Przedmioty
Kariera
Język polski
Biologia
Chemia
Geografia
Historia
Stechiometria
Systematyka związków nieorganicznych
Węglowodory
Reakcje chemiczne w roztworach wodnych
Pochodne węglowodorów
Budowa atomu a układ okresowy pierwiastków chemicznych
Świat substancji
Układ okresowy pierwiastków chemicznych
Gazy i ich mieszaniny
Efekty energetyczne i szybkość reakcji chemicznych
Kwasy
Sole
Roztwory
Reakcje utleniania-redukcji. elektrochemia
Łączenie się atomów
Pokaż wszystkie tematy
16
0
werka
8.09.2025
Chemia
Budowa atomu
1620
•
8 wrz 2025
•
Budowa atomu to kluczowy temat w chemii, który pomaga zrozumieć... Pokaż więcej
Wszystkie substancje wokół nas składają się z mikroskopijnych drobin - molekuł. Wśród nich wyróżniamy atomy i cząsteczki. O istnieniu atomów świadczą codzienne zjawiska jak rozpuszczanie się cukru w herbacie, parowanie rozlanej wody czy rozchodzenie się zapachów (dyfuzja).
Atom to najmniejsza część pierwiastka zachowująca jego właściwości. Droga do poznania budowy atomu była długa i fascynująca. Już Demokryt w starożytności twierdził, że materia składa się z niepodzielnych cząstek. John Dalton w XVIII wieku rozwinął tę ideę, twierdząc że każdy pierwiastek ma swoje unikalne atomy.
Przełomowe odkrycia nastąpiły później - Thomson odkrył elektrony, Rutherford zaproponował planetarny model atomu z jądrem w centrum, a Niels Bohr wprowadził pojęcie orbit elektronowych, po których krążą elektrony. Każdy z tych naukowców przybliżał nas do współczesnego rozumienia budowy atomu.
Ciekawostka: Nazwa "atom" pochodzi od greckiego słowa oznaczającego "niepodzielny", choć dziś wiemy, że atomy składają się z mniejszych cząstek!
Wbrew pierwotnym założeniom, atomy są podzielne i składają się z trzech podstawowych cząstek: protonów, neutronów i elektronów. Każda z nich ma szczególne właściwości, które decydują o charakterze atomu.
Proton (p) ma ładunek dodatni , neutron (n) jest elektrycznie obojętny (0), a elektron (e) posiada ładunek ujemny . Protony i neutrony, zwane razem nukleonami, tworzą jądro atomu, które stanowi jego centralną część. Wokół jądra krążą elektrony, tworząc tzw. powłoki elektronowe.
Atom w normalnych warunkach jest elektrycznie obojętny, bo liczba protonów równoważy się z liczbą elektronów. To jak drużyna, w której każdy zawodnik ma swojego partnera. Atomy danego pierwiastka zawsze mają określoną liczbę protonów - to właśnie ta liczba decyduje, jaki to pierwiastek.
Ważne: Jeśli na sprawdzianie z budowy atomu zostaniesz zapytany o elektryczną obojętność atomu, pamiętaj prostą zasadę: w atomie liczba protonów = liczba elektronów!
Każdy atom można opisać za pomocą dwóch podstawowych liczb. Liczba atomowa (Z) określa liczbę protonów w jądrze (równą liczbie elektronów) i jednoznacznie identyfikuje pierwiastek chemiczny. Liczba masowa (A) to suma protonów i neutronów w jądrze.
Jak to zapisujemy? Na przykład dla tlenu: oznacza, że tlen ma liczbę atomową Z=8 oraz liczbę masową A=16. Liczbę neutronów możesz łatwo obliczyć: A - Z = 16 - 8 = 8 neutronów.
Elektrony układają się w atomie według określonych reguł. Na pierwszej powłoce mogą znajdować się maksymalnie 2 elektrony, na drugiej 8. Trzecia powłoka zaczyna się zapełniać dopiero gdy druga ma już 8 elektronów. Te zasady dotyczą pierwiastków o Z < 20, z którymi będziesz pracować w szkole podstawowej.
Powłoka walencyjna to ostatnia, najdalsza powłoka, na której znajdują się elektrony. Elektrony na tej powłoce, zwane elektronami walencyjnymi, są szczególnie ważne - to one w największym stopniu decydują o właściwościach chemicznych pierwiastka i jego zdolności do łączenia się z innymi atomami.
