biologia to nauka zajmująca się badaniem organizmów żywych, ich budowy, funkcji oraz interakcji ze środowiskiem. Jest to kompleksowa dziedzina nauki, która obejmuje wiele specjalistycznych obszarów.

Definicja: Biologia to nauka badająca budowę, czynności życiowe organizmów, zależności między nimi oraz wpływ środowiska na organizmy.

Główne dziedziny biologii obejmują:

  1. Zoologię - naukę o zwierzętach
  2. Botanikę - naukę o roślinach
  3. Mikrobiologię - naukę o mikroorganizmach
  4. Anatomię - naukę o budowie wewnętrznej organizmów
  5. Fizjologię - naukę o czynnościach życiowych
  6. Ekologię - naukę m.in. o zależnościach między organizmami

Highlight: Wymagania maturalne biologia 2025 obejmują znajomość podstawowych dziedzin biologii i ich zakresu badań.

Biologia bada organizmy na różnych poziomach organizacji, od komórki po złożone układy. Komórka jest podstawowym elementem budowy wszystkich organizmów. Wyższe poziomy organizacji to tkanki, narządy, układy i wreszcie cały organizm.

Example: Komórka zwierzęca różni się od komórki roślinnej, np. brakiem ściany komórkowej i chloroplastów.

Zakres materiału matura Biologia rozszerzona 2025 obejmuje zrozumienie cech charakterystycznych organizmów żywych, takich jak:

  1. Odżywianie się
  2. Oddychanie
  3. Wydalanie
  4. Ruch
  5. Wzrost i rozwój
  6. Rozmnażanie się
  7. Reakcja na bodźce

Te cechy są kluczowe dla zrozumienia funkcjonowania organizmów żywych i stanowią podstawę do dalszych, bardziej zaawansowanych studiów biologicznych.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

21 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

 

Biologia

741

22 mar 2022

5 strony

Biologia: Jak działają organizmy i ich życie

Biologia nauka o zależnościach między organizmami to fascynująca dziedzina, która pozwala nam zrozumieć świat żywych istot i relacje między nimi. Nauka ta bada wszystkie aspekty życia - od najmniejszych komórek po złożone ekosystemy. Szczególną uwagę poświęca się badaniu cech organizmów... Pokaż więcej

BIOLOGIA
zajmuje się badaniem;
budowy
czynności syconych organizmow
- zalezhości między organizmami
-wpływem środowisha na
nauka, utora
orga

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Źródła wiedzy biologicznej i metody badawcze

W biologii wykorzystuje się różnorodne źródła wiedzy i metody badawcze, które pozwalają na lepsze zrozumienie świata organizmów żywych. Metodyka badań biologicznych jest kluczowym elementem w procesie naukowym.

Highlight: CKE wymagania maturalne biologia kładą nacisk na znajomość metod badawczych w biologii.

Główne źródła wiedzy biologicznej to:

  1. Obserwacja - podstawowe i najstarsze źródło wiedzy, polegające na uważnym przyglądaniu się organizmom i procesom bez ingerencji.
  2. Doświadczenie - metoda, w której celowo zmienia się jeden z czynników wpływających na organizm lub proces.
  3. Zajęcia terenowe i wycieczki
  4. Książki i czasopisma naukowe
  5. Filmy edukacyjne
  6. Edukacyjne strony internetowe

Example: Przykładem badania biologicznego może być obserwacja wpływu światła na wzrost roślin.

Metoda naukowa jest systematycznym podejściem do uzyskiwania odpowiedzi na pytania biologiczne. Składa się z następujących etapów:

  1. Obserwacja
  2. Sformułowanie problemu badawczego
  3. Postawienie hipotezy
  4. Przeprowadzenie doświadczenia
  5. Analiza wyników
  6. Sformułowanie wniosku

Vocabulary: Hipoteza to przypuszczenie lub przewidywanie wyniku badania, które można zweryfikować eksperymentalnie.

Cechy dobrego badacza biologicznego to:

  • Szacunek do przyrody
  • Ostrożność
  • Cierpliwość
  • Systematyczność
  • Rzetelność

Wymagania maturalne biologia 2026 będą prawdopodobnie obejmować umiejętność planowania i przeprowadzania doświadczeń biologicznych zgodnie z metodą naukową.

BIOLOGIA
zajmuje się badaniem;
budowy
czynności syconych organizmow
- zalezhości między organizmami
-wpływem środowisha na
nauka, utora
orga

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Narzędzia badawcze w biologii - mikroskopy

W biologii kluczową rolę odgrywają narzędzia badawcze, które pozwalają na obserwację obiektów niedostrzegalnych gołym okiem. Najważniejszym z nich jest mikroskop.

