Podstawy regulacji ekspresji genów
Wyobraź sobie, że komórka to fabryka, która musi produkować różne białka w zależności od potrzeb. Regulacja ekspresji genów sprawia, że skład białek w komórce może się zmieniać - to podstawa życia!
U bakterii proces jest stosunkowo prosty. Po otrzymaniu sygnału z otoczenia określone geny się włączają lub wyłączają, głównie podczas inicjacji transkrypcji. Bakterie reagują szybko i bezpośrednio na zmiany środowiska.
U eukariontów wszystko jest znacznie bardziej skomplikowane. Mają ogromne genomy z tysiącami genów, a DNA jest "zapakowane" w chromatynę. Właśnie dzięki tej złożonej regulacji możliwa jest specjalizacja komórek - komórki mięśniowe robią co innego niż neurony!
Regulacja dostępu do genu u eukariontów wymaga rozluźnienia chromatyny. Histony i DNA przechodzą modyfikacje chemiczne, które są jak przełączniki - niektóre fragmenty DNA stają się dostępne, inne zostają "wyłączone" na stałe podczas różnicowania komórek.
💡 Pamiętaj: Te modyfikacje chemiczne zachodzą wcześnie podczas rozwoju komórki i decydują o jej przyszłej funkcji!