Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Protisty: Jakie są i gdzie występują

Zobacz

Protisty: Jakie są i gdzie występują
user profile picture

Bean

@wiemgdziemieszkasz_inmb

·

135 Obserwujących

Obserwuj

Protisty stanowią różnorodną grupę organizmów o fundamentalnym znaczeniu dla ekosystemów.

Protisty dzielą się na jednokomórkowe, kolonijne i wielokomórkowe, wykazując różnorodne sposoby odżywiania i rozmnażania.

Protisty zwierzęce charakteryzują się brakiem ściany komórkowej i heterotroficznym sposobem odżywiania.

Protisty roślinopodobne mogą być zarówno jednokomórkowe jak i wielokomórkowe, posiadając zdolność do fotosyntezy.

Czynności życiowe protistów obejmują różnorodne procesy metaboliczne, rozmnażanie i oddychanie.

11.12.2022

7310

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Zobacz

Strona 7: Cykle rozwojowe

Opis cykli rozwojowych protistów, ze szczególnym uwzględnieniem pasożytów.

Definition: Cykl heteromorficzny charakteryzuje się różnicami między pokoleniami gametofitu i sporofitu.

Example: W cyklu rozwojowym zarodźca malarii występują dwa żywiciele: człowiek i komar.

Highlight: Proces rozpoczyna się od wprowadzenia sporozoitów do krwi człowieka przez samicę komara.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Zobacz

Wprowadzenie do protistów

Protisty to zróżnicowana grupa organizmów, którą można podzielić ze względu na liczbę komórek na:

  • Jednokomórkowe
  • Kolonijne
  • Wielokomórkowe o budowie komórkowej

Protisty zwierzęce są jednokomórkowe lub kolonijne, przypominając budową komórki zwierzęce. Charakteryzują się brakiem ściany komórkowej, obecnością lizosomów i heterotroficznym sposobem odżywiania.

Protisty roślinopodobne mogą być jednokomórkowe, kolonijne lub wielokomórkowe o budowie plechowej. Ich komórki zawierają chloroplasty i ziarna skrobi, często posiadają celulozową ścianę komórkową. Większość jest autotroficzna, choć występują też gatunki miksotroficzne.

Protisty grzybopodobne to głównie heterotroficzne organizmy jedno- lub wielokomórkowe o budowie plechowej. Ich plechy mają postać śluzni lub nitkowatych strzępek, a ściana komórkowa zawiera celulozę.

Vocabulary: Pellikula - białkowa powłoka pod błoną komórkową, nadająca komórce wytrzymałość i giętkość.

Highlight: Protisty wykazują ogromną różnorodność form i sposobów funkcjonowania, łącząc cechy charakterystyczne dla różnych królestw organizmów.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Zobacz

Strona 8: Proces koniugacji

Szczegółowy opis procesu koniugacji u protistów.

Definition: Koniugacja to proces wymiany materiału genetycznego między komórkami.

Highlight: W procesie tym następuje fuzja jąder haploidalnych, tworząc jądro diploidalne.

Example: Po fuzji jąder następują trzy podziały mitotyczne, prowadzące do powstania ośmiu jąder potomnych.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Zobacz

Procesy życiowe protistów

Osmoregulacja u protistów jest kluczowa dla organizmów słodkowodnych, które narażone są na pęknięcie komórek z powodu napływu wody. Nadmiar wody jest usuwany przez wodniczki tętniące.

Oddychanie protistów:

  • Większość oddycha tlenowo
  • Gatunki beztlenowe uzyskują energię dzięki fermentacji

Związek między budową a trybem życia protistów można zaobserwować na przykładzie Didinium - mikroskopijnego drapieżnika występującego głównie w zbiornikach słodkowodnych.

Example: Didinium posiada specjalne struktury przystosowane do drapieżnego trybu życia, takie jak cytostom (otwór do pobierania pokarmu), gardziel, rzęski umożliwiające sprawny ruch, oraz toksycysty uwalniające toksynę paraliżującą ofiarę.

Euglena zielona to przykład protista słodkowodnego, który łączy cechy roślin i zwierząt.

Highlight: Protisty są jednokomórkowe czy wielokomórkowe - mogą występować w obu formach, co świadczy o ich ogromnej różnorodności i zdolności adaptacyjnych.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Zobacz

Charakterystyka protistów jednokomórkowych i wielokomórkowych

Protisty jednokomórkowe występują w formach nieruchomych (kokoidalnych) oraz zdolnych do aktywnego ruchu, takich jak pełzaki, wiciowce i orzęski. Ich komórki mogą być okryte ścianą komórkową, pellikulą lub być nagie.

