Alkohole monohydroksylowe - podstawowe informacje

Alkohole monohydroksylowe to jednofunkcyjne pochodne węglowodorów, które zawierają w cząsteczkach grupę hydroksylową o wzorze sumarycznym OH. Grupa ta pełni funkcję grupy funkcyjnej. Cząsteczki alkoholi składają się z grupy hydroksylowej połączonej z grupą węglowodorową.

Wzór ogólny alkoholi monohydroksylowych to CnH2n+1OH, gdzie n oznacza liczbę naturalną, czyli liczbę atomów węgla w cząsteczce, a OH to grupa funkcyjna.

Alkohole można podzielić ze względu na liczbę grup hydroksylowych w cząsteczce na monohydroksylowe (zawierające jedną grupę OH) oraz polihydroksylowe (zawierające przynajmniej dwie grupy OH). Dodatkowo, ze względu na rzędowość atomu węgla, do którego przyłączona jest grupa hydroksylowa, wyróżniamy alkohole pierwszorzędowe, drugorzędowe i trzeciorzędowe.

Definicja: Alkohole monohydroksylowe to związki organiczne zawierające jedną grupę hydroksylową OH przyłączoną do węglowodorowego szkieletu cząsteczki.

Przykład: Metanol (CH3OH) i etanol (C2H5OH) to najprostsze alkohole monohydroksylowe.

Właściwości i reakcje alkoholi monohydroksylowych

Właściwości alkoholi monohydroksylowych zmieniają się wraz ze wzrostem liczby atomów węgla w cząsteczce. Wzrasta temperatura topnienia i wrzenia, a zmniejsza się lotność. Alkohole o 1-11 atomach węgla są cieczami, a te o 12 i więcej atomach węgla są substancjami stałymi. Są to związki bezbarwne, łatwopalne i dobrze rozpuszczające się w wodzie.

Alkohole monohydroksylowe ulegają różnym reakcjom, w tym:

1. Reakcjom spalania (całkowitego i niecałkowitego)
2. Reakcjom z metalami lekkimi, np. sodem
3. Reakcjom z kwasami
4. Reakcjom eliminacji

Otrzymywanie alkoholi monohydroksylowych może odbywać się różnymi metodami, np.:

1. Metanol otrzymuje się z tlenku węgla i wodoru
2. Etanol można otrzymać w reakcji fermentacji glukozy
3. Poprzez reakcję addycji wody do alkenów
4. W reakcji substytucji chlorku etylu z wodorotlenkiem sodu

Przykład: Reakcja spalania całkowitego etanolu: C2H5OH + 3O2 → 2CO2 + 3H2O

Highlight: Właściwości alkoholi monohydroksylowych mają istotny wpływ na ich zastosowanie w różnych dziedzinach.