Kwasy karboksylowe
Kwasy karboksylowe to związki organiczne zawierające grupę karboksylową −COOH. Ich nazwy tworzymy dodając końcówkę "-owy" lub nazywamy je jako kwasy "karboksylowe". Wiele z tych związków ma też nazwy zwyczajowe, które warto zapamiętać.
Kwasy karboksylowe można otrzymać na kilka sposobów. Najpopularniejsze to fermentacja octowa (tak powstaje ocet!) oraz utlenianie alkoholi i aldehydów. Właściwości fizyczne tych związków zależą od długości łańcucha węglowego - im dłuższy łańcuch, tym wyższa temperatura wrzenia i mniejsza rozpuszczalność w wodzie.
Kwasy te wykazują właściwości typowe dla związków organicznych: mogą ulegać redukcji wodorem, dekarboksylacji (odłączeniu CO₂) czy hydrolizie soli. Jako kwasy dysocjują w wodzie, reagują z metalami, tlenkami metali i wodorotlenkami, tworząc odpowiednie sole.
Ciekawostka! Moc kwasów karboksylowych zależy od ich budowy chemicznej. Im więcej grup karboksylowych w cząsteczce, tym kwas jest mocniejszy. Również podstawniki elektronoakceptorowe jak−F,−Cl,−Br,−J,−NO2 zwiększają moc kwasu, gdy znajdują się blisko grupy -COOH.
Warto zapamiętać, że cząsteczka kwasu karboksylowego składa się z części niepolarnej (łańcuch węglowy) i polarnej grupa−COOH. Gdy łańcuch węglowy jest długi, kwas staje się słabszy. Dodatkowo podstawniki elektronodonorowe, jak grupy alkilowe czy -OH, zmniejszają moc kwasów.