BUDOWA JĄDRA ATOMOWEGO
Jądro atomowe zawiera dwa rodzaje cząstek elementarnych: dodatnio naładowane protony i obojętne neutrony, które razem nazywamy nukleonami. Wokół jądra po orbitach przemieszczają się ujemnie naładowane elektrony. Ponieważ liczba protonów równa się liczbie elektronów, atom jako całość jest elektrycznie obojętny.
Pierwiastek to zbiór atomów mających taką samą liczbę protonów w jądrze. Natomiast izotopy to odmiany tego samego pierwiastka, które różnią się liczbą neutronów - mają identyczną liczbę atomową (protonów), ale różną liczbę masową (suma protonów i neutronów). Warto zapamiętać, że izotopy mają jednakową ilość elektronów, więc ich rozmiary są identyczne.
W zapisie symbolicznym pierwiastka używamy oznaczenia ZAX, gdzie A to liczba masowa (suma protonów i neutronów), Z to liczba atomowa (ilość protonów), a ilość neutronów możemy obliczyć jako N = A-Z. Przykładem są izotopy wodoru: ¹H (protium) z 1 protonem i 0 neutronów, ²H (deuter) z 1 protonem i 1 neutronem oraz ³H (tryt) z 1 protonem i 2 neutronami.
Ciekawostka: W jądrze atomowym między nukleonami działają silne siły przyciągania jądrowego, które równoważą odpychające siły elektrostatyczne między protonami. Dzięki temu jądra atomowe mogą być stabilne, mimo że zawierają dodatnio naładowane protony, które powinny się odpychać!