Rozszerzalność temperaturowa ciał
Rozszerzalność temperaturowa to po prostu zwiększanie się objętości różnych materiałów, gdy się je podgrzewa. Im wyższa temperatura, tym większa objętość - to tak proste!
Świetnym przykładem jest termoskop - działa dokładnie dzięki temu zjawisku. Ciecz w rurce rozszerza się, gdy robi się cieplej, i kurczy, gdy temperatura spada.
Możesz to sprawdzić w domu! Weź metalową kulkę i metalowy pierścień - w pokoju kulka przejdzie przez pierścień bez problemu. Ale gdy ją podgrzejesz, nagle się nie zmieści - zwiększyła swoją objętość przez ciepło.
Ciekawostka: W gorące letnie dni tory kolejowe mogą się wydłużyć nawet o kilka centymetrów! Dlatego między szynami zawsze są szczeliny.
Taśma bimetalowa to genialny wynalazek - dwa różne metale (zwykle inwar i mosiądz) połączone razem. Gdy się je podgrzewa, mosiądz rozszerza się bardziej niż inwar, więc cała taśma się wygina. Znajdziesz ją w żelazku, piecykach gazowych czy elektrycznych - to ona kontroluje temperaturę!
Najbardziej niezwykłe zachowanie ma woda przy 4°C - opada na dno jezior i zbiorników. Dzięki temu ryby mogą przeżyć zimę, bo nawet gdy powierzchnia zamarznie, przy dnie wciąż jest 4°C!