Wiatry sezonowe i lokalne
Na Ziemi występują różne systemy wiatrów, które mają ogromny wpływ na klimat i pogodę. Jednym z nich jest monsun - wiatr okresowo zmienny, powstający przez nierównomierne nagrzewanie się lądu i oceanu. Zimą nad wychłodzonym kontynentem tworzy się wyż, a nad cieplejszym oceanem niż, co daje suchą i słoneczną pogodę (monsun zimowy). Latem sytuacja się odwraca - nad nagrzanym lądem powstaje niż, a nad chłodniejszym oceanem wyż, co powoduje napływ wilgotnego powietrza, chmury i opady (monsun letni).
Poza globalnymi systemami wiatrowymi, występują też wiatry lokalne. Bryza to wiatr wybrzeży morskich zmieniający kierunek w cyklu dobowym. W dzień wieje z morza na ląd (bryza morska), przynosząc ochłodzenie, a w nocy odwrotnie - z lądu na morze (bryza lądowa). Powstaje przez różnicę temperatur między lądem a wodą.
Fen to ciepły i suchy wiatr występujący po zawietrznej stronie gór. Gdy wilgotne powietrze napotyka barierę górską, unosi się, ochładza i traci wilgoć w postaci opadów. Po przejściu przez szczyt, już suche powietrze opada i ogrzewa się, co daje charakterystyczny ciepły, suchy wiatr.
🏔️ Pamiętaj: Fen może podnieść temperaturę nawet o kilkanaście stopni w ciągu kilku godzin! W Tatrach nazywamy go halnym, a w Alpach - föhnem. Podczas jego występowania ludzie często odczuwają bóle głowy i pogorszenie samopoczucia.