Energia w procesach metabolicznych
Reakcje metaboliczne dzielimy ze względu na przepływ energii. Musisz zapamiętać dwa główne typy:
Reakcje egzoergiczne uwalniają energię - produkty mają niższy poziom energii niż substraty. Przypomina to zjazd z górki - na początku masz więcej energii potencjalnej niż na końcu. Katabolizm składa się głównie z takich reakcji.
Reakcje endoergiczne wymagają dostarczenia energii - produkty mają wyższy poziom energii niż substraty. To jak wspinanie się pod górkę - potrzebujesz energii, by dotrzeć na szczyt. Anabolizm to głównie reakcje tego typu.
W organizmie energia nie jest wykorzystywana bezpośrednio, ale za pomocą specjalnych uniwersalnych przekaźników energii. Najważniejszym z nich jest ATP (adenozynotrójfosforan), zbudowany z rybozy, adeniny i trzech grup fosforanowych połączonych wysokoenergetycznymi wiązaniami.
Uwaga! ATP działa w organizmie bardzo krótko - około 30 sekund! Dlatego organizm musi stale produkować nowe cząsteczki ATP.
Cykl ATP-ADP to podstawowy mechanizm transferu energii w komórce. Gdy organizm potrzebuje energii, ATP ulega hydrolizie (rozkładowi z udziałem wody) do ADP i fosforanu, uwalniając energię. Kiedy energia jest dostępna (np. z trawienia pokarmu), ADP jest fosforylowany z powrotem do ATP. Ten cykl działa nieustannie, zapewniając Ci energię do wszystkich czynności.