Komórki i czynniki układu odpornościowego

Układ odpornościowy składa się z różnorodnych komórek i czynników humoralnych, które współpracują ze sobą w celu ochrony organizmu przed patogenami i innymi zagrożeniami.

Komórki układu odpornościowego:

1. Granulocyty:

   • Neutrofile (obojętnochłonne)
   • Eozynofile (kwasochłonne)
   • Bazofile (zasadochłonne)

2. Komórki tuczne (mastocyty)

3. Komórki dendrytyczne

4. Limfocyty:

   • Limfocyty T:
     • Tc (cytotoksyczne) - rozpoznają komórki z obcym antygenem
     • Th (pomocnicze) - wzmacniają odpowiedź immunologiczną organizmu przez aktywację limfocytów B
   • Limfocyty B - przekształcają się w plazmocyty lub tworzą komórki pamięci
   • Komórki NK (naturalni zabójcy) - rozpoznają i niszczą nieprawidłowe komórki za pośrednictwem substancji toksycznych

Highlight: Limfocyty B odgrywają kluczową rolę w produkcji przeciwciał, które są niezbędne w zwalczaniu patogenów.

Czynniki humoralne:

1. Przeciwciała (immunoglobuliny) - mają kształt litery Y i składają się z 4 łańcuchów. Wyróżniamy pięć klas przeciwciał:

   Example:

   • IgG: Występują w osoczu i tkankach, jako jedyne przenikają przez łożysko, chroniąc płód.
   • IgA: Występują głównie w wydzielinach błon śluzowych, zapewniając obronę w miejscu występowania.
   • IgM: Wydzielane we wczesnych stadiach reakcji odpornościowej.
   • IgD: Występują na powierzchni limfocytów B, biorą udział w ich różnicowaniu.
   • IgE: Uczestniczą w zwalczaniu pasożytów oraz w reakcjach alergicznych.

2. Białka układu dopełniacza - zespół 20 enzymów osocza krwi, zdolnych do wspomagania odpowiedzi immunologicznej. Ich aktywacja prowadzi do niszczenia komórek bakteryjnych.

3. Białka ostrej fazy - grupa białek wytwarzanych w wątrobie i uwalnianych podczas stanu zapalnego. Ich ilość wskazuje na nasilenie stanu zapalnego.

4. Cytokiny - różnorodne peptydy lub białka pełniące funkcje regulacyjne, np. namnażanie, specjalizację i aktywowanie komórek. Wyróżniamy:

   • Interleukiny: stymulują procesy krwiotwórcze, regulują przebieg odpowiedzi immunologicznej i aktywność limfocytów, uczestniczą w gojeniu się ran i regeneracji tkanek.
   • Interferony: hamują procesy krwiotwórcze, są zaangażowane w obronę przeciwwirusową i przeciwnowotworową.
   • Chemokiny: powodują dojrzewanie leukocytów i ich przemieszczanie się do miejsca zakażenia.

Vocabulary: Cytokiny to grupa białek regulujących odpowiedź immunologiczną i komunikację między komórkami układu odpornościowego.

Definition: Układ dopełniacza to zespół białek osocza krwi, które współdziałają ze sobą w kaskadowej reakcji, wzmacniając odpowiedź immunologiczną i pomagając w eliminacji patogenów.

Uszkodzony układ immunologiczny może prowadzić do zwiększonej podatności na infekcje i choroby autoimmunologiczne. Słaby układ immunologiczny objawy mogą obejmować częste infekcje, przewlekłe zmęczenie i trudności w gojeniu się ran.