Właściwości i charakterystyka grup funkcyjnych
Alkohole R−OH składają się z grupy alkilowej i hydroksylowej. Posiadają wiązania pojedyncze typu σ (sigma). Można je otrzymać przez fermentację alkoholową lub z gazu syntezowego. Wchodzą w reakcje z litowcami, fluorowcowodorami oraz ulegają reakcji eliminacji.
Fenole R−OH zawierają grupę arylową i hydroksylową (np. C₆H₅OH). Charakteryzują się wiązaniami pojedynczymi typu σ oraz wiązaniami zdelokalizowanymi typu π. Otrzymuje się je w dwuetapowej reakcji z benzenem. Fenole reagują z NaOH, HNO₃ i Na, co odróżnia je od alkoholi.
Aldehydy R−CHO posiadają grupę alkilową lub arylową oraz grupę aldehydową np.CH3CHO−etanal. Zawierają wiązania pojedyncze typu σ i jedno wiązanie podwójne. Powstają poprzez utlenianie alkoholi pierwszorzędowych. Ich reaktywność obejmuje: dodatni wynik próby Tollensa i Trommera, polimeryzację oraz redukcję do alkoholi pierwszorzędowych.
Ketony R−CO−R′ mają dwie grupy alkilowe lub arylowe. Podobnie jak aldehydy, zawierają wiązania pojedyncze typu σ i jedno wiązanie podwójne. Otrzymuje się je przez utlenianie alkoholi drugorzędowych. W przeciwieństwie do aldehydów, dają negatywne wyniki prób Tollensa i Trommera, ale ulegają redukcji do alkoholi drugorzędowych.
💡 Zapamiętaj! Próby Tollensa i Trommera są kluczowe do odróżnienia aldehydów od ketonów - tylko aldehydy dają pozytywny wynik tych prób!