Układ pokarmowy - jak działa twoje ciało
Twoje ciało to prawdziwa fabryka przetwarzania jedzenia! Ślinianki rozpoczynają proces, wytwarzając ślinę, która nawilża pokarm i ułatwia połykanie. Gardło działa jak inteligentny kierownik ruchu - sprawnie kieruje pokarm do przełyku.
Przełyk to tunel, który przesuwa jedzenie prosto do żołądka, gdzie rozpoczyna się wstępne trawienie białek. Wątroba pracuje jak prawdziwy bohater - wytwarza żółć, usuwa szkodliwe substancje z organizmu i magazynuje glukozę w postaci glikogenu na czarną godzinę.
Trzustka wydziela potężne enzymy, które rozkładają białka, cukry i tłuszcze na mniejsze cząsteczki. Jelito cienkie to miejsce, gdzie dzieje się magia - wchłania wszystkie produkty trawienia do krwi i limfy. Jelito grube kończy proces, formując kał i wchłaniając pozostałą wodę.
Pamiętaj: Trawienie cukrów zaczyna się już w jamie ustnej dzięki enzymom w ślinie!
Składniki pokarmowe - paliwo dla twojego organizmu
Białka to główny budulec każdego żywego organizmu, zbudowany z aminokwasów. Aminokwasy egzogenne są szczególnie ważne, bo twój organizm sam ich nie wytwarza - musisz dostarczyć je w pożywieniu. Znajdziesz je w pokarmach pełnowartościowych jak mięso, jaja, mleko i sery.
Węglowodany to twoje główne źródło energii na co dzień. Głównie składają się z glukozy, a u zwierząt z glikogenu. Najbogatszym źródłem węglowodanów jest pokarm pochodzenia roślinnego - owoce, warzywa, zboża.
Tłuszcze pełnią trojaką rolę: dostarczają energii, służą jako materiał budulcowy i zapasowy. Możesz je podzielić na roślinne (oleje, nasiona, orzechy) i zwierzęce (masło, tłuste mięso).
Ciekawostka: Tłuszcze dostarczają dwukrotnie więcej energii niż węglowodany!
Witaminy - małe, ale potężne
Witaminy to małe molekuły o ogromnym znaczeniu dla zdrowia. Dzielą się na dwie główne grupy według tego, w czym się rozpuszczają.
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach to A, D, E i K. Organizm potrafi je magazynować, więc nie musisz dostarczać ich codziennie w dużych ilościach.
Witaminy rozpuszczalne w wodzie to grupa B i witamina C. Te musisz uzupełniać regularnie, bo organizm nie potrafi ich długo przechowywać - są wydalane z moczem.
Wskazówka: Pamiętaj o regularnym spożywaniu owoców i warzyw - to najlepsze źródło witamin rozpuszczalnych w wodzie!