Podstawowe pojęcia hydrostatyki
Hydrostatyka to dział fizyki zajmujący się badaniem cieczy w stanie spoczynku. Na tej stronie przedstawiono najważniejsze wzory i definicje związane z ciśnieniem i siłami działającymi w cieczach.
Definicja: Ciśnienie to stosunek siły nacisku do powierzchni, na którą ta siła działa.
Wzór na ciśnienie:
P = F_N / S
gdzie:
P - ciśnienie [Pa]
F_N - siła nacisku [N]
S - powierzchnia [m²]
Highlight: Jednostką ciśnienia w układzie SI jest paskal [Pa].
Ciśnienie hydrostatyczne zależy od głębokości, gęstości cieczy i przyspieszenia ziemskiego. Wzór na ciśnienie hydrostatyczne:
P = d * g * h
gdzie:
d - gęstość cieczy [kg/m³]
g - przyspieszenie ziemskie [m/s²]
h - głębokość [m]
Vocabulary: Siła parcia to siła, z jaką ciecz działa na zanurzone w niej ciało.
Wzór na siłę parcia:
F_p = P * S
gdzie:
F_p - siła parcia [N]
P - ciśnienie [Pa]
S - powierzchnia [m²]
Example: Obliczanie siły wyporu dla ciała zanurzonego w cieczy:
F_w = d * g * V
gdzie:
F_w - siła wyporu [N]
d - gęstość cieczy [kg/m³]
g - przyspieszenie ziemskie [m/s²]
V - objętość zanurzonej części ciała [m³]
Strona zawiera również przypomnienie wzoru na objętość:
V = S * h
gdzie:
V - objętość [m³]
S - pole podstawy [m²]
h - wysokość [m]
Na końcu strony przedstawiono warunki pływania ciał, porównując siłę wyporu (F_w) z ciężarem ciała (F_c):
- F_w > F_c - ciało pływa na powierzchni
- F_w = F_c - ciało pływa w cieczy
- F_w < F_c - ciało tonie
Highlight: Porównanie gęstości ciała (d) i gęstości cieczy (d_c) pozwala określić, czy ciało będzie pływać, czy tonąć:
- d_c > d - ciało pływa na powierzchni
- d_c = d - ciało pływa w cieczy
- d_c < d - ciało tonie
Znajomość tych wzorów i zależności jest kluczowa dla zrozumienia prawa Archimedesa i rozwiązywania zadań z hydrostatyki w klasie 7 i na wyższych poziomach edukacji.