Otwórz aplikację

Przedmioty

8053

1 gru 2025

9 strony

Wszystko o Mchach i Paprotnikach.

user profile picture

misia 🤍

@misiabumbisia

Mchy i paprotniki to fascynujący świat niewielkich, ale niezwykle ważnych... Pokaż więcej

Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
1 / 9
Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Mchy - małe rośliny o wielkim znaczeniu

Mchy to niewielkie rośliny, które rzadko przekraczają kilkanaście centymetrów wysokości. Lubią miejsca cieniste i wilgotne, dlatego najczęściej znajdziesz je w runie leśnym, na pniach drzew czy w szczelinach skalnych. Niektóre gatunki przystosowały się nawet do życia w miastach – zauważyłeś kiedyś mech rosnący między kostkami bruku?

Pojedyncza roślina mchu składa się z trzech głównych części: chwytników, łodyżki i drobnych listków. Chwytniki utrzymują roślinę w podłożu, a łodyżka z listkami przeprowadzają fotosyntezę. Ciekawostką jest to, że mchy, w przeciwieństwie do innych roślin lądowych, pobierają wodę całą powierzchnią ciała!

Latem na zielonej łodyżce wyrasta długi, żółtobrązowy trzonek zakończony zarodnią. W niej powstają zarodniki, które umożliwiają rozmnażanie się mchu.

Ciekawostka: Mchy najlepiej rosną w miejscach o dużej wilgotności, na przykład w pobliżu leśnych strumieni. Potrafią zatrzymywać ogromne ilości wody – jak prawdziwe leśne gąbki!

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Budowa mchu w szczegółach

Mchy zwykle rosną w dużych, gęstych kępach. Taka struktura ma swój cel – dzięki temu mogą gromadzić wodę nie tylko pomiędzy listkami pojedynczej rośliny, ale także między blisko rosnącymi roślinami. To sprawia, że tworzą naturalny magazyn wody.

Każda część mchu ma swoją ważną rolę. Zarodnia to miejsce, w którym powstają zarodniki, które później wysypują się i kiełkują w nowe roślinki. Trzonek nie przeprowadza fotosyntezy – wszystkie potrzebne substancje pobiera z ulistnionej łodyżki.

Ulistniona łodyżka jest zielona i to w niej zachodzi fotosynteza – proces wytwarzania pokarmu z wykorzystaniem światła słonecznego. Chwytniki trzymają całą roślinę w podłożu, dzięki czemu mech nie jest wyrywany przez wiatr czy deszcz.

Sprawdź sam: Podczas następnego spaceru po lesie poszukaj kępki mchu i delikatnie dotknij jej, gdy jest wilgotna. Zauważysz, jak dobrze magazynuje wodę!

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Jak rozmnażają się mchy?

Rozmnażanie mchów jest naprawdę fascynujące! Weźmy za przykład płonnika pospolitego. Cały proces rozpoczyna się w zarodni, gdzie powstają zarodniki. Gdy dojrzeją, wysypują się na ziemię i przy odpowiedniej wilgoci i temperaturze kiełkują w nowe rośliny.

Na szczycie ulistnionych łodyżek tworzą się organy rozrodcze: plemnie (męskie) i rodnie (żeńskie). Aby doszło do zapłodnienia, plemniki muszą przepłynąć z plemni do rodni. Ale uwaga – potrzebują do tego wody! Dlatego rozmnażanie płciowe mchów jest możliwe tylko wtedy, gdy pojawia się rosa lub pada deszcz.

Po zapłodnieniu powstaje zygota, z której rozwija się trzonek zakończony zarodnią. I tak cykl się zamyka! Mech może teraz rozpocząć nowy cykl rozmnażania.

Ważne: Mchy do rozmnażania płciowego bezwzględnie potrzebują wody. Bez kropli deszczu czy rosy plemniki nie mogłyby dopłynąć do komórki jajowej!

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Znaczenie mchów w przyrodzie i dla człowieka

Mchy to prawdziwi bohaterowie przyrody! Są organizmami pionierskimi – jako pierwsze pojawiają się tam, gdzie inne rośliny nie mogą żyć, na przykład na skałach czy hałdach. Mają niewielkie wymagania życiowe, więc świetnie radzą sobie w trudnych warunkach.

