Język polski
Biologia
Chemia
Historia
Geografia
Aparat ruchu
Układ wydalniczy
Komórka
Bakterie i wirusy. organizmy beztkankowe
Genetyka klasyczna
Badania przyrodnicze
Ekologia
Organizm człowieka jako funkcjonalna całość
Metabolizm
Genetyka molekularna
Układ pokarmowy
Proste zwierzęta bezkręgowe
Genetyka
Rozmnażanie i rozwój człowieka
Chemiczne podstawy życia
Pokaż wszystkie tematy
Systematyka związków nieorganicznych
Węglowodory
Układ okresowy pierwiastków chemicznych
Świat substancji
Efekty energetyczne i szybkość reakcji chemicznych
Reakcje chemiczne w roztworach wodnych
Pochodne węglowodorów
Stechiometria
Gazy i ich mieszaniny
Budowa atomu a układ okresowy pierwiastków chemicznych
Kwasy
Sole
Wodorotlenki a zasady
Roztwory
Reakcje utleniania-redukcji. elektrochemia
Pokaż wszystkie tematy
7
0
Róża Szyrner
24.11.2025
Chemia
Alkohole monohydroksylowe (podstawa)
198
•
24 lis 2025
•
Róża Szyrner
@rozaszyrner_9
Alkohole monohydroksylowe to związki organiczne zawierające grupę funkcyjną -OH połączoną... Pokaż więcej
Alkohole to pochodne węglowodorów zawierające grupę funkcyjną hydroksylową . Ich ogólny wzór to R-OH, gdzie R oznacza grupę węglowodorową. Najpopularniejsze przykłady to metanol , etanol i propanol w dwóch wersjach: propan-1-ol i propan-2-ol.
Alkohole wykazują różne rodzaje izomerii. Izomeria położeniowa dotyczy różnego miejsca przyłączenia grupy OH . Izomeria szkieletowa oznacza różne ukształtowanie szkieletu węglowodorowego przy tej samej liczbie atomów .
Ze względu na liczbę grup hydroksylowych, alkohole dzielimy na monohydroksylowe (z jedną grupą OH) oraz polihydroksylowe (z wieloma grupami OH). Ta klasyfikacja jest podstawą dla zrozumienia ich odmiennych właściwości fizycznych i chemicznych.
💡 Ciekawostka: Czym więcej grup OH zawiera cząsteczka alkoholu, tym wyższa jego temperatura wrzenia i lepsza rozpuszczalność w wodzie - dlatego gliceryna (z trzema grupami OH) jest lepka i świetnie wiąże wodę!
Alkohole klasyfikujemy także według ich rzędowości, która zależy od typu atomu węgla z przyłączoną grupą OH. Alkohole pierwszorzędowe (1°) mają grupę OH przy pierwszorzędowym atomie węgla (np. etanol). Alkohole drugorzędowe (2°) mają OH przy drugorzędowym atomie węgla . Alkohole trzeciorzędowe (3°) mają OH przy trzeciorzędowym atomie węgla .
Alkohole można otrzymać kilkoma metodami. Najważniejsza to addycja wody do alkenu (uwodnienie), która zachodzi zgodnie z regułą Markownikowa dla niesymetrycznych wiązań. Inną metodą jest reakcja halogenopochodnych węglowodorów z mocnymi zasadami w środowisku wodnym (substytucja).
Metanol otrzymuje się przemysłowo z gazu syntezowego w obecności katalizatora. Etanol można otrzymać w wyniku fermentacji alkoholowej cukrów, która zachodzi w owocach, warzywach czy zbożach pod wpływem enzymów: C₆H₁₂O₆ → 2CH₃CH₂OH + 2CO₂.
💡 Pamiętaj: Rzędowość alkoholu wpływa na jego reaktywność - alkohole pierwszorzędowe są najbardziej reaktywne, a trzeciorzędowe najmniej w reakcjach utleniania!
Właściwości fizyczne alkoholi zmieniają się wraz ze wzrostem liczby atomów węgla - rośnie temperatura wrzenia i topnienia, a maleje rozpuszczalność w wodzie. Alkohole rozgałęzione mają niższe temperatury wrzenia niż ich proste odpowiedniki. Do 11 atomów węgla alkohole są cieczami, powyżej tej liczby - ciałami stałymi.
Pod względem właściwości chemicznych alkohole ulegają reakcjom spalania (całkowitego lub niecałkowitego). Mają odczyn obojętny, reagują z halogenowodorami (np. HCl) w reakcji substytucji oraz z metalami aktywnymi z wydzieleniem wodoru. W obecności środków odwadniających (np. tlenek glinu, stężony H₂SO₄) następuje dehydratacja alkoholi z utworzeniem alkenów.
Etanol to bezbarwna ciecz o charakterystycznym zapachu, dobrze rozpuszczalna w wodzie. Podczas mieszania etanolu z wodą zachodzi zjawisko kontrakcji - objętość mieszaniny jest mniejsza niż suma objętości składników. Jest to spowodowane tworzeniem się wiązań wodorowych między cząsteczkami etanolu i wody.
