Układ pokarmowo-naczyniowy i trawienie u parzydełkowców

Ściana ciała parzydełkowców składa się z trzech warstw: epidermy $ektodermy$, mezoglei i gastrodermy $endodermy$. Charakterystycznym elementem są komórki parzydełkowe z knidocylem i nicią parzydełka.

Definition: Knidocyl - struktura wyzwalająca nić parzydełka u parzydełkowców.

Układ pokarmowo-naczyniowy u meduz jest bardziej rozbudowany niż u polipów. Składa się z:

1. Części centralnej $jama gastralna$
2. Kanałów promienistych odchodzących od centrum
3. Kanału okrężnego biegnącego wzdłuż krawędzi ciała

Wszystkie te elementy tworzą system odpowiedzialny za trawienie i rozprowadzanie substancji odżywczych po ciele zwierzęcia.

Example: Przedstawiciele parzydełkowców, takie jak koralowce madreporowe, mogą żyć w symbiozie z fotosyntetyzującymi protistami.

Trawienie u parzydełkowców odbywa się na dwa sposoby:

1. Trawienie wewnątrzkomórkowe - przy udziale lizosomów w komórkach trawiennych gastrodermy
2. Trawienie zewnątrzkomórkowe - przy udziale enzymów wydzielanych do jamy gastralnej przez komórki gastrodermy

Niestrawione resztki pokarmu są usuwane przez otwór gębowy.

Highlight: Czy parzydełkowce mają skrzela? Nie, parzydełkowce nie posiadają wyspecjalizowanego układu oddechowego, a wymiana gazowa odbywa się przez powierzchnię ciała.

Układ nerwowy i narządy zmysłów parzydełkowców

Układ nerwowy parzydełkowców jest bardzo prosty. Tworzą go gwiaździste komórki nerwowe epidermy i gastrodermy, połączone ze sobą długimi wypustkami w sieć. Ten układ nazywany jest siateczkowym lub rozproszonym.

Definition: Układ nerwowy siateczkowy - prosty system nerwowy charakterystyczny dla parzydełkowców, składający się z połączonych komórek nerwowych tworzących sieć.

Narządy zmysłów u parzydełkowców są słabo wykształcone. Wszystkie bodźce odbierane są przez wyspecjalizowane komórki epidermy. Meduzy mają bardziej rozwinięte narządy zmysłów w dolnej części parasola, zawierające:

• Statocysty $narządy równowagi$
• Receptory chemiczne
• Ropalia $skupiska komórek zmysłowych$

Highlight: Parzydełkowce BiologHelp - parzydełkowce nie posiadają układu oddechowego, wydalniczego ani krwionośnego.

Ruch u parzydełkowców:

• Meduzy poruszają się ruchem odrzutowym, wyrzucając wodę spod parasola dzięki rytmicznym skurczom całego ciała.
• Polipy spędzają większość życia przytwierdzone do podłoża, ale mogą zmieniać położenie, pełzając po podłożu przy pomocy stopy.
• Stadia larwalne $planule$ poruszają się przy pomocy rzęsek.

Example: Polip morski może przemieszczać się, wykorzystując stopę do pełzania po podłożu.

Rozmnażanie i cykl życiowy parzydełkowców

Parzydełkowce rozmnażają się zarówno płciowo, jak i bezpłciowo.

Rozmnażanie bezpłciowe:

• Występuje głównie u polipów
• Odbywa się najczęściej przez pączkowanie lub strobilizację
• Strobilizacja polega na poprzecznym podziale ciała polipa na liczne krążki, które przekształcają się w młodociane stadia meduz $efyry$

Definition: Strobilizacja - proces bezpłciowego rozmnażania u niektórych parzydełkowców, polegający na poprzecznym podziale ciała polipa i tworzeniu młodych meduz.

Rozmnażanie płciowe:

• Występuje najczęściej u meduz
• Parzydełkowce są zwykle rozdzielnopłciowe
• Gamety powstają z komórek totipotencjalnych znajdujących się w gonadach
• Zapłodnienie może odbywać się zewnętrznie lub wewnętrznie

Highlight: U meduz chełbi modrej gamety powstają z komórek totipotencjalnych w gonadach.

Przemiana pokoleń $metageneza$:

• Polega na występowaniu po sobie rozmnażających się płciowo meduz i bezpłciowo polipów
• Oba pokolenia są diploidalne, co odróżnia ją od przemiany pokoleń u roślin

Example: Przemiana pokoleń u parzydełkowców obejmuje stadium meduzy i polipa, które różnią się sposobem rozmnażania.

Cykl życiowy parzydełkowców

Cykl życiowy parzydełkowców obejmuje następujące etapy:

1. Dojrzałe meduzy wytwarzają gamety $plemniki i komórki jajowe$.
2. Gamety łączą się ze sobą, dochodzi do zapłodnienia.
3. Z zygoty rozwija się wolno pływająca larwa planula.
4. Po kilku dniach planula opada na dno i przekształca się w polipa.
5. Gdy polip osiągnie odpowiednią wielkość, następuje proces strobilizacji.
6. Od polipa odrywają się efyry $młode meduzy$.
7. Efyry dojrzewają i przekształcają się w dorosłe meduzy.

Highlight: Znaczenie parzydełkowców w przyrodzie jest istotne, gdyż stanowią one ważny element ekosystemów wodnych i biorą udział w obiegu materii.

Example: Budowa polipa i meduzy różni się, ale obie formy są charakterystyczne dla cyklu życiowego parzydełkowców.

Ten cykl życiowy jest charakterystyczny dla parzydełkowców i ilustruje przemianę pokoleń $metagenezę$ występującą u tych zwierząt.

Vocabulary: Planula - wolno pływająca larwa parzydełkowców, rozwijająca się z zapłodnionej komórki jajowej.

Budowa i charakterystyka parzydełkowców

Parzydełkowce to wodne zwierzęta tkankowe o dwuwarstwowej budowie ciała. Występują we wszystkich strefach klimatycznych, wyłącznie w środowisku wodnym. Charakteryzują się promienistą symetrią ciała i występują w dwóch podstawowych formach:

1. Polip - forma osiadła, długowieczna
2. Meduza - forma wolno żyjąca

Parzydełkowce dzielą się na cztery grupy systematyczne: stułbiopławy, krążkopławy, kubopławy i koralowce. Żyją głównie w wodach słonych.

Vocabulary: Polip - osiadła forma parzydełkowców, przytwierdzona do podłoża.

Vocabulary: Meduza - wolno pływająca forma parzydełkowców o kształcie parasola lub dzwonu.

Budowa ciała parzydełkowców jest stosunkowo prosta i składa się z następujących warstw:

• Epiderma $warstwa zewnętrzna$
• Mezoglea $warstwa środkowa$
• Gastroderma $warstwa wewnętrzna$

W centrum ciała znajduje się jama gastralna, a na zewnątrz widoczne są charakterystyczne elementy, takie jak czułki i płaty gębowe.

Highlight: Budowa parzydełkowców jest przystosowana do życia w środowisku wodnym i obejmuje jamę gastralną oraz specjalne komórki parzydełkowe.