Vocabulary: Ruch undulipodalny - ruch za pomocą wici i rzęsek, które są cytoplazmatycznymi wypustkami okrytymi błoną komórkową.

Protisty wielokomórkowe mają ciało w postaci plechy, słabo zróżnicowane na tkanki. Wyróżniamy różne rodzaje plech:

  1. Komórczkowe
  2. Nitkowate
  3. Nibytankowe (plektenchymatyczne)
  4. Tkankowe

Example: Plecha nibytankowa (plektenchymatyczna) tworzy się z wielokomórkowych nici, które ciasno się ze sobą splatają, formując nibytankę (plektenchymę).

Odżywianie się protistów zależy od ich typu:

  • Protisty zwierzęce i grzybowe są heterotrofami, pobierającymi pokarm głównie przez endocytozę.
  • Protisty roślinopodobne to zwykle autotrofy, przeprowadzające fotosyntezę dzięki obecności chloroplastów.

Highlight: Niektóre protisty roślinopodobne są miksotrofami, mogącymi odżywiać się zarówno fotoautotroficznie na świetle, jak i heteroautotroficznie w ciemności.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Zobacz

Znaczenie i różnorodność protistów

Protisty odgrywają istotną rolę w ekosystemach wodnych i lądowych. Ich znaczenie obejmuje:

  1. Udział w łańcuchach pokarmowych jako producenci i konsumenci
  2. Tworzenie planktonu, stanowiącego bazę pokarmową dla wielu organizmów wodnych
  3. Udział w obiegu materii w przyrodzie

Przykłady protistów i ich cechy charakterystyczne:

  1. Euglena zielona - łączy cechy roślin (fotosynteza) i zwierząt (aktywny ruch)
  2. Pantofelek - orzęsek słodkowodny o skomplikowanej budowie
  3. Ameba - zmiennokształtny organizm zdolny do fagocytozy

Vocabulary: Fagocytoza - rodzaj endocytozy, w której komórka pochłania duże cząstki stałe.

Jak rozmnażają się protisty? Protisty mogą rozmnażać się zarówno płciowo, jak i bezpłciowo. Metody rozmnażania obejmują:

  1. Podział komórki (mitoza)
  2. Koniugacja (wymiana materiału genetycznego między dwoma osobnikami)
  3. Pączkowanie

Highlight: Różnorodność sposobów rozmnażania się protistów świadczy o ich zdolności adaptacyjnych i ewolucyjnej plastyczności.

Gdzie występują protisty? Protisty można znaleźć w różnorodnych środowiskach:

  1. Wody słodkie (jeziora, rzeki, stawy)
  2. Oceany i morza
  3. Wilgotna gleba
  4. Jako symbionty lub pasożyty innych organizmów

Example: Protisty wielokomórkowe przykłady obejmują niektóre glony morskie, takie jak morszczyn czy listownica, które tworzą rozbudowane plechy o tkankopodobnej strukturze.

Podsumowując, protisty stanowią fascynującą i niezwykle zróżnicowaną grupę organizmów, łączącą cechy roślin, zwierząt i grzybów. Ich badanie pozwala lepiej zrozumieć ewolucję życia na Ziemi i funkcjonowanie ekosystemów wodnych i lądowych.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Zobacz

Strona 6: Przemiana faz jądrowych

Szczegółowy opis przemian faz jądrowych u protistów.

Definition: Przemiana faz jądrowych z przewagą fazy diploidalnej występuje u diplontów.

Highlight: Mejoza pregamiczna prowadzi do wytworzenia haploidalnych gamet.

Example: W cyklu rozwojowym występuje regularne następowanie po sobie pokoleń.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Zobacz

Strona 4: Euglena zielona i śluzowce

Szczegółowy opis budowy i funkcjonowania eugleny zielonej oraz śluzowców.

Definition: Euglena zielona to słodkowodny przedstawiciel protistów roślinopodobnych, będący miksotrofem.

Highlight: Euglena posiada charakterystyczne struktury, takie jak plamka oczna, fotoreceptor i wodniczki tętniące.

Example: Śluzowiec należy do protistów grzybopodobnych i występuje w wilgotnych środowiskach.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Zobacz

Strona 5: Rozmnażanie protistów

Opis procesów rozmnażania się protistów.

Definition: Jak rozmnażają się protisty - mogą rozmnażać się bezpłciowo poprzez wytwarzanie mitospor lub płciowo poprzez zapłodnienie.

Highlight: Rozmnażanie bezpłciowe umożliwia szybkie zwiększenie liczebności populacji.

Example: Mitospory mogą występować jako aplanospory (nieruchome) lub zoospory (ruchliwe).

