Wyższe kwasy karboksylowe - budowa i właściwości
Wyższe kwasy karboksylowe to długołańcuchowe kwasy, które składają się na naturalne tłuszcze - stąd nazwa kwasy tłuszczowe. Najważniejsze to kwas palmitynowy (C₁₅H₃₁COOH) i stearynowy (C₁₇H₃₅COOH) - oba to białe, stałe substancje.
Kwas oleinowy (C₁₇H₃₃COOH) różni się tym, że ma podwójne wiązanie, więc jest cieczą. Dzięki temu wiązaniu reaguje z bromem i manganianem potasu, odbierając im charakterystyczne zabarwienia - to klasyczne reakcje addycji.
Mydła powstają, gdy kwasy tłuszczowe reagują z wodorotlenkami sodu lub potasu. Mydła sodowe są twarde i białe, a potasowe - szare i maziste. Ich wodny roztwór ma odczyn zasadowy przez hydrolizę anionową.
💡 Pamiętaj: W twardej wodzie (z jonami Ca²⁺ i Mg²⁺) mydła tworzą nierozpuszczalne osady - dlatego używamy detergentów syntetycznych!