Zasady mikroskopowania i rodzaje mikroskopów

Zasady mikroskopowania są kluczowe dla uzyskania wyraźnego i dokładnego obrazu preparatu. Proces ten obejmuje kilka etapów:

1. Sprawdzenie czystości sprzętu
2. Ustawienie oświetlenia
3. Umocowanie preparatu na stoliku
4. Ustawienie ostrości za pomocą śrub makro- i mikrometrycznej
5. Korekcja przyrządów optycznych

Highlight: Przy zmianie obiektywu na silniejszy należy podnieść tubus i opuścić stolik, aby uniknąć uszkodzenia preparatu.

Mikroskop elektronowy to zaawansowane urządzenie oferujące znacznie większe powiększenia niż mikroskop optyczny. Wyróżniamy dwa główne typy:

1. Transmisyjny - powiększenie do 1 000 000x, rozdzielczość około 0,2 nm
2. Skaningowy - powiększenie do 100 000x, rozdzielczość około 5 nm

Example: Mikroskop elektronowy transmisyjny umożliwia obserwację struktur wewnątrzkomórkowych, takich jak organelle.

Vocabulary: Rozdzielczość - zdolność mikroskopu do rozróżniania blisko położonych punktów jako oddzielnych obiektów.

W mikroskopie elektronowym obraz uzyskuje się poprzez skierowanie wiązki elektronów na preparat. Wykorzystuje się soczewki elektromagnetyczne do przyspieszania i formowania wiązki elektronów. Obraz rejestrowany jest na kliszy fotograficznej lub przez kamerę.

Definition: Obserwacje mikroskopowe w mikroskopie elektronowym są zawsze pośrednie, gdyż obraz nie jest widoczny bezpośrednio przez okular.

Mikroskop elektronowy służy do obserwacji bakterii, wirusów i organelli komórkowych. Należy pamiętać, że oglądane obiekty są martwe ze względu na proces przygotowania preparatu.

Budowa mikroskopu optycznego

Budowa mikroskopu optycznego składa się z dwóch głównych układów: mechanicznego i optycznego. Układ mechaniczny zapewnia stabilność i możliwość regulacji, podczas gdy układ optyczny odpowiada za tworzenie powiększonego obrazu.

W skład układu mechanicznego wchodzą:

• Statyw - utrzymuje elementy mikroskopu we właściwym położeniu
• Rewolwer - umożliwia zmianę obiektywu
• Stolik - służy do umieszczenia preparatu
• Śruba makrometryczna - do wstępnego ustawienia ostrości
• Śruba mikrometryczna - do dokładnego ustawienia ostrości

Układ optyczny składa się z:

• Okularu - zawiera soczewkę powiększającą obraz
• Obiektywu - zawiera soczewkę tworzącą powiększony obraz
• Kondensora - skupia światło na preparacie
• Źródła światła (lusterka) - zapewnia oświetlenie preparatu

Highlight: Powiększenie mikroskopu oblicza się mnożąc powiększenie okularu przez powiększenie obiektywu.

Vocabulary: Kondensor - układ soczewek skupiający światło na preparacie, umieszczony pod stolikiem mikroskopu.

Example: Przy powiększeniu okularu 10x i obiektywu 40x, całkowite powiększenie mikroskopu wynosi 400x.

Przesłona, składająca się z ruchomych płytek, pozwala regulować ilość światła padającego na preparat. Preparaty oglądane są w świetle przechodzącym, co oznacza, że wiązka światła musi być skierowana od dołu przez preparat.

Definition: Obraz uzyskiwany w mikroskopie jest obrazem odwróconym i powiększonym obserwowanego obiektu.