Budowa i funkcje układu odpornościowego

Układ immunologiczny pełni kluczową rolę w obronie organizmu przed patogenami i chorobami. Posiada zdolność rozpoznawania patogenów oraz odróżniania własnych antygenów od obcych. Główne zdolności układu odpornościowego to immunogenność (wywoływanie reakcji odpornościowej) oraz antygenowość (wiązanie się z przeciwciałami lub receptorami limfocytów).

Antygeny to głównie białka lub polisacharydy znajdujące się na powierzchni komórek lub wirusów, a także toksyny wydzielane przez grzyby i bakterie. Układ odpornościowy pełni trzy podstawowe funkcje: rozpoznawanie patogenów i antygenów, zwalczanie infekcji oraz usuwanie nieprawidłowych komórek własnych.

W skład układu wchodzą narządy układu limfatycznego oraz wyspecjalizowane komórki biorące udział w reakcjach odpornościowych.

Definicja: Antygeny to substancje (głównie białka lub polisacharydy) znajdujące się na powierzchni komórek lub wirusów, które mogą wywoływać reakcję odpornościową organizmu.

Highlight: Główne funkcje układu odpornościowego to rozpoznawanie patogenów i antygenów, zwalczanie infekcji oraz usuwanie nieprawidłowych komórek własnych.

Komórki układu odpornościowego

Komórki układu odpornościowego występują w różnych narządach, krążą wraz z krwią i limfą, a także znajdują się w płynie tkankowym między narządami. Największe ich skupiska znajdują się w miejscach graniczących ze środowiskiem zewnętrznym, takich jak układ pokarmowy i oddechowy.

Do głównych typów komórek układu odpornościowego należą:

1. Granulocyty, w tym neutrofile, eozynofile i bazofile
2. Limfocyty, w tym limfocyty T i limfocyty B
3. Komórki NK (Natural Killer)

Każdy z tych typów komórek pełni specyficzną funkcję w obronie organizmu przed patogenami i chorobami.

Highlight: Komórki układu odpornościowego są najbardziej skoncentrowane w miejscach graniczących ze środowiskiem zewnętrznym, takich jak układ pokarmowy i oddechowy, co stanowi pierwszą linię obrony organizmu.

Czynniki humoralne układu odpornościowego

Czynniki humoralne odgrywają kluczową rolę w reakcjach odpornościowych. Do najważniejszych z nich należą:

1. Przeciwciała (immunoglobuliny) - mają kształt litery Y i składają się z czterech łańcuchów polipeptydowych. Ich unikalna budowa pozwala na rozpoznawanie i niszczenie specyficznych antygenów.

2. Układ dopełniacza - składa się z około 20 enzymów osocza krwi, które wspomagają działanie przeciwciał w zwalczaniu infekcji. Aktywacja układu dopełniacza prowadzi do niszczenia komórek bakteryjnych i wirusowych oraz stymuluje gromadzenie się komórek układu odpornościowego w miejscu zakażenia.

3. Białka ostrej fazy - produkowane w wątrobie i uwalniane podczas stanu zapalnego. Ich poziom w organizmie zmienia się w zależności od nasilenia stanu zapalnego, co może służyć jako wskaźnik stanu zdrowia.

Definicja: Odpowiedź humoralna to część odpowiedzi immunologicznej związana z produkcją przeciwciał przez limfocyty B i ich działaniem w płynach ustrojowych.

Vocabulary: Czynniki humoralne to substancje rozpuszczone w płynach ustrojowych, takie jak przeciwciała, białka układu dopełniacza i białka ostrej fazy, które pełnią ważną rolę w odpowiedzi immunologicznej.