Dziedziczenie wielogenowe

Dziedziczenie wielogenowe to proces, w którym wiele genów wpływa na jedną cechę, np. barwę włosów, kolor tęczówki czy barwę skóry. Wyróżniamy dwa główne typy genów w dziedziczeniu wielogenowym:

a) Geny kumulatywne - biorą udział w wykształceniu cech takich jak barwa skóry. Efekt fenotypowy jest sumą działania poszczególnych genów. Im więcej alleli dominujących, tym większe natężenie cechy.

Przykład: aabbcc - bardzo jasna barwa skóry, AABBCC - bardzo ciemna barwa skóry.

b) Geny dopełniające się - do wykształcenia jednej cechy potrzebne są dwa geny (dwa allele dominujące dwóch różnych genów).

Vocabulary: Epistaza to zjawisko, w którym jeden gen maskuje działanie innego genu.

Highlight: Dziedziczenie wielogenowe przykłady obejmują cechy ilościowe, takie jak wzrost czy inteligencja, które są kształtowane przez wiele genów i czynniki środowiskowe.

Dziedziczenie jednogenowe

Dziedziczenie jednogenowe to proces, w którym jeden gen odpowiada za wykształcenie cechy organizmu. Wyróżniamy kilka typów dziedziczenia jednogenowego:

a) Dziedziczenie zupełne (dominacja zupełna) - występuje, gdy jeden allel dominujący całkowicie maskuje działanie allelu recesywnego.

b) Dominacja niezupełna - zachodzi, gdy żaden allel nie dominuje całkowicie nad drugim, a heterozygoty mają pośredni fenotyp.

Przykład: W przypadku lwiej paszczy, AA warunkuje czerwoną barwę kwiatów, aa - białą, a Aa - różową.

c) Kodominacja - polega na tym, że dwa allele są równorzędne względem siebie.

d) Allele wielokrotne - występują, gdy w danej populacji istnieje więcej niż dwie wersje danego genu.

Highlight: Cechy dominujące i recesywne oraz ich interakcje są kluczowe dla zrozumienia dziedziczenia cech u człowieka.