Szczegóły procesu replikacji
Nić wiodąca i opóźniona różnią się sposobem syntezy. Nić wiodąca tworzona jest w sposób ciągły zgodnie z kierunkiem rozszerzania się widełek replikacyjnych. Z kolei nić opóźniona powstaje przeciwnie do kierunku widełek, fragmentarycznie - jako tzw. fragmenty Okazaki, które później są łączone przez ligazę.
Replikacja zachodzi w fazie S cyklu komórkowego, tuż przed podziałem komórki. Proces ten rozpoczyna się w wielu miejscach ori jednocześnie, co przyspiesza powielanie DNA. Kluczowe dla poprawności replikacji jest działanie polimerazy DNA, która ma zdolność redagowania (naprawiania własnych błędów).
Istnieją trzy teoretyczne modele replikacji DNA. Model semikonserwatywny (półzachowawczy) został potwierdzony doświadczalnie - każda potomna cząsteczka zawiera jedną nić starą i jedną nową. Model dyspersyjny zakłada, że cząsteczki potomne składają się z fragmentów nici starych i nowych. Model konserwatywny sugeruje, że jedna cząsteczka potomna zawiera tylko stare nici, a druga tylko nowe.
💡 Ciekawostka! Pomimo precyzyjnych mechanizmów naprawy, błędy w replikacji DNA zdarzają się i są istotne - mogą prowadzić do mutacji, które są podstawą ewolucji, ale też przyczyną chorób genetycznych.