Właściwości i znaczenie polisacharydów
Skrobia to biała, bezwonna substancja, która nie rozpuszcza się w zimnej wodzie, ale pęcznieje w gorącej. Jej charakterystyczną cechą jest reakcja z jodem – próba jodoskrobiowa daje intensywne ciemnoniebieskie zabarwienie. Pod wpływem ogrzewania z wodą w obecności kwasów (np. HCl) lub enzymów (amylaz) zachodzi hydroliza skrobi, prowadząca do powstania glukozy.
Celuloza składa się z długich, prostych łańcuchów reszt β-glukozowych połączonych wiązaniami 1,4-glikozydowymi. Łańcuchy te układają się równolegle i tworzą między sobą wiązania wodorowe, co nadaje celulozie włóknistą strukturę i powoduje, że nie rozpuszcza się w wodzie. Jest to biała, bezwonna substancja o dużej wytrzymałości mechanicznej.
Różnice w budowie tych polisacharydów mają ogromne znaczenie dla organizmów. Skrobia, zbudowana z reszt α-glukozowych, jest łatwo trawiona przez człowieka i stanowi ważne źródło energii. Natomiast celuloza, zawierająca reszty β-glukozowe, nie może być trawiona przez ludzi ze względu na brak odpowiednich enzymów.
⚠️ Uwaga: Mimo że celuloza nie jest trawiona przez człowieka, stanowi ważny składnik diety jako błonnik pokarmowy, który reguluje pracę jelit i wpływa na prawidłowe trawienie.
Reakcja hydrolizy celulozy, podobnie jak w przypadku skrobi, prowadzi do powstania glukozy, jednak w organizmie ludzkim nie zachodzi ze względu na brak odpowiednich enzymów.