Budowa i funkcje kwasów nukleinowych
Budowa kwasów nukleinowych jest złożona i precyzyjna. DNA składa się z dwóch nici polinukleotydowych połączonych wiązaniami wodorowymi między komplementarnymi zasadami.
Definition: Komplementarność zasad oznacza, że adenina łączy się z tyminą, a cytozyna z guaniną.
Nukleotydy w łańcuchu są połączone wiązaniami 3',5'-fosfodiestrowymi między cukrem jednego nukleotydu a resztą fosforanową następnego.
Funkcje DNA są kluczowe dla życia organizmu:
- Jest materiałem genetycznym
- Zawiera geny - odcinki DNA z informacją o syntezie białek
- Przechowuje kod genetyczny - system zapisu informacji o cechach organizmu
Highlight: Sekwencja nukleotydów w DNA określa sekwencję aminokwasów w łańcuchu polipeptydowym, warunkując strukturę i funkcje białek.
Replikacja DNA to proces, w którym komplementarność nici umożliwia, że każda z nich może być matrycą do syntezy nowej nici potomnej. Zachodzi przed podziałem komórki.
Rodzaje RNA różnią się liczbą i sekwencją nukleotydów oraz pełnionymi funkcjami:
- mRNA (informacyjny RNA) - przenosi informację genetyczną z jądra do cytoplazmy
- rRNA (rybosomalny RNA) - buduje rybosomy
- tRNA (transportujący RNA) - przenosi aminokwasy do rybosomów
Highlight: Wszystkie rodzaje RNA uczestniczą w procesie odczytywania informacji genetycznej, prowadząc do syntezy białek.
Porównanie DNA i RNA ukazuje ich kluczowe różnice i podobieństwa w budowie i funkcjach kwasów nukleinowych. Zrozumienie tych różnic jest istotne dla pełnego pojęcia procesów zachodzących w komórce.