Metabolizm sacharydów, tłuszczów i związków azotowych
Strona ta przedstawia kluczowe informacje na temat metabolizmu głównych składników odżywczych w organizmie człowieka. Omówione są procesy związane z przemianami węglowodanów, lipidów oraz związków zawierających azot.
W zakresie metabolizmu sacharydów, szczegółowo opisana jest glukoneogeneza. Jest to anaboliczny proces syntezy glukozy z substratów niebędących cukrami, który zachodzi głównie w wątrobie i nerkach.
Definicja: Glukoneogeneza to synteza glukozy ze związków innych niż cukry, będąca procesem anabolicznym zachodzącym głównie w wątrobie i nerkach.
Głównymi substratami w glukoneogenezie są mleczan, aminokwasy i glicerol. Proces ten uruchamia się, gdy w pożywieniu jest zbyt mało węglowodanów lub gdy wyczerpują się zapasy glikogenu.
Highlight: Glukoneogeneza kiedy zachodzi: Proces ten rozpoczyna się, gdy w pokarmie jest zbyt mało sacharydów lub gdy brakuje zapasów glikogenu.
Omówiona jest również glikogenoliza, czyli rozkład glikogenu do glukozy. Proces ten przebiega przez etapy pośrednie, takie jak glukozo-1-fosforan i glukozo-6-fosforan.
W kontekście metabolizmu tłuszczów, tekst opisuje katabolizm i anabolizm lipidów. Katabolizm tłuszczów obejmuje lipolizę (rozkład triglicerydów do glicerolu i kwasów tłuszczowych) oraz β-oksydację kwasów tłuszczowych w mitochondriach.
Vocabulary: Lipoliza to rozkład triglicerydów do glicerolu i kwasów tłuszczowych, zachodzący w komórkach tkanki tłuszczowej.
Anabolizm tłuszczów polega na syntezie kwasów tłuszczowych w cytozolu adipocytów, przy czym wszystkie kwasy tłuszczowe są wytwarzane z cząsteczek acetylo-CoA.
W zakresie metabolizmu związków azotowych, tekst koncentruje się na przemianach aminokwasów i białek. Katabolizm białek rozpoczyna się od hydrolizy do aminokwasów, przeprowadzanej przez enzymy proteolityczne. Następnie aminokwasy ulegają deaminacji, w wyniku czego powstają ketokwasy i amoniak.
Example: Produkty deaminacji aminokwasów: ketokwasy (mogą być przekształcane w związki pośrednie oddychania komórkowego) oraz amoniak (toksyczny, musi zostać usunięty z organizmu).
Tekst podkreśla, że rozkład aminokwasów zachodzi w różnych komórkach ciała, natomiast synteza mocznika odbywa się w komórkach wątroby. Proces ten, znany jako cykl mocznikowy lub cykl ornitynowy, wymaga dużych nakładów energii.
Quote: "Cykl mocznikowy lub cykl ornitynowy wymaga dużych nakładów energii - przemiany anaboliczne."