Otwórz aplikację

Przedmioty

708

16 gru 2025

3 strony

Genotyp i Fenotyp: Wprowadzenie i Różnice

user profile picture

Lila

@lila07

Cześć! Dziś poznamy podstawy genetyki, czyli jak nasze geny wpływają... Pokaż więcej

Page 1
Page 2
Page 3
1 / 3
GENOTYP: zbiór wszystkich genów obecnych w organizmie
FENOTYP: zbór cech organizmu, które można
zaobserwować gołym okiem" (np. kolor włosów,

Podstawowe pojęcia genetyki

Genotyp to wszystkie geny, które mamy w naszym organizmie, a fenotyp to cechy, które możemy zobaczyć - jak kolor włosów czy oczu. Łatwo to zapamiętać: genotyp masz "w środku", fenotyp "na zewnątrz"!

U ludzi i innych organizmów diploidalnych chromosomy występują w parach (nazywamy je chromosomami homologicznymi). Dlatego mamy dwie wersje każdego genu - nazywamy je allelami. Allele mogą być dominujące (widoczne nawet gdy masz tylko jeden taki allel) lub recesywne (widoczne tylko gdy masz dwa takie allele).

Ze względu na dany gen możemy być: homozygotą dominującą (dwa allele dominujące, np. AA), homozygotą recesywną (dwa allele recesywne, np. aa) lub heterozygotą (jeden allel dominujący i jeden recesywny, np. Aa).

Ciekawostka: Pierwsze prawo Mendla mówi, że w każdej komórce rozrodczej (gamecie) może znaleźć się tylko jeden allel danego genu. To dlatego, gdy mama (AA) i tata (aa) mają dziecko, będzie ono zawsze heterozygotą (Aa)!

GENOTYP: zbiór wszystkich genów obecnych w organizmie
FENOTYP: zbór cech organizmu, które można
zaobserwować gołym okiem" (np. kolor włosów,

Chromosomy płci i dziedziczenie

Spośród 23 par chromosomów w naszych komórkach, jedna para to chromosomy płci. Dziewczynki mają dwa chromosomy X (XX), a chłopcy mają jeden X i jeden Y (XY). Pozostałe 22 pary to chromosomy autosomalne.

Kiedy rodzice przekazują chromosomy dziecku, mama zawsze daje chromosom X, a tata daje albo X (urodzi się dziewczynka) albo Y (urodzi się chłopiec). Fajne, nie? To tata decyduje o płci dziecka!

W chromosomie X znajduje się około 1100 genów, a w chromosomie Y tylko około 80. Wiele cech zakodowanych w chromosomie X nie jest związanych z płcią - nazywamy je cechami sprzężonymi z płcią.

Ważne! Chłopcy mają tylko jeden chromosom X, więc jeśli odziedziczą po mamie chromosom X z recesywnym genem choroby, to zachorują. Dziewczynki muszą odziedziczyć wadliwy gen od obojga rodziców, aby zachorować. Dlatego choroby sprzężone z płcią częściej dotykają chłopców!

GENOTYP: zbiór wszystkich genów obecnych w organizmie
FENOTYP: zbór cech organizmu, które można
zaobserwować gołym okiem" (np. kolor włosów,

Choroby genetyczne i grupy krwi

Daltonizm (problemy z rozróżnianiem kolorów, głównie zielonego i czerwonego) i hemofilia (zaburzenia krzepnięcia krwi) to przykłady chorób sprzężonych z płcią. Występują one częściej u chłopców, ponieważ mają tylko jeden chromosom X.

Grupy krwi (A, B, AB, 0) są determinowane przez trzy allele: IA (koduje antygen A), IB (koduje antygen B) i i (nie koduje żadnego antygenu). Allele IA i IB są dominujące nad i, ale wobec siebie są równorzędne.

Istnieje sześć możliwych genotypów dla grup krwi: IAIA (grupa A), IBIB (grupa B), IAIB (grupa AB), IAi (grupa A), IBi (grupa B) i ii (grupa 0). Grupy krwi dziedziczą się zgodnie z pierwszym prawem Mendla.

Warto wiedzieć: Symbol Rh+ przy grupie krwi oznacza, że masz antygen D we krwi, a Rh- oznacza jego brak. To ważne przy transfuzjach i w czasie ciąży!



Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

Najpopularniejsze notatki z Biologia

Najpopularniejsze notatki

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

 

Biologia

708

16 gru 2025

3 strony

Genotyp i Fenotyp: Wprowadzenie i Różnice

user profile picture

Lila

@lila07

Cześć! Dziś poznamy podstawy genetyki, czyli jak nasze geny wpływają na to, kim jesteśmy. Dowiesz się, co to jest genotyp i fenotyp, jak dziedziczymy różne cechy i co sprawia, że każdy z nas jest wyjątkowy!

