Fotosynteza C4

Rośliny C4 są przystosowane do strefy klimatycznej okołorównikowej i zwrotnikowej, gdzie występują wysokie temperatury i intensywne nasłonecznienie. Przykładem rośliny C4 jest kukurydza.

Cechy charakterystyczne roślin C4:

1. Posiadają tylko jeden rodzaj miękiszu asymilacyjnego.
2. Wiązki przewodzące są otoczone specjalnymi komórkami tworzącymi pochwę okołowiązkową.
3. Aparaty szparkowe są otwarte w dzień, ale mogą się zamykać w przypadku stresu wodnego.

Przebieg fotosyntezy u roślin C4:

1. CO₂ jest wiązany w komórkach miękiszu asymilacyjnego przez karboksylazę fosfoenolopirogronianową (PEP).
2. Powstaje 4-węglowy szczawiooctan, który jest następnie przekształcany w jabłczan.
3. Jabłczan transportowany jest do komórek pochwy okołowiązkowej, gdzie zachodzi dekarboksylacja i uwolniony CO₂ wchodzi do cyklu Calvina.

Example: Rośliny C4 przykłady to kukurydza, trzcina cukrowa, sorgo czy proso. Te rośliny są szczególnie wydajne w gorących i suchych klimatach.

Definition: Fotosynteza C4 to proces, w którym wiązanie CO₂ zachodzi w dwóch etapach i w różnych typach komórek, co pozwala na efektywne wykorzystanie CO₂ nawet przy jego niskim stężeniu w atmosferze.

Porównanie fotosyntez C3, C4 i CAM

Porównanie kluczowych cech fotosyntez C3, C4 i CAM pozwala zrozumieć ich adaptacje do różnych warunków środowiskowych:

1. Miejsce zachodzenia fotosyntezy:

   • C3: miękisz asymilacyjny
   • C4: miękisz asymilacyjny i komórki pochwy okołowiązkowej
   • CAM: miękisz asymilacyjny

2. Pora wiązania CO₂:

   • C3: dzień
   • C4: dzień
   • CAM: noc

3. Pierwszy akceptor CO₂:

   • C3: rybulozo-1,5-bisfosforan (RuBP)
   • C4 i CAM: fosfoenolopirogronian (PEP)

4. Enzym przeprowadzający karboksylację:

   • C3: karboksylaza 1,5-bisfosforybulozy
   • C4 i CAM: karboksylaza fosfoenolopirogronianowa

5. Pierwotny produkt karboksylacji:

   • C3: 3-fosfoglicerynian
   • C4 i CAM: szczawiooctan

6. Straty biomasy w wyniku fotooddychania:

   • C3: duże
   • C4 i CAM: brak lub minimalne

Highlight: Znaczenie fotosyntezy dla życia na Ziemi jest ogromne, a różnorodność mechanizmów fotosyntezy (C3, C4, CAM) pokazuje, jak rośliny przystosowały się do różnych warunków środowiskowych, zapewniając efektywną produkcję biomasy w różnych ekosystemach.

Vocabulary: Fotooddychanie u roślin C4 jest znacznie ograniczone w porównaniu do roślin C3, co przyczynia się do ich wyższej wydajności fotosyntetycznej w warunkach wysokich temperatur i intensywnego nasłonecznienia.