Odruchy i łuk odruchowy
Odruch to szybka, automatyczna reakcja organizmu na bodziec ze środowiska. Jest to Twoja pierwsza linia obrony przed potencjalnym niebezpieczeństwem! Cała droga, którą pobudzenie przebywa od receptora do efektora, nazywamy łukiem odruchowym.
W procesie tym uczestniczą receptory, w których pod wpływem bodźca powstaje pobudzenie, oraz efektory (narządy wykonawcze). Odruchy dzielimy ze względu na liczbę synaps na monosynaptyczne (z jedną synapsą, bez neuronów pośredniczących) oraz polisynaptyczne (z co najmniej dwiema synapsami i przynajmniej jednym neuronem pośredniczącym).
Układ obwodowy zawiera nerwy czaszkowe i rdzeniowe. Nerwy czaszkowe I−XII głównie unerwiają obszar głowy i szyi, z wyjątkiem nerwu błędnego (X), który dociera do narządów wewnętrznych, i nerwu dodatkowego (XI) unerwiającego mięśnie obręczy barkowej. Nerwy rdzeniowe unerwiają skórę, mięśnie, narządy wewnętrzne i naczynia krwionośne.
🧠 Zapamiętaj: Przebieg reakcji odruchowej zawsze zachowuje tę samą kolejność: receptor odbiera bodziec, neuron czuciowy przekazuje impuls do ośrodkowego układu nerwowego, neuron pośredniczący przekazuje impuls do neuronu ruchowego, który pobudza efektor do działania!