Mejoza - podział redukcyjny

Mejoza to specjalny rodzaj podziału komórkowego, który prowadzi do powstania komórek haploidalnych.

Definition: Mejoza to podział jądra komórkowego, w wyniku którego z jednej komórki macierzystej powstają cztery komórki o zredukowanej o połowę liczbie chromosomów.

Znaczenie mejozy:

• Wytwarzanie komórek haploidalnych (np. komórki rozrodcze)
• Zachodzenie rekombinacji genetycznej

Highlight: Rekombinacja genetyczna w mejozie zachodzi poprzez proces crossing-over i anafazę I.

Crossing-over to proces rekombinacji genetycznej, polegający na losowej wymianie fragmentów chromatyd chromosomów homologicznych. Prowadzi to do powstania nowych kombinacji alleli.

Vocabulary: Chiazmy to miejsca krzyżowania się chromosomów podczas crossing-over.

Mejoza zachodzi u organizmów eukariotycznych:

• U roślin i grzybów umożliwia wytwarzanie mejospor (zarodników haploidalnych)
• U zwierząt umożliwia gametogenezę (proces wytwarzania gamet)

Example: Z mejospor rozwija się pokolenie haploidalne, które dzięki podziałom mitotycznym wytwarza następnie haploidalne gamety.

Przebieg mejozy:

1. Koniugacja chromosomów homologicznych w pary (biwalenty)
2. Crossing-over
3. Rozdzielanie chromosomów homologicznych
4. Zanik otoczki jądrowej i tworzenie wrzeciona podziałowego

Highlight: W wyniku wcześniejszego podwojenia materiału genetycznego, każdy chromosom jest zbudowany z dwóch chromatyd, a biwalent składa się z czterech chromatyd (tetrada chromatyd).

Mitoza i jej znaczenie

Mitoza to proces podziału komórkowego, który odgrywa kluczową rolę w życiu organizmów.

Highlight: Znaczenie mitozy obejmuje:

• Wzrost i rozwój organizmów
• Regenerację uszkodzonych tkanek i organów
• Wymianę zużytych komórek na nowe
• Bezpłciowe rozmnażanie niektórych organizmów

Fazy mitozy to ciągły proces, który można podzielić na cztery etapy: profazę, metafazę, anafazę i telofazę.

Definition: Mitoza zachodzi w komórkach somatycznych zwierząt i roślin, umożliwiając ich wzrost i rozwój. W wyniku mitozy powstają dwie komórki potomne o niezmienionej liczbie chromosomów.

Szczegółowy opis faz mitozy:

1. Profaza:

   • Następuje kondensacja chromosomów
   • Zanika otoczka jądrowa i jąderko
   • Tworzy się wrzeciono podziałowe

2. Metafaza:

   • Chromosomy osiągają maksymalny poziom kondensacji
   • Ustawiają się w płaszczyźnie równikowej komórki
   • Tworzą tzw. płytkę metafazową

3. Anafaza:

   • Następuje podział centromerów
   • Chromatydy siostrzane rozdzielają się
   • Chromosomy potomne przemieszczają się do biegunów komórki

4. Telofaza:

   • Struktura chromosomów ulega rozluźnieniu
   • Tworzy się nowa otoczka jądrowa
   • Formuje się jąderko
   • Zanika wrzeciono podziałowe

Vocabulary: Centromery to miejsca na chromosomach, do których przytwierdzają się włókna wrzeciona podziałowego.