Cytokineza - podział cytoplazmy

Cytokineza to proces podziału cytoplazmy, który następuje po podziale jądra komórkowego.

Definition: Cytokineza to podział cytoplazmy $cytozolu i organelli komórkowych$ na dwie komórki potomne.

Przebieg cytokinezy różni się w komórkach zwierzęcych i roślinnych:

1. W komórkach zwierzęcych: Tworzy się pierścień kurczliwy z filamentów aktynowych i miozynowych Pierścień zaciska się, tworząc bruzdę podziałową Ostatecznie dochodzi do całkowitego rozdziału cytoplazmy
2. W komórkach roślinnych: Formuje się fragmoplast z pozostałości wrzeciona podziałowego Pęcherzyki aparatu Golgiego tworzą przegrodę komórkową Powstaje blaszka środkowa i nowe ściany komórkowe

Example: W komórkach roślinnych pęcherzyki aparatu Golgiego zawierają pektyny i hemicelulozy, niezbędne do budowy ściany komórkowej.

Mejoza - podział redukcyjny

Mejoza to specjalny rodzaj podziału komórkowego, który prowadzi do powstania komórek haploidalnych.

Definition: Mejoza to podział jądra komórkowego, w wyniku którego z jednej komórki macierzystej powstają cztery komórki o zredukowanej o połowę liczbie chromosomów.

Znaczenie mejozy:

• Wytwarzanie komórek haploidalnych $np. komórki rozrodcze$
• Zachodzenie rekombinacji genetycznej

Highlight: Rekombinacja genetyczna w mejozie zachodzi poprzez proces crossing-over i anafazę I.

Crossing-over to proces rekombinacji genetycznej, polegający na losowej wymianie fragmentów chromatyd chromosomów homologicznych. Prowadzi to do powstania nowych kombinacji alleli.

Vocabulary: Chiazmy to miejsca krzyżowania się chromosomów podczas crossing-over.

Mejoza zachodzi u organizmów eukariotycznych:

• U roślin i grzybów umożliwia wytwarzanie mejospor $zarodników haploidalnych$
• U zwierząt umożliwia gametogenezę $proces wytwarzania gamet$

Example: Z mejospor rozwija się pokolenie haploidalne, które dzięki podziałom mitotycznym wytwarza następnie haploidalne gamety.

Przebieg mejozy:

1. Koniugacja chromosomów homologicznych w pary $biwalenty$
2. Crossing-over
3. Rozdzielanie chromosomów homologicznych
4. Zanik otoczki jądrowej i tworzenie wrzeciona podziałowego

Highlight: W wyniku wcześniejszego podwojenia materiału genetycznego, każdy chromosom jest zbudowany z dwóch chromatyd, a biwalent składa się z czterech chromatyd $tetrada chromatyd$.

Strona 3: Mejoza i crossing-over

Mejoza to specjalistyczny typ podziału komórkowego prowadzący do powstania komórek o zredukowanej liczbie chromosomów.

Definition: Crossing-over to proces rekombinacji genetycznej, podczas którego następuje wymiana fragmentów chromatyd między chromosomami homologicznymi.

Vocabulary:

• Chiazma: miejsce krzyżowania się chromosomów podczas crossing-over
• Biwelenty: pary chromosomów homologicznych
• Tetrady chromatydowe: struktura złożona z czterech chromatyd

Highlight: Mejoza jest kluczowa dla rozmnażania płciowego i zachowania różnorodności genetycznej.

Strona 4: Porównanie mitozy i mejozy

Szczegółowe zestawienie różnic między mitozą a mejozą oraz ich znaczenie biologiczne.

Highlight: Główne różnice:

• Mitoza: jeden podział, dwie komórki potomne
• Mejoza: dwa podziały, cztery komórki potomne
• Liczba chromosomów w komórkach potomnych różni się

Definition: Apoptoza to zaprogramowana śmierć komórki, kluczowa dla utrzymania homeostazy organizmu.

Mitoza i jej znaczenie

Mitoza to proces podziału komórkowego, który odgrywa kluczową rolę w życiu organizmów.

Highlight: Znaczenie mitozy obejmuje:

• Wzrost i rozwój organizmów
• Regenerację uszkodzonych tkanek i organów
• Wymianę zużytych komórek na nowe
• Bezpłciowe rozmnażanie niektórych organizmów

Fazy mitozy to ciągły proces, który można podzielić na cztery etapy: profazę, metafazę, anafazę i telofazę.

Definition: Mitoza zachodzi w komórkach somatycznych zwierząt i roślin, umożliwiając ich wzrost i rozwój. W wyniku mitozy powstają dwie komórki potomne o niezmienionej liczbie chromosomów.

Szczegółowy opis faz mitozy:

1. Profaza: Następuje kondensacja chromosomów Zanika otoczka jądrowa i jąderko Tworzy się wrzeciono podziałowe
2. Metafaza: Chromosomy osiągają maksymalny poziom kondensacji Ustawiają się w płaszczyźnie równikowej komórki Tworzą tzw. płytkę metafazową
3. Anafaza: Następuje podział centromerów Chromatydy siostrzane rozdzielają się Chromosomy potomne przemieszczają się do biegunów komórki
4. Telofaza: Struktura chromosomów ulega rozluźnieniu Tworzy się nowa otoczka jądrowa Formuje się jąderko Zanika wrzeciono podziałowe

Vocabulary: Centromery to miejsca na chromosomach, do których przytwierdzają się włókna wrzeciona podziałowego.