Budowa i funkcjonowanie układu mięśniowego
Każdy mięsień składa się z charakterystycznych części: ścięgna łączącego mięsień z kością, brzucha mięśnia zawierającego włókna mięśniowe, oraz rozcięgna. Mięśnie szkieletowe są zbudowane z włókien poprzecznie prążkowanych, które mają wiele jąder komórkowych. Dzięki tej budowie kurczą się szybko i silnie, a ich działanie jest kontrolowane przez nasz układ nerwowy.
Wchodząc głębiej w strukturę mięśni, każdy mięsień składa się z pęczków włókien, te z kolei z miofibryli, a miofibryle z sarkomerów - jednostek kurczliwych mięśnia. W sarkomerach znajdują się dwa kluczowe białka: aktyna i miozyna, które umożliwiają skurcz mięśnia. Do tego procesu niezbędne są jony wapnia (Ca²⁺) oraz ATP jako źródło energii.
W naszym ciele występują również mięśnie gładkie (wrzecionowate, z jednym jądrem, kurczące się wolno i nie podlegające naszej woli) oraz mięsień sercowy (rozgałęziony, z jednym lub dwoma jądrami, kurczący się rytmicznie i automatycznie). Skurcz mięśni szkieletowych zachodzi dzięki przesuwaniu się filamentów aktyny i miozyny po sobie, co jest inicjowane przez impuls nerwowy i uwolnienie jonów wapnia.
Ciekawostka: Istnieją różne rodzaje włókien mięśniowych: typ I wolnokurczliwe,czerwone−idealnedodługich,wytrzymałosˊciowychwysiłkoˊw, typ IIa i IIb szybkokurczliwe−sˊwietnedoszybkich,intensywnychwysiłkoˊw. Proporcja tych włókien może częściowo wyjaśniać, dlaczego niektórzy z nas są lepsi w sprintach, a inni w maratonach!
Mięśnie mogą pracować na różne sposoby - izotonicznie (zmieniając długość przy stałym napięciu), izometrycznie (utrzymując długość przy zwiększonym napięciu) lub auksontonicznie (zmieniając zarówno długość jak i napięcie). Energia do ich pracy pochodzi głównie z ATP, a organizm ma kilka dróg metabolicznych do jego produkcji: fosfokreatynę dla szybkich wysiłków, glikolizę i fosforylację oksydacyjną dla dłuższych aktywności.