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Protisty: Jakie są i gdzie występują

user profile picture

Bean

@wiemgdziemieszkasz_inmb

·

135 Obserwujących

Obserwuj

Protisty stanowią różnorodną grupę organizmów o fundamentalnym znaczeniu dla ekosystemów.

Protisty dzielą się na jednokomórkowe, kolonijne i wielokomórkowe, wykazując różnorodne sposoby odżywiania i rozmnażania.

Protisty zwierzęce charakteryzują się brakiem ściany komórkowej i heterotroficznym sposobem odżywiania.

Protisty roślinopodobne mogą być zarówno jednokomórkowe jak i wielokomórkowe, posiadając zdolność do fotosyntezy.

Czynności życiowe protistów obejmują różnorodne procesy metaboliczne, rozmnażanie i oddychanie.

11.12.2022

7310

 

2

 

Biologia

276

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Strona 7: Cykle rozwojowe

Opis cykli rozwojowych protistów, ze szczególnym uwzględnieniem pasożytów.

Definition: Cykl heteromorficzny charakteryzuje się różnicami między pokoleniami gametofitu i sporofitu.

Example: W cyklu rozwojowym zarodźca malarii występują dwa żywiciele: człowiek i komar.

Highlight: Proces rozpoczyna się od wprowadzenia sporozoitów do krwi człowieka przez samicę komara.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Wprowadzenie do protistów

Protisty to zróżnicowana grupa organizmów, którą można podzielić ze względu na liczbę komórek na:

  • Jednokomórkowe
  • Kolonijne
  • Wielokomórkowe o budowie komórkowej

Protisty zwierzęce są jednokomórkowe lub kolonijne, przypominając budową komórki zwierzęce. Charakteryzują się brakiem ściany komórkowej, obecnością lizosomów i heterotroficznym sposobem odżywiania.

Protisty roślinopodobne mogą być jednokomórkowe, kolonijne lub wielokomórkowe o budowie plechowej. Ich komórki zawierają chloroplasty i ziarna skrobi, często posiadają celulozową ścianę komórkową. Większość jest autotroficzna, choć występują też gatunki miksotroficzne.

Protisty grzybopodobne to głównie heterotroficzne organizmy jedno- lub wielokomórkowe o budowie plechowej. Ich plechy mają postać śluzni lub nitkowatych strzępek, a ściana komórkowa zawiera celulozę.

Vocabulary: Pellikula - białkowa powłoka pod błoną komórkową, nadająca komórce wytrzymałość i giętkość.

Highlight: Protisty wykazują ogromną różnorodność form i sposobów funkcjonowania, łącząc cechy charakterystyczne dla różnych królestw organizmów.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Strona 8: Proces koniugacji

Szczegółowy opis procesu koniugacji u protistów.

Definition: Koniugacja to proces wymiany materiału genetycznego między komórkami.

Highlight: W procesie tym następuje fuzja jąder haploidalnych, tworząc jądro diploidalne.

Example: Po fuzji jąder następują trzy podziały mitotyczne, prowadzące do powstania ośmiu jąder potomnych.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Procesy życiowe protistów

Osmoregulacja u protistów jest kluczowa dla organizmów słodkowodnych, które narażone są na pęknięcie komórek z powodu napływu wody. Nadmiar wody jest usuwany przez wodniczki tętniące.

Oddychanie protistów:

  • Większość oddycha tlenowo
  • Gatunki beztlenowe uzyskują energię dzięki fermentacji

Związek między budową a trybem życia protistów można zaobserwować na przykładzie Didinium - mikroskopijnego drapieżnika występującego głównie w zbiornikach słodkowodnych.

Example: Didinium posiada specjalne struktury przystosowane do drapieżnego trybu życia, takie jak cytostom (otwór do pobierania pokarmu), gardziel, rzęski umożliwiające sprawny ruch, oraz toksycysty uwalniające toksynę paraliżującą ofiarę.

Euglena zielona to przykład protista słodkowodnego, który łączy cechy roślin i zwierząt.

Highlight: Protisty są jednokomórkowe czy wielokomórkowe - mogą występować w obu formach, co świadczy o ich ogromnej różnorodności i zdolności adaptacyjnych.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Charakterystyka protistów jednokomórkowych i wielokomórkowych

Protisty jednokomórkowe występują w formach nieruchomych (kokoidalnych) oraz zdolnych do aktywnego ruchu, takich jak pełzaki, wiciowce i orzęski. Ich komórki mogą być okryte ścianą komórkową, pellikulą lub być nagie.

Vocabulary: Ruch undulipodalny - ruch za pomocą wici i rzęsek, które są cytoplazmatycznymi wypustkami okrytymi błoną komórkową.

