Liczby charakteryzujące atom i układ elektronów
Każdy atom można opisać za pomocą dwóch podstawowych liczb. Liczba atomowa (Z) określa liczbę protonów w jądrze (równą liczbie elektronów) i jednoznacznie identyfikuje pierwiastek chemiczny. Liczba masowa (A) to suma protonów i neutronów w jądrze.
Jak to zapisujemy? Na przykład dla tlenu: 816O oznacza, że tlen ma liczbę atomową Z=8 (czyli 8 protonów i 8 elektronów) oraz liczbę masową A=16. Liczbę neutronów możesz łatwo obliczyć: A - Z = 16 - 8 = 8 neutronów.
Elektrony układają się w atomie według określonych reguł. Na pierwszej powłoce mogą znajdować się maksymalnie 2 elektrony, na drugiej 8. Trzecia powłoka zaczyna się zapełniać dopiero gdy druga ma już 8 elektronów. Te zasady dotyczą pierwiastków o Z < 20, z którymi będziesz pracować w szkole podstawowej.
Powłoka walencyjna to ostatnia, najdalsza powłoka, na której znajdują się elektrony. Elektrony na tej powłoce, zwane elektronami walencyjnymi, są szczególnie ważne - to one w największym stopniu decydują o właściwościach chemicznych pierwiastka i jego zdolności do łączenia się z innymi atomami.
Wskazówka do nauki: Podczas przygotowania do kartkówki z budowy atomu skoncentruj się na umiejętności obliczania liczby protonów, neutronów i elektronów oraz rozmieszczaniu elektronów na powłokach.