Wskazówka do nauki: Podczas przygotowania do kartkówki z budowy atomu skoncentruj się na umiejętności obliczania liczby protonów, neutronów i elektronów oraz rozmieszczaniu elektronów na powłokach.
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
App Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Budowa atomu to kluczowy temat w chemii, który pomaga zrozumieć z czego składa się materia. Dowiesz się, jak zbudowane są atomy, jakie cząstki je tworzą i jak zmieniały się teorie na temat budowy atomu na przestrzeni wieków. To podstawa, która... Pokaż więcej
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Wszystkie substancje wokół nas składają się z mikroskopijnych drobin - molekuł. Wśród nich wyróżniamy atomy i cząsteczki. O istnieniu atomów świadczą codzienne zjawiska jak rozpuszczanie się cukru w herbacie, parowanie rozlanej wody czy rozchodzenie się zapachów (dyfuzja).
Atom to najmniejsza część pierwiastka zachowująca jego właściwości. Droga do poznania budowy atomu była długa i fascynująca. Już Demokryt w starożytności twierdził, że materia składa się z niepodzielnych cząstek. John Dalton w XVIII wieku rozwinął tę ideę, twierdząc że każdy pierwiastek ma swoje unikalne atomy.
Przełomowe odkrycia nastąpiły później - Thomson odkrył elektrony, Rutherford zaproponował planetarny model atomu z jądrem w centrum, a Niels Bohr wprowadził pojęcie orbit elektronowych, po których krążą elektrony. Każdy z tych naukowców przybliżał nas do współczesnego rozumienia budowy atomu.
Ciekawostka: Nazwa "atom" pochodzi od greckiego słowa oznaczającego "niepodzielny", choć dziś wiemy, że atomy składają się z mniejszych cząstek!
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Wbrew pierwotnym założeniom, atomy są podzielne i składają się z trzech podstawowych cząstek: protonów, neutronów i elektronów. Każda z nich ma szczególne właściwości, które decydują o charakterze atomu.
Proton (p) ma ładunek dodatni , neutron (n) jest elektrycznie obojętny (0), a elektron (e) posiada ładunek ujemny . Protony i neutrony, zwane razem nukleonami, tworzą jądro atomu, które stanowi jego centralną część. Wokół jądra krążą elektrony, tworząc tzw. powłoki elektronowe.
Atom w normalnych warunkach jest elektrycznie obojętny, bo liczba protonów równoważy się z liczbą elektronów. To jak drużyna, w której każdy zawodnik ma swojego partnera. Atomy danego pierwiastka zawsze mają określoną liczbę protonów - to właśnie ta liczba decyduje, jaki to pierwiastek.
Ważne: Jeśli na sprawdzianie z budowy atomu zostaniesz zapytany o elektryczną obojętność atomu, pamiętaj prostą zasadę: w atomie liczba protonów = liczba elektronów!
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Każdy atom można opisać za pomocą dwóch podstawowych liczb. Liczba atomowa (Z) określa liczbę protonów w jądrze (równą liczbie elektronów) i jednoznacznie identyfikuje pierwiastek chemiczny. Liczba masowa (A) to suma protonów i neutronów w jądrze.
Jak to zapisujemy? Na przykład dla tlenu: oznacza, że tlen ma liczbę atomową Z=8 oraz liczbę masową A=16. Liczbę neutronów możesz łatwo obliczyć: A - Z = 16 - 8 = 8 neutronów.
Elektrony układają się w atomie według określonych reguł. Na pierwszej powłoce mogą znajdować się maksymalnie 2 elektrony, na drugiej 8. Trzecia powłoka zaczyna się zapełniać dopiero gdy druga ma już 8 elektronów. Te zasady dotyczą pierwiastków o Z < 20, z którymi będziesz pracować w szkole podstawowej.
Powłoka walencyjna to ostatnia, najdalsza powłoka, na której znajdują się elektrony. Elektrony na tej powłoce, zwane elektronami walencyjnymi, są szczególnie ważne - to one w największym stopniu decydują o właściwościach chemicznych pierwiastka i jego zdolności do łączenia się z innymi atomami.
Wskazówka do nauki: Podczas przygotowania do kartkówki z budowy atomu skoncentruj się na umiejętności obliczania liczby protonów, neutronów i elektronów oraz rozmieszczaniu elektronów na powłokach.
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
App Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
