Język polski
Biologia
Chemia
Geografia
Historia
Aparat ruchu
Układ wydalniczy
Komórka
Bakterie i wirusy. organizmy beztkankowe
Genetyka klasyczna
Badania przyrodnicze
Ekologia
Organizm człowieka jako funkcjonalna całość
Metabolizm
Genetyka molekularna
Układ pokarmowy
Proste zwierzęta bezkręgowe
Genetyka
Rozmnażanie i rozwój człowieka
Chemiczne podstawy życia
Pokaż wszystkie tematy
Układ okresowy pierwiastków chemicznych
Efekty energetyczne i szybkość reakcji chemicznych
Węglowodory
Reakcje chemiczne w roztworach wodnych
Pochodne węglowodorów
Stechiometria
Gazy i ich mieszaniny
Świat substancji
Budowa atomu a układ okresowy pierwiastków chemicznych
Kwasy
Sole
Wodorotlenki a zasady
Systematyka związków nieorganicznych
Roztwory
Reakcje utleniania-redukcji. elektrochemia
Pokaż wszystkie tematy
11
0
Kasia Zdunek
13.11.2025
Chemia
Węglowodory aromatyczne - areny -benzen
267
•
13 lis 2025
•
Kasia Zdunek
@kasiazdunek_umpi
Węglowodory aromatyczne to fascynująca grupa związków chemicznych, której najważniejszym przedstawicielem... Pokaż więcej
Benzen (C₆H₆) to podstawowy przedstawiciel arenów - węglowodorów pierścieniowych z wiązaniami wielokrotnymi. Ma unikalną strukturę pierścienia z sześcioma atomami węgla, gdzie każdy ma hybrydyzację sp².
Co czyni benzen wyjątkowym? Jego wiązania są zlokalizowane i mogą się przemieszczać po całym pierścieniu - to daje mu szczególną stabilność. Struktura została po raz pierwszy opisana przez Kekulego jako pierścień z naprzemiennymi wiązaniami podwójnymi.
Jeśli chodzi o właściwości fizyczne, benzen to lotna ciecz, która nie rozpuszcza się w wodzie, ale ma większą od niej gęstość. Właściwości chemiczne są równie charakterystyczne - ma aromatyczny zapach, jest trujący, mutagenny i łatwopalny, ale jednocześnie mało reaktywny chemicznie.
Uwaga! Benzen jest bardzo toksyczny - zawsze pracuj z nim w dobrze wentylowanych pomieszczeniach!
Benzen uczestniczy w kilku kluczowych typach reakcji chemicznych, które musisz znać na egzamin. Najważniejsze z nich to reakcje substytucji i addycji.
Reakcja substytucji przebiega według mechanizmu elektrofilowego. Przykładem jest bromowanie benzenu z katalizatorem FeBr₃: C₆H₆ + Br₂ → C₆H₅Br + HBr. Powstaje bromobenzen i bromowodór.
Reakcje addycji wymagają drastycznych warunków. Benzen może reagować z trzema cząsteczkami bromu, tworząc heksabromocykloheksan, lub z wodorem przy użyciu katalizatora, dając cykloheksan.
Reakcja nitrowania to kolejny ważny proces, gdzie benzen reaguje z kwasem azotowym(V) w obecności stężonego kwasu siarkowego(VI), tworząc nitrobenzen: C₆H₆ + HNO₃ → C₆H₅NO₂ + H₂O.
Wskazówka: Zapamiętaj wzory - często pojawiają się na testach!
Reakcja sulfonowania to proces, w którym benzen reaguje ze stężonym kwasem siarkowym(VI), tworząc kwas benzenosulfonowy (fenylosulfonowy). Ta reakcja pokazuje kolejną możliwość modyfikacji pierścienia benzenowego.
Szereg homologiczny benzenu ma wzór ogólny CₙH₂ₙ₋₆. Najprostszą pochodną jest toluen (metylobenzen), gdzie do pierścienia benzenowego przyłączona jest grupa metylowa -CH₃.
Kluczowe pojęcie to wpływ kierujących podstawników. Gdy w pierścieniu benzenowym już znajduje się jakiś podstawnik, wpływa on na to, gdzie kolejny podstawnik się przyłączy - może kierować go w pozycje orto (sąsiednie), meta (przez jeden atom) lub para (przeciwne).
Pamiętaj: Pozycje orto, meta i para to podstawa do zrozumienia reakcji podstawienia w pochodnych benzenu!
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
App Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Kasia Zdunek
@kasiazdunek_umpi
Węglowodory aromatyczne to fascynująca grupa związków chemicznych, której najważniejszym przedstawicielem jest benzen. Te wyjątkowe cząsteczki mają pierścieniową strukturę i specjalne właściwości, które sprawiają, że zachowują się inaczej niż zwykłe węglowodory.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Benzen (C₆H₆) to podstawowy przedstawiciel arenów - węglowodorów pierścieniowych z wiązaniami wielokrotnymi. Ma unikalną strukturę pierścienia z sześcioma atomami węgla, gdzie każdy ma hybrydyzację sp².
