Wahadło sprężynowe, prawo Hooke'a i przemiana energii
Wahadło sprężynowe to układ fizyczny składający się z ciała zawieszonego na sprężynie, które może wykonywać drgania swobodne. Okres drgań wahadła sprężynowego zależy od masy ciała i współczynnika sprężystości sprężyny.
Definicja: Wahadło sprężynowe to ciało zawieszone na sprężynie, które może wykonywać drgania swobodne pod wpływem działającej na ciało sprężyny.
Highlight: Dla drgań o większych amplitudach masa na sprężynie wykonuje drgania anharmoniczne.
Prawo Hooke'a to fundamentalne prawo fizyki opisujące zachowanie ciał sprężystych. Zostało ono sformułowane przez angielskiego fizyka Roberta Hooke'a.
Definicja: Prawo Hooke'a stwierdza, że naprężenie ciała sprężyście odkształconego jest proporcjonalne do względnego odkształcenia tego ciała.
Vocabulary: Współczynnik sprężystości (k) to stosunek siły do wydłużenia sprężyny (F/Δl).
Highlight: Prawo Hooke'a jest słuszne tylko dla dostatecznie małych odkształceń względnych.
Dynamometr to przyrząd wykorzystujący prawo Hooke'a do pomiaru siły nacisku i siły ciągu. Jest on szeroko stosowany w laboratoriach, produkcji i kontroli jakości.
Przemiana energii jest kluczowym zjawiskiem w działaniu silników. Silnik cieplny przekształca energię cieplną w pracę mechaniczną. Wykorzystuje on zmiany objętości i ciśnienia substancji roboczej (np. pary wodnej lub mieszanki paliwowej) pod wpływem temperatury.
Przykład: Maszyna parowa przemienia energię rozprężającej się pary w energię mechaniczną.
Przykład: W silniku spalinowym energia chemiczna paliwa (gazu, benzyny) jest zamieniana na energię mechaniczną poprzez cykliczne spalanie i rozprężanie mieszanki w cylindrach.
Highlight: Zgodnie z Drugą Zasadą Termodynamiki, nie istnieje silnik idealny - część energii zawsze ulega nieodwracalnemu rozproszeniu.
Silniki można klasyfikować według metody wykorzystania energii paliwa na tłokowe, turbinowe i odrzutowe. Energia elektryczna również odgrywa istotną rolę w przemianach energii.
Highlight: Z technicznego punktu widzenia najistotniejsza jest możliwość zamiany energii mechanicznej na elektryczną, którą później można wykorzystać do oświetlania oraz w urządzeniach elektrycznych i elektronicznych.
Silnik elektryczny może funkcjonować zarówno jako silnik, jak i prądnica, umożliwiając dwukierunkową przemianę energii elektrycznej i mechanicznej.
Elektrownie to systemy dokonujące transformacji różnych typów energii w energię elektryczną. W elektrowniach jądrowych energia pozyskiwana jest z reakcji rozszczepienia jąder ciężkich pierwiastków.
Highlight: Elektrownia może być obecnie zdefiniowana jako system dokonujący transformacji różnych typów energii w energię elektryczną, która może być następnie wykorzystywana przemysłowo.