Jedną z najważniejszych funkcji mchów jest magazynowanie wody. Gdy topnieje śnieg lub padają deszcze, mchy zatrzymują nadmiar wody, zmniejszając ryzyko powodzi. W czasie suszy uwalniają część zgromadzonej wody, zapobiegając wysychaniu gleby.

Mchy są też domem dla wielu zwierząt – pająków, chrząszczy, mrówek czy ślimaków. Sarny i jelenie chętnie je zjadają, a ptaki wykorzystują do budowy gniazd. Wśród mchów żyją też rośliny, które nie występują nigdzie indziej.

Czy wiesz, że...? Mchy z grupy torfowców tworzą torfowiska, które są niezwykle ważnym ekosystemem. Z torfu korzystamy w ogrodnictwie i medycynie, ale czasem mchy mogą też być uciążliwe – gdy zarastają łąki i pastwiska, utrudniają wypas bydła.

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Paprotniki - wprowadzenie i budowa

Paprotniki to grupa roślin, które poszły o krok dalej niż mchy. Większość z nich rośnie na lądzie, w miejscach wilgotnych i zacienionych, ale niektóre przystosowały się do życia w suchszych miejscach, a nawet w wodzie! Znajdziesz je w lasach, nad brzegami rzek i jezior, ale także na łąkach i polach.

W przeciwieństwie do mchów, paprotniki mają już właściwe organy roślinne: korzenie, łodygi i liście. Dzięki temu są lepiej przystosowane do życia na lądzie i osiągają większe rozmiary. Do paprotników należą między innymi paprocie, skrzypy i widłaki.

Ciekawostką jest, że wiele paprotników ma dwa rodzaje liści: jedne odpowiadają za fotosyntezę, a drugie za rozmnażanie - powstają na nich zarodnie. Niektóre gatunki mają liście pełniące obie te funkcje jednocześnie.

Wow! Paprocie rosnące w wilgotnych lasach Nowej Zelandii mogą osiągać nawet 25 metrów wysokości! Te, które znasz z polskich lasów, są znacznie mniejsze – zwykle nie przekraczają 2 metrów.

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Budowa paproci

Paprocie to prawdziwe cuda natury! Większość z nich ma wieloletnią, podziemną łodygę nazywaną kłączem. To właśnie w nim roślina magazynuje substancje odżywcze, co pozwala jej przetrwać zimę.

Z kłącza wyrastają liczne, cienkie korzenie oraz charakterystyczne liście o długich ogonkach. Młode liście paproci są ślimakowo zwinięte – na pewno je kiedyś widziałeś! Gdy dorosną, rozwijają się w duże, pierzaste liście składające się z wielu mniejszych listków.

Na spodniej stronie dojrzałych liści znajdziesz brązowe kupki – to grupy zarodni, w których powstają zarodniki. Dzięki nim paproć może się rozmnażać.

Spróbuj: Podczas leśnej wycieczki poszukaj paproci i delikatnie odwróć jej liść. Jeśli zobaczysz na spodzie brązowe kropki ułożone w równe rzędy – to właśnie zarodnie z zarodnikami!

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Skrzypy - budowa i cechy charakterystyczne

Skrzypy to kolejna grupa paprotników o ciekawej budowie. Podobnie jak paprocie, mają kłącze, z którego wyrastają korzenie oraz nadziemne łodygi. Te łodygi mogą być proste lub rozgałęzione i to one nadają skrzypom charakterystyczny wygląd.

Na łodygach skrzypów znajdziesz drobne lub silnie zredukowane liście – to znaczy, że są bardzo małe, czasem trudno je nawet zauważyć. Liście, które mają zarodnie, tworzą charakterystyczny kłos zarodnościowy na szczycie łodygi.

Z kłącza wyrastają też boczne odgałęzienia łodygi, które przypominają gałązki. Cała roślina ma często zielonkawą lub brązową barwę i charakterystycznie chropowatą powierzchnię.

Ciekawostka: Nazwa "skrzyp" wzięła się stąd, że gdy pocierasz o siebie dwie łodygi tej rośliny, wydają one charakterystyczny skrzypiący dźwięk. Wynika to z obecności krzemionki w ich ściankach!

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Widłaki i rozmnażanie paprotników

Widłaki to rośliny o delikatnych korzeniach i łodygach, które płożą się po ziemi. Z tych poziomych łodyg wyrastają pionowe odgałęzienia, na których znajdują się drobne, zielone liście. Na niektórych z tych pionowych pędów tworzą się kłosy zarodnionośne, gdzie powstają zarodnie z zarodnikami.

