Wartościowości pierwiastków chemicznych
Na lekcjach chemii często musisz wiedzieć, jaką wartościowość przyjmują różne pierwiastki. Wartościowość to liczba wiązań, które atom może utworzyć z innymi atomami. Niektóre pierwiastki, jak sód (Na) czy potas (K), mają stałą wartościowość I, co ułatwia przewidywanie ich zachowania.
Inne pierwiastki potrafią przyjmować różne wartościowości. Na przykład węgiel (C) może mieć wartościowość II lub IV, a azot (N) aż pięć różnych wartościowości (I, II, III, IV, V). Pierwiastki z grupy halogenów (chlor, brom, jod) mogą przyjmować wartościowości I, III, V lub VII.
Metale przejściowe, takie jak żelazo (Fe), miedź (Cu) czy chrom (Cr), również mają zmienną wartościowość. Żelazo może być II lub III-wartościowe, miedź I lub II-wartościowa, a chrom może przyjmować wartościowości II, III lub VI.
Ciekawostka: Tlen niemal zawsze występuje jako II-wartościowy, co czyni go bardzo przewidywalnym w związkach chemicznych. To dlatego tlenki metali są jednymi z pierwszych związków, których uczysz się w chemii!
Znajomość wartościowości jest kluczowa przy zapisywaniu wzorów związków chemicznych. Dzięki tej wiedzy możesz łatwo przewidzieć, ile atomów jednego pierwiastka połączy się z atomami drugiego pierwiastka. Na przykład wiedząc, że wapń (Ca) ma wartościowość II, a tlen (O) też II, możesz wywnioskować, że utworzą związek o wzorze CaO.