💡 Warto wiedzieć: Choć metanol i etanol wyglądają podobnie, metanol jest silnie trujący! Nawet niewielka ilość może spowodować ślepotę lub śmierć - nasz organizm utlenia go do toksycznego formaldehydu.
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
App Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Róża Szyrner
@rozaszyrner_9
Alkohole monohydroksylowe to związki organiczne zawierające grupę funkcyjną -OH połączoną z łańcuchem węglowym. Są one szeroko wykorzystywane zarówno w przemyśle, jak i w życiu codziennym. Poznanie ich właściwości i reakcji jest kluczowe dla zrozumienia podstaw chemii organicznej.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Alkohole to pochodne węglowodorów zawierające grupę funkcyjną hydroksylową . Ich ogólny wzór to R-OH, gdzie R oznacza grupę węglowodorową. Najpopularniejsze przykłady to metanol , etanol i propanol w dwóch wersjach: propan-1-ol i propan-2-ol.
Alkohole wykazują różne rodzaje izomerii. Izomeria położeniowa dotyczy różnego miejsca przyłączenia grupy OH . Izomeria szkieletowa oznacza różne ukształtowanie szkieletu węglowodorowego przy tej samej liczbie atomów .
Ze względu na liczbę grup hydroksylowych, alkohole dzielimy na monohydroksylowe (z jedną grupą OH) oraz polihydroksylowe (z wieloma grupami OH). Ta klasyfikacja jest podstawą dla zrozumienia ich odmiennych właściwości fizycznych i chemicznych.
💡 Ciekawostka: Czym więcej grup OH zawiera cząsteczka alkoholu, tym wyższa jego temperatura wrzenia i lepsza rozpuszczalność w wodzie - dlatego gliceryna (z trzema grupami OH) jest lepka i świetnie wiąże wodę!
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Alkohole klasyfikujemy także według ich rzędowości, która zależy od typu atomu węgla z przyłączoną grupą OH. Alkohole pierwszorzędowe (1°) mają grupę OH przy pierwszorzędowym atomie węgla (np. etanol). Alkohole drugorzędowe (2°) mają OH przy drugorzędowym atomie węgla . Alkohole trzeciorzędowe (3°) mają OH przy trzeciorzędowym atomie węgla .
Alkohole można otrzymać kilkoma metodami. Najważniejsza to addycja wody do alkenu (uwodnienie), która zachodzi zgodnie z regułą Markownikowa dla niesymetrycznych wiązań. Inną metodą jest reakcja halogenopochodnych węglowodorów z mocnymi zasadami w środowisku wodnym (substytucja).
Metanol otrzymuje się przemysłowo z gazu syntezowego w obecności katalizatora. Etanol można otrzymać w wyniku fermentacji alkoholowej cukrów, która zachodzi w owocach, warzywach czy zbożach pod wpływem enzymów: C₆H₁₂O₆ → 2CH₃CH₂OH + 2CO₂.
💡 Pamiętaj: Rzędowość alkoholu wpływa na jego reaktywność - alkohole pierwszorzędowe są najbardziej reaktywne, a trzeciorzędowe najmniej w reakcjach utleniania!
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Właściwości fizyczne alkoholi zmieniają się wraz ze wzrostem liczby atomów węgla - rośnie temperatura wrzenia i topnienia, a maleje rozpuszczalność w wodzie. Alkohole rozgałęzione mają niższe temperatury wrzenia niż ich proste odpowiedniki. Do 11 atomów węgla alkohole są cieczami, powyżej tej liczby - ciałami stałymi.
Pod względem właściwości chemicznych alkohole ulegają reakcjom spalania (całkowitego lub niecałkowitego). Mają odczyn obojętny, reagują z halogenowodorami (np. HCl) w reakcji substytucji oraz z metalami aktywnymi z wydzieleniem wodoru. W obecności środków odwadniających (np. tlenek glinu, stężony H₂SO₄) następuje dehydratacja alkoholi z utworzeniem alkenów.
Etanol to bezbarwna ciecz o charakterystycznym zapachu, dobrze rozpuszczalna w wodzie. Podczas mieszania etanolu z wodą zachodzi zjawisko kontrakcji - objętość mieszaniny jest mniejsza niż suma objętości składników. Jest to spowodowane tworzeniem się wiązań wodorowych między cząsteczkami etanolu i wody.
💡 Warto wiedzieć: Choć metanol i etanol wyglądają podobnie, metanol jest silnie trujący! Nawet niewielka ilość może spowodować ślepotę lub śmierć - nasz organizm utlenia go do toksycznego formaldehydu.
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
7
Inteligentne Narzędzia NOWE
Przekształć te notatki w: ✓ 50+ Pytań Testowych ✓ Interaktywne Fiszki ✓ Pełny Egzamin Próbny ✓ Plany Eseju
App Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
