Do rozprzestrzeniania się roślin okrytozalążkowych służą im owoce oraz przekształcone pędy uczestniczące w rozmn. Wegetatywnym.
Budowa owoców
Owoce po odpadnięciu są w stanie kiełkować:
- Składają się z jednego lub kilku nasion oraz owocni.
- Owoce właściwe
- Owoce rzekome (szupinka)
Funkcje owocni:
- Ochrona nasion
- Zalążek →→ nasiona
- Ściana zalążniowocnia
Owoce mięsiste
- Jagoda, np. pomidor
- Zalążek →→ nasiona
- Ściana zalążniowocnia skórzasta, dno kwiatowe owocnia mięsista.
Wyróżniamy owoce pojedyncze, zbiorowe i owocostany.
Owoce pojedyncze
- Pomoc w rozsiewaniu nasion
- Mają soczystą owocnię
- Pestkowiec w środku
- Pestki i nasiono
Owoce suche
- Mają skórzastą lub zdrewniałą owocnię
- Owoce pękające: dojrzała owocnia sama się otwiera i wysypuje nasiona, np. puszka maku, strąk fasoli
- Owoce niepękające: dojrzała owocnia pozostaje zamknięta, np. bielmo, zarodek, łupina nasienna, owocnia.
Owoce zbiorowe
- Powstają z wielu zalążni wielosłupkowego kwiatu
- Owoc wieloorzeszkowy
- Ściany zalążni tworką orzeszki
Sposoby rozprzestrzeniania się owoców
Samosiewność
- Wielopestkowiec
Obcosiewność
Rozprzestrzenianie się owoców za pomocą Mechanizmów własnych rośliny Macierzystej takich jak:
- Znaczne wydłużanie się pędów rośliny umożliwiające wytwarzanie owoców w pewnej odległości
- Gwałtowne wyrzucanie nasion za pomocą elementów budowy owocu
- Anemochoria
Owocostany
- Przekształcenie całych kwiatostanów
- Owocostan pestkowcowy
Rozprzestrzenianie się za pomocą czynników zewnętrznych
- Wiatrosiewność (anemochorca)
- Wodosiewność (hydrochoria)
- Zwierzęcosiewność (zoochoria)
Budowa nasienia
Składa się z zarodka, Tupiny nasiennej i tkanki spichrzowej.
Zarodek
- To początkowe stadium sporofitu, zawiązek przyszłej rośliny
- Podczas kiełkowania komórek zarodka wykształca się korzeń zarodkowy, Todyga zarodkowa i liścienie
Łupina nasienna
- Chroni zarodek przed niekorzystnym wpływem czynników środowiska
Tkanka spichrzowa
- Magazynuje substancje odżywcze wykorzystywane do rozwoju zarodka i siewki
Nasiona bielmowe
- Tkanką spichrzową bielmo włome (3n)
- Bielmo niezużyte podczas tworzenia zarodka
Nasiona obielmowe
- Tkanką spichrzową obielmo (2n)
- Obielmo występuje zamiast lub obok bielma
Nasiona bezbielmowe
- Tkanka spichmowa w obrębie zarodka
- Wypełnia liścienie (2n)
Rozmnażanie wegetatywne roślin okrytozalążkowych
Polega na powstaniu nowych roślin z fragmentów rośliny macierzystej, głównie z pędów. Służą do niego głównie sadzonki, nowa roślina jest identycznie genetyczna z rośliną macierzystą.