Protisty wielokomórkowe mają ciało w postaci plechy, słabo zróżnicowane na tkanki. Wyróżniamy różne rodzaje plech:

  1. Komórczkowe
  2. Nitkowate
  3. Nibytankowe (plektenchymatyczne)
  4. Tkankowe

Example: Plecha nibytankowa (plektenchymatyczna) tworzy się z wielokomórkowych nici, które ciasno się ze sobą splatają, formując nibytankę (plektenchymę).

Odżywianie się protistów zależy od ich typu:

  • Protisty zwierzęce i grzybowe są heterotrofami, pobierającymi pokarm głównie przez endocytozę.
  • Protisty roślinopodobne to zwykle autotrofy, przeprowadzające fotosyntezę dzięki obecności chloroplastów.

Highlight: Niektóre protisty roślinopodobne są miksotrofami, mogącymi odżywiać się zarówno fotoautotroficznie na świetle, jak i heteroautotroficznie w ciemności.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Znaczenie i różnorodność protistów

Protisty odgrywają istotną rolę w ekosystemach wodnych i lądowych. Ich znaczenie obejmuje:

  1. Udział w łańcuchach pokarmowych jako producenci i konsumenci
  2. Tworzenie planktonu, stanowiącego bazę pokarmową dla wielu organizmów wodnych
  3. Udział w obiegu materii w przyrodzie

Przykłady protistów i ich cechy charakterystyczne:

  1. Euglena zielona - łączy cechy roślin (fotosynteza) i zwierząt (aktywny ruch)
  2. Pantofelek - orzęsek słodkowodny o skomplikowanej budowie
  3. Ameba - zmiennokształtny organizm zdolny do fagocytozy

Vocabulary: Fagocytoza - rodzaj endocytozy, w której komórka pochłania duże cząstki stałe.

Jak rozmnażają się protisty? Protisty mogą rozmnażać się zarówno płciowo, jak i bezpłciowo. Metody rozmnażania obejmują:

  1. Podział komórki (mitoza)
  2. Koniugacja (wymiana materiału genetycznego między dwoma osobnikami)
  3. Pączkowanie

Highlight: Różnorodność sposobów rozmnażania się protistów świadczy o ich zdolności adaptacyjnych i ewolucyjnej plastyczności.

Gdzie występują protisty? Protisty można znaleźć w różnorodnych środowiskach:

  1. Wody słodkie (jeziora, rzeki, stawy)
  2. Oceany i morza
  3. Wilgotna gleba
  4. Jako symbionty lub pasożyty innych organizmów

Example: Protisty wielokomórkowe przykłady obejmują niektóre glony morskie, takie jak morszczyn czy listownica, które tworzą rozbudowane plechy o tkankopodobnej strukturze.

Podsumowując, protisty stanowią fascynującą i niezwykle zróżnicowaną grupę organizmów, łączącą cechy roślin, zwierząt i grzybów. Ich badanie pozwala lepiej zrozumieć ewolucję życia na Ziemi i funkcjonowanie ekosystemów wodnych i lądowych.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Strona 6: Przemiana faz jądrowych

Szczegółowy opis przemian faz jądrowych u protistów.

Definition: Przemiana faz jądrowych z przewagą fazy diploidalnej występuje u diplontów.

Highlight: Mejoza pregamiczna prowadzi do wytworzenia haploidalnych gamet.

Example: W cyklu rozwojowym występuje regularne następowanie po sobie pokoleń.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Strona 4: Euglena zielona i śluzowce

Szczegółowy opis budowy i funkcjonowania eugleny zielonej oraz śluzowców.

Definition: Euglena zielona to słodkowodny przedstawiciel protistów roślinopodobnych, będący miksotrofem.

Highlight: Euglena posiada charakterystyczne struktury, takie jak plamka oczna, fotoreceptor i wodniczki tętniące.

Example: Śluzowiec należy do protistów grzybopodobnych i występuje w wilgotnych środowiskach.

Protisty
podziar protistów w zależności od liczby komórek:
► jednokomórkowe,
▷ Kolonijne,
D wielokomόrko we o budowie komórkowej
grupy proti

Strona 5: Rozmnażanie protistów

Opis procesów rozmnażania się protistów.

Definition: Jak rozmnażają się protisty - mogą rozmnażać się bezpłciowo poprzez wytwarzanie mitospor lub płciowo poprzez zapłodnienie.

Highlight: Rozmnażanie bezpłciowe umożliwia szybkie zwiększenie liczebności populacji.

Example: Mitospory mogą występować jako aplanospory (nieruchome) lub zoospory (ruchliwe).

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.