Powietrze i jego składniki
Powietrze to mieszanina jednorodna gazów, w której największy udział ma azot (78%) i tlen (21%). Pozostałe 0,9% to gazy takie jak tlenek węgla(IV), ozon, tlenki siarki i azotu, para wodna czy metan. Zawartość niektórych składników może się zmieniać.
Powietrze ma charakterystyczne właściwości fizyczne - jest bezbarwne, ma gęstość 1,28 kg/m³ i słabo rozpuszcza się w wodzie. Z kolei do jego właściwości chemicznych należy brak zapachu, brak smaku oraz zdolność podtrzymywania spalania. Co ciekawe, powietrze jest niezbędne do życia większości organizmów na Ziemi.
Wykorzystujemy je na wiele sposobów - ogrzane służy do ogrzewania pomieszczeń, a schłodzone do ich ochładzania. Wiatr (czyli ruch powietrza) pozwala nam wytwarzać energię elektryczną w elektrowniach wiatrowych.
Ciekawostka: Mimo że powietrze jest wszędzie wokół nas, to jeden metr sześcienny waży aż 1,28 kg!
Azot i gazy szlachetne
Azot stanowi największą część powietrza. To bezbarwny i bezwonny gaz, który słabo rozpuszcza się w wodzie. W przeciwieństwie do tlenu, azot nie podtrzymuje spalania. Wykorzystujemy go w produkcji leków i nawozów, jako ochronę podczas spawania metali oraz do wypełniania poduszek powietrznych w samochodach.
Gazy szlachetne (hel, neon, argon, krypton, ksenon) to wyjątkowa grupa gazów, które w normalnych warunkach praktycznie nie reagują chemicznie z innymi pierwiastkami. Są niepalne i nie podtrzymują spalania. Hel i neon są lżejsze od powietrza, a pozostałe gazy szlachetne cięższe.
Najciekawszą właściwością gazów szlachetnych jest to, że pod wpływem prądu elektrycznego emitują charakterystyczne światło o różnych kolorach - hel świeci na żółto, neon na pomarańczowoczerwono, argon na niebieskofioletowo, a krypton i ksenon na biało (ksenon z fioletowoniebieskim odcieniem).