Izotopy - podstawowe informacje
Izotopy to różne wersje tego samego pierwiastka chemicznego. Posiadają one taką samą liczbę atomową (Z), czyli liczbę protonów, ale różnią się liczbą masową (A), która jest sumą protonów i neutronów. To właśnie liczba neutronów odróżnia izotopy od siebie.
Izotopy możemy zapisywać na dwa sposoby. Zapis symboliczny to A/Z X, gdzie X to symbol pierwiastka, A to liczba masowa, a Z to liczba atomowa, np. 12/6 C węgiel−12. Możemy też użyć zapisu słownego, podając nazwę pierwiastka i liczbę masową, np. węgiel-12.
Izotopy mają szereg zastosowań w różnych dziedzinach życia. W archeologii stosuje się datowanie radiowęglowe z użyciem węgla-14 do określania wieku obiektów organicznych. W medycynie izotopy jak jod-131 wykorzystuje się w diagnostyce i leczeniu chorób tarczycy. Przemysł korzysta z nich przy kontroli jakości, a w energetyce uran-235 służy jako paliwo w reaktorach jądrowych.
Warto wiedzieć! Choć izotopy tego samego pierwiastka mają identyczne właściwości chemiczne, mogą mieć zupełnie różne właściwości fizyczne, szczególnie te związane z promieniotwórczością. Dlatego niektóre są bezpieczne, a inne mogą być radioaktywne.