Język polski
Biologia
Chemia
Historia
Geografia
Aparat ruchu
Układ wydalniczy
Komórka
Bakterie i wirusy. organizmy beztkankowe
Genetyka klasyczna
Badania przyrodnicze
Ekologia
Organizm człowieka jako funkcjonalna całość
Metabolizm
Genetyka molekularna
Układ pokarmowy
Proste zwierzęta bezkręgowe
Genetyka
Rozmnażanie i rozwój człowieka
Chemiczne podstawy życia
Pokaż wszystkie tematy
Systematyka związków nieorganicznych
Węglowodory
Układ okresowy pierwiastków chemicznych
Świat substancji
Pochodne węglowodorów
Efekty energetyczne i szybkość reakcji chemicznych
Reakcje chemiczne w roztworach wodnych
Stechiometria
Gazy i ich mieszaniny
Budowa atomu a układ okresowy pierwiastków chemicznych
Kwasy
Sole
Wodorotlenki a zasady
Roztwory
Reakcje utleniania-redukcji. elektrochemia
Pokaż wszystkie tematy
19
0
vetstudies
11.12.2025
Biologia
Replikacja DNA
1497
•
11 gru 2025
•
vetstudies
@wjedzdomaka
Replikacja DNA to kluczowy proces komórkowy, w którym dochodzi do... Pokaż więcej
Replikacja DNA to proces anaboliczny, katalizowany enzymatycznie, który polega na powieleniu ilości DNA w komórce. Podczas tego procesu macierzysta cząsteczka DNA zostaje rozpleciona, a każda z jej nici stanowi matrycę do powstania nowych łańcuchów.
Proces ten określamy jako semikonserwatywny (półzachowawczy), co oznacza, że w każdej nowej cząsteczce DNA jedna nić pochodzi z macierzystej cząsteczki, a druga jest dobudowana na zasadzie komplementarności. W wyniku replikacji powstają dwie identyczne cząsteczki potomne, które mogą zostać przekazane do komórek potomnych podczas podziałów.
W replikacji uczestniczy wiele białek enzymatycznych, m.in.: polimeraza DNA (katalizuje syntezę nowych nici w kierunku 5' do 3'), helikaza DNA (rozplata podwójną helisę), prymaza (wytwarza startery RNA) oraz ligaza (łączy fragmenty DNA w jeden łańcuch).
💡 Warto zapamiętać! Replisom to kompleks białkowy rozpoczynający i kontynuujący replikację, a replikon to odcinek DNA ulegający replikacji. Te pojęcia często pojawiają się na testach z biologii molekularnej!
Replikację DNA możemy podzielić na trzy główne etapy. Wszystko zaczyna się od inicjacji, kiedy to białko regulatorowe przyłącza się w miejscu ori, powodując rozplecenie podwójnej helisy na niewielkim odcinku. Powstaje oczko replikacyjne z widełkami replikacyjnymi w kształcie litery Y.
Następnie zachodzi elongacja, podczas której helikaza kontynuuje rozrywanie wiązań wodorowych, a widełki replikacyjne przesuwają się w przeciwnych kierunkach. Prymaza syntetyzuje startery RNA, do których przyłącza się polimeraza DNA. Ze względu na antyrównoległość łańcuchów DNA, synteza nowych nici przebiega różnie - nić wiodąca powstaje w sposób ciągły, a nić opóźniona tworzy się z wielu krótkich fragmentów (fragmentów Okazaki), łączonych później przez ligazę.
Ostatnim etapem jest terminacja, podczas której białka replikacyjne odłączają się od DNA w miejscach zawierających sekwencje terminacyjne. Powstają dwie cząsteczki potomne DNA.
🔍 Ciekawostka! Replikacja u eukariontów jest znacznie bardziej złożona niż u prokariontów. Chromosom eukariotyczny ma wiele miejsc inicjacji replikacji, dzięki czemu proces przebiega szybciej mimo większej ilości DNA.
Liniowe DNA eukariontów stawia ciekawe wyzwanie podczas replikacji. Po każdym cyklu replikacji końce DNA ulegałyby skróceniu, ponieważ po usunięciu ostatniego startera na końcu nici opóźnionej, polimeraza DNA nie może dobudować brakującego fragmentu. W efekcie każda kolejna cząsteczka potomna byłaby krótsza od macierzystej.
Na ratunek przychodzi specjalny enzym - telomeraza. Dobudowuje ona nukleotydy do końca matrycy nici opóźnionej, tworząc charakterystyczne struktury zwane telomerami. Są to wielokrotnie powtórzone kilkunukleotydowe odcinki DNA o takiej samej kolejności zasad azotowych.
Telomery pełnią kluczową rolę w zachowaniu stabilności chromosomów i zapobieganiu ich skracaniu podczas kolejnych replikacji. Bez odpowiedniej aktywności telomerazy, komórki mogą utracić zdolność do podziałów po określonej liczbie cykli.