Definition: Mikroskop to przyrząd optyczny służący do obserwacji bardzo małych obiektów, niewidocznych gołym okiem.

Wyróżniamy dwa główne typy mikroskopów:

  1. Mikroskop optyczny
  2. Mikroskop elektronowy

Mikroskop optyczny pozwala na powiększenie obiektu nawet tysiąc razy. Jego główne elementy to:

  • Okular - powiększa obraz stworzony przez obiektyw
  • Tubus - element, w którym znajduje się obiektyw
  • Rewolwer - umożliwia zmianę obiektywu
  • Stolik - miejsce, na którym umieszcza się preparat
  • Śruba makrometryczna i mikrometryczna - służą do ustawiania ostrości obrazu
  • Kondensor - skupia światło na preparacie
  • Źródło światła lusterkolublampkalusterko lub lampka - służy do oświetlania preparatu

Highlight: Znajomość budowy i zasady działania mikroskopu jest kluczowa w kontekście wymagań maturalnych biologia 2024 PDF.

Obliczanie powiększenia obrazu w mikroskopie optycznym: Powiększenie = powiększenie okularu x powiększenie obiektywu

Example: Jeśli okular ma powiększenie 20x, a obiektyw 25x, to całkowite powiększenie wynosi 20 x 25 = 500 razy.

Mikroskop elektronowy służy do obserwacji obiektów wyjątkowo małych, takich jak wirusy. Najlepsze modele potrafią powiększyć obraz nawet milion razy.

Wykonanie preparatu mikroskopowego wymaga następujących narzędzi:

  • Szkiełko podstawowe
  • Szkiełko nakrywkowe
  • Zakraplacz
  • Pęseta
  • Igła preparacyjna
  • Zlewka z wodą

Vocabulary: Preparat mikroskopowy to odpowiednio przygotowana próbka materiału biologicznego do obserwacji pod mikroskopem.

Podstawa programowa Biologia rozszerzona obejmuje umiejętność przygotowania preparatów mikroskopowych i ich obserwacji, co jest istotne w kontekście metodyki badań biologicznych.

BIOLOGIA
zajmuje się badaniem;
budowy
czynności syconych organizmow
- zalezhości między organizmami
-wpływem środowisha na
nauka, utora
orga

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

BIOLOGIA
zajmuje się badaniem;
budowy
czynności syconych organizmow
- zalezhości między organizmami
-wpływem środowisha na
nauka, utora
orga

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Wprowadzenie do biologii i jej dziedzin

Biologia to nauka zajmująca się badaniem organizmów żywych, ich budowy, funkcji oraz interakcji ze środowiskiem. Jest to kompleksowa dziedzina nauki, która obejmuje wiele specjalistycznych obszarów.

Definicja: Biologia to nauka badająca budowę, czynności życiowe organizmów, zależności między nimi oraz wpływ środowiska na organizmy.

Główne dziedziny biologii obejmują:

  1. Zoologię - naukę o zwierzętach
  2. Botanikę - naukę o roślinach
  3. Mikrobiologię - naukę o mikroorganizmach
  4. Anatomię - naukę o budowie wewnętrznej organizmów
  5. Fizjologię - naukę o czynnościach życiowych
  6. Ekologię - naukę m.in. o zależnościach między organizmami

Highlight: Wymagania maturalne biologia 2025 obejmują znajomość podstawowych dziedzin biologii i ich zakresu badań.

Biologia bada organizmy na różnych poziomach organizacji, od komórki po złożone układy. Komórka jest podstawowym elementem budowy wszystkich organizmów. Wyższe poziomy organizacji to tkanki, narządy, układy i wreszcie cały organizm.

Example: Komórka zwierzęca różni się od komórki roślinnej, np. brakiem ściany komórkowej i chloroplastów.

Zakres materiału matura Biologia rozszerzona 2025 obejmuje zrozumienie cech charakterystycznych organizmów żywych, takich jak:

  1. Odżywianie się
  2. Oddychanie
  3. Wydalanie
  4. Ruch
  5. Wzrost i rozwój
  6. Rozmnażanie się
  7. Reakcja na bodźce

Te cechy są kluczowe dla zrozumienia funkcjonowania organizmów żywych i stanowią podstawę do dalszych, bardziej zaawansowanych studiów biologicznych.

BIOLOGIA
zajmuje się badaniem;
budowy
czynności syconych organizmow
- zalezhości między organizmami
-wpływem środowisha na
nauka, utora
orga

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS