Paprotniki - rośliny naczyniowe zarodnikowe
Paprotniki to rośliny zarodnikowe należące do organowców, posiadające wyspecjalizowane tkanki przewodzące wodę (drewno). Ich charakterystyczną cechą jest heterotroficzna przemiana pokoleń z dominującym sporofitem - samożywnym, wieloletnim pokoleniem.
Większość paprotników występuje w wilgotnych środowiskach lądowych, głównie lasach, choć niektóre można spotkać w zbiornikach wodnych. Sporofit paproci składa się z podziemnej łodygi (kłącza), korzeni przybyszowych oraz dużych, pierzastych liści, które pełnią funkcję odżywiania oraz rozmnażania (wytwarzają zarodnie z zarodnikami).
Wśród paprotników wyróżniamy trzy główne grupy:
- Paprociowce (np. paprotka zwyczajna) - mają dobrze rozwinięte liście asymilacyjne z kupkami zarodni na spodniej stronie.
- Skrzypowe (np. skrzyp polny) - charakteryzują się członowaną łodygą i drobnymi liśćmi; łodyga pełni funkcję fotosyntetyczną.
- Widłakowe (np. widłak goździsty) - mają widlaste rozgałęzienia pędów i drobne liście.
Ciekawostka! U niektórych gatunków paproci (np. długosza królewskiego czy pióropusznika strusiego) występuje dymorfizm liści - wytwarzają one oddzielne liście asymilacyjne (trofofile) i oddzielne liście zarodnionośne (sporofile).
Gametofit paprotników jest zwykle niepozorny, ma postać małej plechy przytwierdzonej do podłoża chwytnikami. Zapłodnienie wymaga obecności wody, gdyż plemniki muszą dopłynąć z plemni do rodni. To wyjaśnia, dlaczego paprotniki najlepiej rozwijają się w wilgotnych warunkach!