Rozmnażanie paproci (i innych paprotników) jest fascynującym procesem! Latem na spodniej stronie liści tworzą się zarodnie, w których powstają zarodniki. Gdy dojrzeją, wysypują się na glebę i kiełkują w płaskie, sercowate twory zwane przedroślami.

Na spodniej stronie przedrośla powstają plemnie i rodnie. Gdy pojawi się woda (na przykład po deszczu), plemniki przepływają do rodni, gdzie dochodzi do zapłodnienia. Z zygoty rozwija się nowa paproć, a przedrośle obumiera.

Wskazówka: Widłaki są w Polsce pod ochroną, więc jeśli je spotkasz podczas leśnej wędrówki, podziwiaj je, ale nie zrywaj!

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Znaczenie paprotników w przyrodzie i dla człowieka

Czy wiesz, że miliony lat temu paprotniki były dominującą grupą roślin na Ziemi? Tworzyły ogromne lasy z drzew dorastających do 40 metrów wysokości! Po ich obumarciu powstał węgiel kamienny, który jest dziś dla nas niezwykle ważnym surowcem energetycznym.

Współczesne paprotniki nadal odgrywają ważną rolę w przyrodzie. W lesie są składnikami runa leśnego i stanowią dom dla wielu drobnych zwierząt. Są też źródłem pokarmu i schronieniem dla różnych organizmów.

Dla człowieka paprotniki mają także duże znaczenie. Ze skrzypu polnego uzyskujemy leki stosowane w chorobach nerek oraz preparaty wzmacniające włosy i paznokcie. Wiele paproci uprawiamy jako rośliny ozdobne w parkach, ogrodach i domach.

Uwaga: Niektóre paprotniki, szczególnie skrzypy, mogą być uciążliwymi chwastami w ogrodach i na polach uprawnych. Utrudniają wtedy wzrost innych roślin, dlatego ogrodnicy często je usuwają.



Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

 

Biologia

8053

1 gru 2025

9 strony

Wszystko o Mchach i Paprotnikach.

user profile picture

misia 🤍

@misiabumbisia

Mchy i paprotniki to fascynujący świat niewielkich, ale niezwykle ważnych roślin, które możesz spotkać w lesie, na łące czy nawet w mieście. Poznasz ich budowę, sposób rozmnażania oraz ogromne znaczenie dla przyrody i człowieka.

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Mchy - małe rośliny o wielkim znaczeniu

Mchy to niewielkie rośliny, które rzadko przekraczają kilkanaście centymetrów wysokości. Lubią miejsca cieniste i wilgotne, dlatego najczęściej znajdziesz je w runie leśnym, na pniach drzew czy w szczelinach skalnych. Niektóre gatunki przystosowały się nawet do życia w miastach – zauważyłeś kiedyś mech rosnący między kostkami bruku?

Pojedyncza roślina mchu składa się z trzech głównych części: chwytników, łodyżki i drobnych listków. Chwytniki utrzymują roślinę w podłożu, a łodyżka z listkami przeprowadzają fotosyntezę. Ciekawostką jest to, że mchy, w przeciwieństwie do innych roślin lądowych, pobierają wodę całą powierzchnią ciała!

Latem na zielonej łodyżce wyrasta długi, żółtobrązowy trzonek zakończony zarodnią. W niej powstają zarodniki, które umożliwiają rozmnażanie się mchu.

Ciekawostka: Mchy najlepiej rosną w miejscach o dużej wilgotności, na przykład w pobliżu leśnych strumieni. Potrafią zatrzymywać ogromne ilości wody – jak prawdziwe leśne gąbki!

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Budowa mchu w szczegółach

Mchy zwykle rosną w dużych, gęstych kępach. Taka struktura ma swój cel – dzięki temu mogą gromadzić wodę nie tylko pomiędzy listkami pojedynczej rośliny, ale także między blisko rosnącymi roślinami. To sprawia, że tworzą naturalny magazyn wody.

Każda część mchu ma swoją ważną rolę. Zarodnia to miejsce, w którym powstają zarodniki, które później wysypują się i kiełkują w nowe roślinki. Trzonek nie przeprowadza fotosyntezy – wszystkie potrzebne substancje pobiera z ulistnionej łodyżki.

