Nabłonki wielowarstwowe i funkcje tkanki nabłonkowej
Tkanka nabłonkowa obejmuje również nabłonki wielowarstwowe, które pełnią głównie funkcje ochronne. Ponadto, tkanka nabłonkowa pełni różnorodne role w organizmie, od ochrony po transport i wydzielanie.
Nabłonek wielowarstwowy płaski
- Zbudowany z wielu warstw komórek
- Komórki spłaszczają się w miarę oddalania od błony podstawnej
- Występuje w dwóch głównych formach:
- Nabłonek rogowaciejący - pokrywa ciało większości kręgowców
- Nabłonek nierogowaciejący - występuje m.in. w przełyku, pochwie i pęcherzu moczowym
Highlight: Nabłonek rogowaciejący zawiera keratynę, białko ochronne, które ulega ciągłemu złuszczaniu.
Rodzaje tkanek nabłonkowych ze względu na funkcje
-
Nabłonki ochronne
- Okrywają ciało zwierząt
- Chronią przed utratą wody, urazami i drobnoustrojami
- Mogą być wyposażone w rzęski (nabłonki rzęskowe lub migawkowe)
-
Nabłonki transportujące
- Umożliwiają przenikanie substancji przez nabłonek
- Uczestniczą w transporcie gazów oddechowych i wchłanianiu składników pokarmowych
-
Nabłonek wydzielniczy
- Tworzy gruczoły wydzielające różne substancje (np. śluz)
- Dzieli się na gruczoły jednokomórkowe i wielokomórkowe
Example: Gruczoły wydzielania zewnętrznego uwalniają wydzielinę na powierzchnię ciała lub do narządów wewnętrznych.
Połączenia międzykomórkowe w nabłonkach
Komórki nabłonka są ze sobą ściśle połączone za pomocą różnych struktur:
- Połączenia ścisłe (tight junctions)
- Desmosomy
- Półdesmosomy
- Połączenia szczelinowe
Vocabulary: Desmosomy - struktury łączące sąsiadujące komórki, zapewniające integralność tkanki nabłonkowej.
Tkanka nabłonkowa stanowi niezwykle ważny element organizmu, pełniąc funkcje ochronne, transportujące i wydzielnicze. Jej różnorodność strukturalna i funkcjonalna sprawia, że jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania wielu układów i narządów.