GENOTYP: zbiór wszystkich genów obecnych w organizmie
FENOTYP: zbór cech organizmu, które można
zaobserwować gołym okiem" (np. kolor włosów,

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Podstawowe pojęcia genetyki

Genotyp to wszystkie geny, które mamy w naszym organizmie, a fenotyp to cechy, które możemy zobaczyć - jak kolor włosów czy oczu. Łatwo to zapamiętać: genotyp masz "w środku", fenotyp "na zewnątrz"!

U ludzi i innych organizmów diploidalnych chromosomy występują w parach (nazywamy je chromosomami homologicznymi). Dlatego mamy dwie wersje każdego genu - nazywamy je allelami. Allele mogą być dominujące (widoczne nawet gdy masz tylko jeden taki allel) lub recesywne (widoczne tylko gdy masz dwa takie allele).

Ze względu na dany gen możemy być: homozygotą dominującą (dwa allele dominujące, np. AA), homozygotą recesywną (dwa allele recesywne, np. aa) lub heterozygotą (jeden allel dominujący i jeden recesywny, np. Aa).

Ciekawostka: Pierwsze prawo Mendla mówi, że w każdej komórce rozrodczej (gamecie) może znaleźć się tylko jeden allel danego genu. To dlatego, gdy mama (AA) i tata (aa) mają dziecko, będzie ono zawsze heterozygotą (Aa)!

GENOTYP: zbiór wszystkich genów obecnych w organizmie
FENOTYP: zbór cech organizmu, które można
zaobserwować gołym okiem" (np. kolor włosów,

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Chromosomy płci i dziedziczenie

Spośród 23 par chromosomów w naszych komórkach, jedna para to chromosomy płci. Dziewczynki mają dwa chromosomy X (XX), a chłopcy mają jeden X i jeden Y (XY). Pozostałe 22 pary to chromosomy autosomalne.

Kiedy rodzice przekazują chromosomy dziecku, mama zawsze daje chromosom X, a tata daje albo X (urodzi się dziewczynka) albo Y (urodzi się chłopiec). Fajne, nie? To tata decyduje o płci dziecka!

W chromosomie X znajduje się około 1100 genów, a w chromosomie Y tylko około 80. Wiele cech zakodowanych w chromosomie X nie jest związanych z płcią - nazywamy je cechami sprzężonymi z płcią.

Ważne! Chłopcy mają tylko jeden chromosom X, więc jeśli odziedziczą po mamie chromosom X z recesywnym genem choroby, to zachorują. Dziewczynki muszą odziedziczyć wadliwy gen od obojga rodziców, aby zachorować. Dlatego choroby sprzężone z płcią częściej dotykają chłopców!

GENOTYP: zbiór wszystkich genów obecnych w organizmie
FENOTYP: zbór cech organizmu, które można
zaobserwować gołym okiem" (np. kolor włosów,

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Choroby genetyczne i grupy krwi

Daltonizm (problemy z rozróżnianiem kolorów, głównie zielonego i czerwonego) i hemofilia (zaburzenia krzepnięcia krwi) to przykłady chorób sprzężonych z płcią. Występują one częściej u chłopców, ponieważ mają tylko jeden chromosom X.

Grupy krwi (A, B, AB, 0) są determinowane przez trzy allele: IA (koduje antygen A), IB (koduje antygen B) i i (nie koduje żadnego antygenu). Allele IA i IB są dominujące nad i, ale wobec siebie są równorzędne.

Istnieje sześć możliwych genotypów dla grup krwi: IAIA (grupa A), IBIB (grupa B), IAIB (grupa AB), IAi (grupa A), IBi (grupa B) i ii (grupa 0). Grupy krwi dziedziczą się zgodnie z pierwszym prawem Mendla.

Warto wiedzieć: Symbol Rh+ przy grupie krwi oznacza, że masz antygen D we krwi, a Rh- oznacza jego brak. To ważne przy transfuzjach i w czasie ciąży!

Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

13

Inteligentne Narzędzia NOWE

Przekształć te notatki w: ✓ 50+ Pytań Testowych ✓ Interaktywne Fiszki ✓ Pełny Egzamin Próbny ✓ Plany Eseju

Egzamin Próbny
Quiz
Fiszki
Esej

Najpopularniejsze notatki z Biologia

Najpopularniejsze notatki

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS