Oddziaływania międzycząsteczkowe
Wyobraź sobie, że cząsteczki to małe magnesy, które przyciągają się nawzajem! Te niewidzialne siły działają wszędzie wokół nas i odpowiadają za fascynujące zjawiska w przyrodzie.
Siły spójności to przyciąganie między cząsteczkami tej samej substancji - jak gdyby molekuły wody "trzymały się za ręce". Siły przylegania działają między różnymi substancjami, na przykład między wodą a szkłem.
Podstawą wszystkiego są atomy (najmniejsze części pierwiastków) i cząsteczki (połączone ze sobą atomy). Kiedy te małe budulce materii zaczynają na siebie oddziaływać, powstają zjawiska, które możesz obserwować codziennie!
Napięcie powierzchniowe to efekt działania sił spójności - dzięki niemu możesz nalać wodę "z górką" do pełnej szklanki. Ciecz tworzy wtedy cienką błonkę na powierzchni, jakby miała niewidzialną skórkę.
Ciekawostka: Detergenty zmniejszają napięcie powierzchniowe - dlatego mydło tak dobrze pierze!
Menisk to krzywizna powierzchni cieczy przy ściankach naczynia. Jego kształt zależy od tego, które siły są silniejsze. Menisk wklęsły (jak u wody) powstaje, gdy siły przylegania przeważają - ciecz "wspina się" po ściankach. Menisk wypukły (jak u rtęci) oznacza, że siły spójności są mocniejsze - cząsteczki wolą trzymać się siebie niż naczynia.