Co czyni benzen wyjątkowym? Jego wiązania są zlokalizowane i mogą się przemieszczać po całym pierścieniu - to daje mu szczególną stabilność. Struktura została po raz pierwszy opisana przez Kekulego jako pierścień z naprzemiennymi wiązaniami podwójnymi.
Jeśli chodzi o właściwości fizyczne, benzen to lotna ciecz, która nie rozpuszcza się w wodzie, ale ma większą od niej gęstość. Właściwości chemiczne są równie charakterystyczne - ma aromatyczny zapach, jest trujący, mutagenny i łatwopalny, ale jednocześnie mało reaktywny chemicznie.
Uwaga! Benzen jest bardzo toksyczny - zawsze pracuj z nim w dobrze wentylowanych pomieszczeniach!
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Benzen uczestniczy w kilku kluczowych typach reakcji chemicznych, które musisz znać na egzamin. Najważniejsze z nich to reakcje substytucji i addycji.
Reakcja substytucji przebiega według mechanizmu elektrofilowego. Przykładem jest bromowanie benzenu z katalizatorem FeBr₃: C₆H₆ + Br₂ → C₆H₅Br + HBr. Powstaje bromobenzen i bromowodór.
Reakcje addycji wymagają drastycznych warunków. Benzen może reagować z trzema cząsteczkami bromu, tworząc heksabromocykloheksan, lub z wodorem przy użyciu katalizatora, dając cykloheksan.
Reakcja nitrowania to kolejny ważny proces, gdzie benzen reaguje z kwasem azotowym(V) w obecności stężonego kwasu siarkowego(VI), tworząc nitrobenzen: C₆H₆ + HNO₃ → C₆H₅NO₂ + H₂O.
Wskazówka: Zapamiętaj wzory - często pojawiają się na testach!
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Reakcja sulfonowania to proces, w którym benzen reaguje ze stężonym kwasem siarkowym(VI), tworząc kwas benzenosulfonowy (fenylosulfonowy). Ta reakcja pokazuje kolejną możliwość modyfikacji pierścienia benzenowego.
Szereg homologiczny benzenu ma wzór ogólny CₙH₂ₙ₋₆. Najprostszą pochodną jest toluen (metylobenzen), gdzie do pierścienia benzenowego przyłączona jest grupa metylowa -CH₃.
Kluczowe pojęcie to wpływ kierujących podstawników. Gdy w pierścieniu benzenowym już znajduje się jakiś podstawnik, wpływa on na to, gdzie kolejny podstawnik się przyłączy - może kierować go w pozycje orto (sąsiednie), meta (przez jeden atom) lub para (przeciwne).
Pamiętaj: Pozycje orto, meta i para to podstawa do zrozumienia reakcji podstawienia w pochodnych benzenu!
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
11
Inteligentne Narzędzia NOWE
Przekształć te notatki w: ✓ 50+ Pytań Testowych ✓ Interaktywne Fiszki ✓ Pełny Egzamin Próbny ✓ Plany Eseju
Odkryj kluczowe informacje o berylowcach, ich budowie krystalicznej oraz reakcjach chemicznych. Dowiedz się o amfoterycznych tlenkach, takich jak BeO, oraz o mocnych zasadach, jak Ca(OH)2. Zrozumienie tych zagadnień jest istotne dla chemii metali ziem alkalicznych. Typ: charakterystyka.
ChemiaZgłębiaj izomerię cis-trans w węglowodorach, odkrywając różnice między izomerami oraz ich strukturalne właściwości. Dowiedz się, jak różne podstawników wpływają na geometrię cząsteczek. Materiał obejmuje kluczowe pojęcia, takie jak izomeria geometryczna, struktura alkanów oraz przykłady izomerów. Idealne dla studentów chemii.
ChemiaZrozumienie ogniw galwanicznych, w tym ogniwa Daniela. Dowiedz się, jak stworzyć schemat ogniwa oraz obliczyć siłę elektromotoryczną (SEM). Kluczowe pojęcia: utlenianie, redukcja, reakcje elektrochemiczne. Idealne dla studentów chemii.
ChemiaZgłębiaj właściwości chemiczne i fizyczne pierwiastków bloku s, w tym metali alkalicznych i ziem alkalicznych. Dowiedz się o reakcjach wapnia, sodu i potasu z wodą oraz ich zastosowaniach w chemii. Materiał obejmuje również hydraty, wodorotlenki i ich rolę w reakcjach kwasowo-zasadowych. Typ: podsumowanie.
ChemiaOdkryj zasady działania ogniw galwanicznych, ich budowę oraz zastosowanie w codziennym życiu. Dowiedz się, jak energia chemiczna przekształca się w energię elektryczną dzięki reakcjom elektrochemicznym. Materiał obejmuje kluczowe pojęcia, takie jak elektrody, elektrolity oraz termodynamikę ogniw. Typ: podsumowanie.
ChemiaOdkryj kolory związków chemicznych metali d-bloku, w tym manganu, żelaza, miedzi, cynku i rtęci. Idealne materiały do nauki na maturę, zawierające reakcje i właściwości związków. Typ: podsumowanie.
ChemiaApp Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
