Tkanki przewodzące
Tkanki przewodzące odgrywają kluczową rolę w transporcie wody, soli mineralnych i związków organicznych między różnymi organami rośliny. Wyróżniamy dwa główne typy tkanek przewodzących:
-
Drewno (ksylem):
- Przewodzi wodę z solami mineralnymi od korzeni do pędów
- Zbudowane z martwych komórek o ścianach wysyconych ligniną
- Główne elementy to cewki (u nagonasiennych) i naczynia (u okrytonasiennych)
-
Łyko (floem):
- Przewodzi związki organiczne, głównie produkty fotosyntezy
- Zbudowane z żywych komórek
- Główne elementy to komórki sitowe (u nagonasiennych) i rurki sitowe (u okrytonasiennych)
Tkanki przewodzące tworzą wiązki przewodzące, które mogą być proste (zbudowane tylko z drewna lub łyka) lub złożone (zawierające oba typy tkanek).
Highlight: Tkanki przewodzące drewno i łyko są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania rośliny, zapewniając transport wody, soli mineralnych i produktów fotosyntezy.
Vocabulary: Roślinna tkanka przewodząca to wyspecjalizowana struktura odpowiedzialna za transport substancji w roślinie.
Example: Przykładem elementów przewodzących są człony naczyń w drewnie oraz człony rurek sitowych w łyku, widoczne na przekrojach anatomicznych.
Utwory wydzielnicze
Utwory wydzielnicze to specjalne struktury roślinne odpowiedzialne za produkcję i wydzielanie różnych związków organicznych. Mogą to być pojedyncze komórki lub ich zespoły, pełniące różnorodne funkcje w roślinie.
Definition: Utwory wydzielnicze to struktury roślinne produkujące i wydzielające specjalne substancje o różnych funkcjach dla rośliny.
Podział tkanek roślinnych
Tkanki roślinne można podzielić według różnych kryteriów:
-
Zdolność komórek do podziału:
- Tkanki twórcze (merystemy) - zdolne do podziału
- Tkanki stałe - zwykle niezdolne do podziału, wyspecjalizowane
-
Obecność komórek żywych:
- Tkanki żywe - zbudowane z komórek żywych
- Tkanki martwe - zbudowane z komórek martwych
-
Poziom zróżnicowania komórek:
- Tkanki jednorodne - zbudowane z komórek jednego typu
- Tkanki niejednorodne - zbudowane z kilku typów komórek
Highlight: Czy komórki tkanek stałych nie mają zdolności dzielenia się? Generalnie tak, ale niektóre tkanki stałe mogą odzyskać tę zdolność, tworząc merystemy wtórne.
Vocabulary: Tkanki roślinne klasa 5 to podstawowy poziom, na którym uczniowie poznają różnorodność i funkcje tkanek roślinnych.