Wewnętrzna budowa materii - atomy i cząsteczki
Ten rozdział przedstawia podstawowe informacje na temat budowy atomu i cząsteczek, które są fundamentalnymi składnikami materii. Atom składa się z małego, dodatnio naładowanego jądra o dużej gęstości, otoczonego chmurą elektronową o ujemnym ładunku elektrycznym.
Vocabulary: Atomowa jednostka masy (u) to jednostka używana do wyrażania masy cząstek elementarnych. 1 gram zawiera około 6,02 x 10^23 atomowych jednostek masy.
Jądro atomowe to najbardziej wewnętrzna część atomu, posiadająca ładunek dodatni. Składa się z protonów i neutronów, wspólnie nazywanych nukleonami.
Definition: Protony to cząstki elementarne o jednostkowym dodatnim ładunku elektrycznym, znajdujące się w jądrze atomowym.
Definition: Neutrony to cząstki elementarne bez ładunku elektrycznego, również znajdujące się w jądrze atomowym.
Definition: Elektrony to cząstki elementarne o jednostkowym ujemnym ładunku elektrycznym, poruszające się wokół jądra atomowego na powłokach elektronowych.
Cząsteczka jest najmniejszą, niepodzielną jednostką budowy związku chemicznego.
Highlight: Prawie cała masa atomu jest skupiona w jądrze atomowym, podczas gdy elektrony mają masę około 1/1837 masy protonu.
Example: Atom wodoru (H) składa się z jednego protonu w jądrze i jednego elektronu krążącego wokół jądra. Cząsteczka wody (H₂O) składa się z dwóch atomów wodoru i jednego atomu tlenu.
Ważne jest zrozumienie, że atom jako całość jest elektrycznie obojętny, co oznacza, że liczba protonów w jądrze atomowym jest równa liczbie elektronów na powłokach elektronowych.
Highlight: Znajomość budowy atomu jest kluczowa dla zrozumienia właściwości chemicznych i fizycznych pierwiastków oraz związków chemicznych.
Ta wiedza jest niezbędna do przygotowania się do sprawdzianu z wewnętrznej budowy materii w klasie 7, gdzie uczniowie muszą umieć opisać budowę atomu, obliczyć liczbę neutronów, protonów i elektronów, oraz zrozumieć pojęcia takie jak liczba masowa czy budowa jądra atomowego.