Alkany - budowa i właściwości
Alkany należą do węglowodorów nasyconych, w których wszystkie atomy węgla są połączone wiązaniami pojedynczymi (sigma). Każdy atom węgla jest czterowartościowy, a wodór jednowartościowy. Wzór ogólny alkanów to CnH2n+2.
Szereg homologiczny alkanów zaczyna się od metanu (CH₄), a następnie mamy etan (C₂H₆), propan (C₃H₈) i kolejne. Każdy następny związek w szeregu ma jeden atom węgla i dwa atomy wodoru więcej niż poprzedni. Możemy zapisywać je za pomocą różnych wzorów: sumarycznego, strukturalnego, półstrukturalnego lub grupowego.
Alkany mają charakterystyczne właściwości fizyczne - ich gęstość jest mniejsza od gęstości wody i nie rozpuszczają się w wodzie. Wraz ze wzrostem liczby atomów węgla rośnie temperatura topnienia i wrzenia. Pierwsze cztery alkany (metan do butanu) występują jako gazy, te z 5-16 atomami węgla to ciecze, a od 17 atomów - ciała stałe.
💡 Zapamiętaj! Alkany są palne i tworzą mieszaniny wybuchowe z powietrzem. Ta właściwość sprawia, że są ważnymi paliwami, ale wymaga też zachowania ostrożności podczas ich użytkowania.