⚠️ Uwaga! Nieprawidłowa aktywność telomerazy jest związana zarówno ze starzeniem komórkowym, jak i z rozwojem nowotworów. W większości komórek somatycznych telomeraza jest nieaktywna, ale w komórkach nowotworowych często dochodzi do jej reaktywacji!
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
App Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
vetstudies
@wjedzdomaka
Replikacja DNA to kluczowy proces komórkowy, w którym dochodzi do powielenia materiału genetycznego. Zachodzi w fazie S cyklu komórkowego i ma charakter semikonserwatywny. Ten proces jest niezbędny, aby komórki mogły przekazać kompletną informację genetyczną podczas podziałów komórkowych.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Replikacja DNA to proces anaboliczny, katalizowany enzymatycznie, który polega na powieleniu ilości DNA w komórce. Podczas tego procesu macierzysta cząsteczka DNA zostaje rozpleciona, a każda z jej nici stanowi matrycę do powstania nowych łańcuchów.
Proces ten określamy jako semikonserwatywny (półzachowawczy), co oznacza, że w każdej nowej cząsteczce DNA jedna nić pochodzi z macierzystej cząsteczki, a druga jest dobudowana na zasadzie komplementarności. W wyniku replikacji powstają dwie identyczne cząsteczki potomne, które mogą zostać przekazane do komórek potomnych podczas podziałów.
W replikacji uczestniczy wiele białek enzymatycznych, m.in.: polimeraza DNA (katalizuje syntezę nowych nici w kierunku 5' do 3'), helikaza DNA (rozplata podwójną helisę), prymaza (wytwarza startery RNA) oraz ligaza (łączy fragmenty DNA w jeden łańcuch).
💡 Warto zapamiętać! Replisom to kompleks białkowy rozpoczynający i kontynuujący replikację, a replikon to odcinek DNA ulegający replikacji. Te pojęcia często pojawiają się na testach z biologii molekularnej!
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Replikację DNA możemy podzielić na trzy główne etapy. Wszystko zaczyna się od inicjacji, kiedy to białko regulatorowe przyłącza się w miejscu ori, powodując rozplecenie podwójnej helisy na niewielkim odcinku. Powstaje oczko replikacyjne z widełkami replikacyjnymi w kształcie litery Y.
Następnie zachodzi elongacja, podczas której helikaza kontynuuje rozrywanie wiązań wodorowych, a widełki replikacyjne przesuwają się w przeciwnych kierunkach. Prymaza syntetyzuje startery RNA, do których przyłącza się polimeraza DNA. Ze względu na antyrównoległość łańcuchów DNA, synteza nowych nici przebiega różnie - nić wiodąca powstaje w sposób ciągły, a nić opóźniona tworzy się z wielu krótkich fragmentów (fragmentów Okazaki), łączonych później przez ligazę.
Ostatnim etapem jest terminacja, podczas której białka replikacyjne odłączają się od DNA w miejscach zawierających sekwencje terminacyjne. Powstają dwie cząsteczki potomne DNA.
🔍 Ciekawostka! Replikacja u eukariontów jest znacznie bardziej złożona niż u prokariontów. Chromosom eukariotyczny ma wiele miejsc inicjacji replikacji, dzięki czemu proces przebiega szybciej mimo większej ilości DNA.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Liniowe DNA eukariontów stawia ciekawe wyzwanie podczas replikacji. Po każdym cyklu replikacji końce DNA ulegałyby skróceniu, ponieważ po usunięciu ostatniego startera na końcu nici opóźnionej, polimeraza DNA nie może dobudować brakującego fragmentu. W efekcie każda kolejna cząsteczka potomna byłaby krótsza od macierzystej.
Na ratunek przychodzi specjalny enzym - telomeraza. Dobudowuje ona nukleotydy do końca matrycy nici opóźnionej, tworząc charakterystyczne struktury zwane telomerami. Są to wielokrotnie powtórzone kilkunukleotydowe odcinki DNA o takiej samej kolejności zasad azotowych.
Telomery pełnią kluczową rolę w zachowaniu stabilności chromosomów i zapobieganiu ich skracaniu podczas kolejnych replikacji. Bez odpowiedniej aktywności telomerazy, komórki mogą utracić zdolność do podziałów po określonej liczbie cykli.
⚠️ Uwaga! Nieprawidłowa aktywność telomerazy jest związana zarówno ze starzeniem komórkowym, jak i z rozwojem nowotworów. W większości komórek somatycznych telomeraza jest nieaktywna, ale w komórkach nowotworowych często dochodzi do jej reaktywacji!
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
19
Inteligentne Narzędzia NOWE
Przekształć te notatki w: ✓ 50+ Pytań Testowych ✓ Interaktywne Fiszki ✓ Pełny Egzamin Próbny ✓ Plany Eseju
App Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