Ulistniona łodyżka jest zielona i to w niej zachodzi fotosynteza – proces wytwarzania pokarmu z wykorzystaniem światła słonecznego. Chwytniki trzymają całą roślinę w podłożu, dzięki czemu mech nie jest wyrywany przez wiatr czy deszcz.

Sprawdź sam: Podczas następnego spaceru po lesie poszukaj kępki mchu i delikatnie dotknij jej, gdy jest wilgotna. Zauważysz, jak dobrze magazynuje wodę!

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Jak rozmnażają się mchy?

Rozmnażanie mchów jest naprawdę fascynujące! Weźmy za przykład płonnika pospolitego. Cały proces rozpoczyna się w zarodni, gdzie powstają zarodniki. Gdy dojrzeją, wysypują się na ziemię i przy odpowiedniej wilgoci i temperaturze kiełkują w nowe rośliny.

Na szczycie ulistnionych łodyżek tworzą się organy rozrodcze: plemnie (męskie) i rodnie (żeńskie). Aby doszło do zapłodnienia, plemniki muszą przepłynąć z plemni do rodni. Ale uwaga – potrzebują do tego wody! Dlatego rozmnażanie płciowe mchów jest możliwe tylko wtedy, gdy pojawia się rosa lub pada deszcz.

Po zapłodnieniu powstaje zygota, z której rozwija się trzonek zakończony zarodnią. I tak cykl się zamyka! Mech może teraz rozpocząć nowy cykl rozmnażania.

Ważne: Mchy do rozmnażania płciowego bezwzględnie potrzebują wody. Bez kropli deszczu czy rosy plemniki nie mogłyby dopłynąć do komórki jajowej!

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Znaczenie mchów w przyrodzie i dla człowieka

Mchy to prawdziwi bohaterowie przyrody! Są organizmami pionierskimi – jako pierwsze pojawiają się tam, gdzie inne rośliny nie mogą żyć, na przykład na skałach czy hałdach. Mają niewielkie wymagania życiowe, więc świetnie radzą sobie w trudnych warunkach.

Jedną z najważniejszych funkcji mchów jest magazynowanie wody. Gdy topnieje śnieg lub padają deszcze, mchy zatrzymują nadmiar wody, zmniejszając ryzyko powodzi. W czasie suszy uwalniają część zgromadzonej wody, zapobiegając wysychaniu gleby.

Mchy są też domem dla wielu zwierząt – pająków, chrząszczy, mrówek czy ślimaków. Sarny i jelenie chętnie je zjadają, a ptaki wykorzystują do budowy gniazd. Wśród mchów żyją też rośliny, które nie występują nigdzie indziej.

Czy wiesz, że...? Mchy z grupy torfowców tworzą torfowiska, które są niezwykle ważnym ekosystemem. Z torfu korzystamy w ogrodnictwie i medycynie, ale czasem mchy mogą też być uciążliwe – gdy zarastają łąki i pastwiska, utrudniają wypas bydła.

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Paprotniki - wprowadzenie i budowa

Paprotniki to grupa roślin, które poszły o krok dalej niż mchy. Większość z nich rośnie na lądzie, w miejscach wilgotnych i zacienionych, ale niektóre przystosowały się do życia w suchszych miejscach, a nawet w wodzie! Znajdziesz je w lasach, nad brzegami rzek i jezior, ale także na łąkach i polach.

W przeciwieństwie do mchów, paprotniki mają już właściwe organy roślinne: korzenie, łodygi i liście. Dzięki temu są lepiej przystosowane do życia na lądzie i osiągają większe rozmiary. Do paprotników należą między innymi paprocie, skrzypy i widłaki.

Ciekawostką jest, że wiele paprotników ma dwa rodzaje liści: jedne odpowiadają za fotosyntezę, a drugie za rozmnażanie - powstają na nich zarodnie. Niektóre gatunki mają liście pełniące obie te funkcje jednocześnie.

Wow! Paprocie rosnące w wilgotnych lasach Nowej Zelandii mogą osiągać nawet 25 metrów wysokości! Te, które znasz z polskich lasów, są znacznie mniejsze – zwykle nie przekraczają 2 metrów.

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Budowa paproci

Paprocie to prawdziwe cuda natury! Większość z nich ma wieloletnią, podziemną łodygę nazywaną kłączem. To właśnie w nim roślina magazynuje substancje odżywcze, co pozwala jej przetrwać zimę.

