Kwas deoksyrybonukleinowy (DNA) pełni funkcję nośnika informacji genetycznej, która jest zapisywana w postaci genów. Geny to odcinki DNA zawierające informacje o budowie białka, np. aktyny czy miozyny. Stanowią one około 2% całości DNA, pozostałe 98% to odcinki niekodujące, których funkcje nie są nam jeszcze znane.
DNA występuje w jądrze komórkowym i jest zbudowane z mniejszych jednostek - nukleotydów, składających się z zasady azotowej (adenina, tymina, cytozyna, guanina), cukru i reszty kwasu fosforowego. DNA występuje w postaci podwójnej helisy, gdzie zasady azotowe łączą się zgodnie z zasadą komplementarności.
Geny zawarte w DNA odpowiedzialne są za wytworzenie różnych białek, co prowadzi do różnych cech organizmu. Dzięki nim organizm ma konkretne cechy, np. melanina, która nadaje kolor skórze.
Każdy nukleotyd składający się z zasady azotowej, cukru i reszty kwasu fosforowego, tworzy podwójną helisę z drugim nukleotydem, przechowując w sobie informacje genetyczne.
Kariotyp człowieka składa się z 46 chromosomów, z których każdy zawiera dwie cząsteczki DNA. Kariotyp to kompletny zestaw chromosomów charakterystyczny dla danego gatunku. Chromosom to najbardziej upakowana forma chromatyny, który zawiera jedną czapeczkę DNA, połączone z białkami.
| | DNA | RNA |
|--------------------------|------------------------------------------|---------------------------------------|
| Rodzaj nukleinowy | Deoksyrybonukleinowy | Rybonukleinowy |
| Liczba nici | Dwuniciowy | Jednoniciowy |
| Budowa nukleotydu | Zasada azotowa, cukier, reszta kwasu fosforowego | Zasada azotowa, cukier, reszta kwasu fosforowego |
RNA, podobnie jak DNA, jest zbudowany z nukleotydów, jednak zawiera rybozę zamiast deoksyrybozy, a uracyl zamiast tyminy.
W ten sposób, mimo że DNA i RNA różnią się pod względem budowy i funkcji, oba pełnią kluczową rolę w przechowywaniu informacji genetycznej i tworzeniu białek niezbędnych dla życia organizmu.
