Ksyleny i reakcje pochodnych benzenu
Ksyleny to dimetylobenzeny występujące w trzech izomerach: orto 1,2−dimetylobenzen, meta 1,3−dimetylobenzen i para 1,4−dimetylobenzen. Są to ważne pochodne benzenu wykorzystywane w przemyśle.
Pochodne benzenu, podobnie jak sam benzen, ulegają reakcjom substytucji elektrofilowej. Na przykład metylobenzen (toluen) reaguje z mieszaniną nitrującą HNO3+H2SO4, tworząc nitrotoluen. Produkty tej reakcji zależą od charakteru podstawnika już obecnego w pierścieniu.
Rozwiązując zadania dotyczące węglowodorów aromatycznych, musisz umieć określić kierunek substytucji elektrofilowej. Grupa metylowa −CH3 jako podstawnik I rodzaju kieruje kolejny podstawnik głównie do pozycji orto i para, natomiast grupa nitrowa −NO2 jako podstawnik II rodzaju kieruje do pozycji meta.
🔑 Zapamiętaj: Przy rozwiązywaniu zadań z chemii organicznej kluczowe jest zapisywanie reakcji za pomocą wzorów półstrukturalnych i prawidłowe określanie produktów reakcji substytucji elektrofilowej.