Z kłącza wyrastają liczne, cienkie korzenie oraz charakterystyczne liście o długich ogonkach. Młode liście paproci są ślimakowo zwinięte – na pewno je kiedyś widziałeś! Gdy dorosną, rozwijają się w duże, pierzaste liście składające się z wielu mniejszych listków.

Na spodniej stronie dojrzałych liści znajdziesz brązowe kupki – to grupy zarodni, w których powstają zarodniki. Dzięki nim paproć może się rozmnażać.

Spróbuj: Podczas leśnej wycieczki poszukaj paproci i delikatnie odwróć jej liść. Jeśli zobaczysz na spodzie brązowe kropki ułożone w równe rzędy – to właśnie zarodnie z zarodnikami!

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Skrzypy - budowa i cechy charakterystyczne

Skrzypy to kolejna grupa paprotników o ciekawej budowie. Podobnie jak paprocie, mają kłącze, z którego wyrastają korzenie oraz nadziemne łodygi. Te łodygi mogą być proste lub rozgałęzione i to one nadają skrzypom charakterystyczny wygląd.

Na łodygach skrzypów znajdziesz drobne lub silnie zredukowane liście – to znaczy, że są bardzo małe, czasem trudno je nawet zauważyć. Liście, które mają zarodnie, tworzą charakterystyczny kłos zarodnościowy na szczycie łodygi.

Z kłącza wyrastają też boczne odgałęzienia łodygi, które przypominają gałązki. Cała roślina ma często zielonkawą lub brązową barwę i charakterystycznie chropowatą powierzchnię.

Ciekawostka: Nazwa "skrzyp" wzięła się stąd, że gdy pocierasz o siebie dwie łodygi tej rośliny, wydają one charakterystyczny skrzypiący dźwięk. Wynika to z obecności krzemionki w ich ściankach!

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Widłaki i rozmnażanie paprotników

Widłaki to rośliny o delikatnych korzeniach i łodygach, które płożą się po ziemi. Z tych poziomych łodyg wyrastają pionowe odgałęzienia, na których znajdują się drobne, zielone liście. Na niektórych z tych pionowych pędów tworzą się kłosy zarodnionośne, gdzie powstają zarodnie z zarodnikami.

Rozmnażanie paproci (i innych paprotników) jest fascynującym procesem! Latem na spodniej stronie liści tworzą się zarodnie, w których powstają zarodniki. Gdy dojrzeją, wysypują się na glebę i kiełkują w płaskie, sercowate twory zwane przedroślami.

Na spodniej stronie przedrośla powstają plemnie i rodnie. Gdy pojawi się woda (na przykład po deszczu), plemniki przepływają do rodni, gdzie dochodzi do zapłodnienia. Z zygoty rozwija się nowa paproć, a przedrośle obumiera.

Wskazówka: Widłaki są w Polsce pod ochroną, więc jeśli je spotkasz podczas leśnej wędrówki, podziwiaj je, ale nie zrywaj!

Biologia
Mchy i paprotniki
Mchy
• Środowisko życia mchów
Mchy są niewielkimi roślinami - ich wysokość nie przekracza
zwykle kilkunastu centy

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Znaczenie paprotników w przyrodzie i dla człowieka

Czy wiesz, że miliony lat temu paprotniki były dominującą grupą roślin na Ziemi? Tworzyły ogromne lasy z drzew dorastających do 40 metrów wysokości! Po ich obumarciu powstał węgiel kamienny, który jest dziś dla nas niezwykle ważnym surowcem energetycznym.

Współczesne paprotniki nadal odgrywają ważną rolę w przyrodzie. W lesie są składnikami runa leśnego i stanowią dom dla wielu drobnych zwierząt. Są też źródłem pokarmu i schronieniem dla różnych organizmów.

Dla człowieka paprotniki mają także duże znaczenie. Ze skrzypu polnego uzyskujemy leki stosowane w chorobach nerek oraz preparaty wzmacniające włosy i paznokcie. Wiele paproci uprawiamy jako rośliny ozdobne w parkach, ogrodach i domach.

Uwaga: Niektóre paprotniki, szczególnie skrzypy, mogą być uciążliwymi chwastami w ogrodach i na polach uprawnych. Utrudniają wtedy wzrost innych roślin, dlatego ogrodnicy często je usuwają.

Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS