Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Formy glacjalne i polodowcowe dzieciakom - przykłady i schematy

Zobacz

Formy glacjalne i polodowcowe dzieciakom - przykłady i schematy

Rzeźba polodowcowa w Polsce ukształtowana została przez lądolód skandynawski oraz lodowce górskie, tworząc charakterystyczne formy glacjalne i fluwioglacjalne. Główne elementy to:

  • Formy polodowcowe na nizinach, takie jak moreny, drumliny i jeziora morenowe
  • Górskie formy polodowcowe, w tym cyrki i doliny U-kształtne
  • Formy fluwioglacjalne, np. sandry i jeziora rynnowe
  • Przekształcenia peryglacjalne, jak wydmy śródlądowe i pokrywy lessowe

1.04.2022

416

FORMY CELLAKJALLINE
UTWORZONE PRZEZ LĄDOLÓD
↳ osady polodowcowe (pivski, ziviry), glina zwrłowa (movenowa)
mortevișt zwalowy - wymieszany
↳

Zobacz

Formy utworzone przez lodowce górskie

Górskie formy polodowcowe są podobne do tych utworzonych przez lądolód, ale mniejsze ze względu na mniejsze masy lodu. W górach dominują formy erozyjne, podczas gdy na nizinach przeważają formy akumulacyjne.

Charakterystyczne formy to:

  • Moreny czołowe i boczne
  • Jeziora cyrkowe
  • Doliny U-kształtne
  • Doliny zawieszone

Definition: Jeziora cyrkowe to małe, okrągłe zbiorniki o stromych stokach, utworzone w polu firnowym dawnego lodowca.

Example: Przykładami jezior cyrkowych w Polsce są Morskie Oko i Czarny Staw.

Vocabulary: Cyrk (kar, kocioł) - puste zagłębienie pozostałe po polu firnowym.

Highlight: Dolina U-kształtna powstaje w wyniku przekształcenia (wyorania przez jęzor lodowca) pierwotnej doliny rzecznej o kształcie litery V.

FORMY CELLAKJALLINE
UTWORZONE PRZEZ LĄDOLÓD
↳ osady polodowcowe (pivski, ziviry), glina zwrłowa (movenowa)
mortevișt zwalowy - wymieszany
↳

Zobacz

Formy utworzone przez wodę roztopową

Formy fluwioglacjalne (glacifluwialne, wodno-lodowcowe) powstają w wyniku działalności wód pochodzących z topniejących lodowców. Te wody ablacyjne mają istotny wpływ na kształtowanie rzeźby terenu.

Charakterystyczne cechy wód roztopowych:

  • Płyną na powierzchni, we wnętrzu i pod lądolodem
  • Mogą płynąć "pod górę" ze względu na ciśnienie
  • Mają bardzo dużą zdolność erozyjną

Główne formy fluwioglacjalne to:

  • Pradoliny
  • Jeziora rynnowe
  • Sandry
  • Ozy
  • Kemy

Definition: Jeziora rynnowe to wydłużone, wąskie zbiorniki, najgłębsze wśród jezior polodowcowych, często o przebiegu północ-południe.

Example: Przykładami jezior rynnowych w Polsce są Hańcza (najgłębsze jezioro rynnowe w Polsce), Gopło, Jeziorak, Długie, Drwęckie i Żarnowieckie.

Highlight: Fluwioglacjalne formy erozyjne, takie jak pradoliny, powstały w wyniku działalności wód szukających drogi odpływu. W Polsce mają one przebieg równoleżnikowy, a niektóre odcinki są wykorzystywane przez współczesne rzeki.

FORMY CELLAKJALLINE
UTWORZONE PRZEZ LĄDOLÓD
↳ osady polodowcowe (pivski, ziviry), glina zwrłowa (movenowa)
mortevișt zwalowy - wymieszany
↳

Zobacz

Formy akumulacyjne i przekształcenia peryglacjalne

Formy polodowcowe akumulacyjne dominują na terenach nizinnych. Główne typy to:

  1. Sandry (zandry) - piaszczysto-żwirowe stożki napływowe utworzone przez rzeki polodowcowe.
  2. Ozy - długie, wąskie i kręte pagórki lub wały utworzone przez wodę roztopową w szczelinach skalnych.
  3. Kemy - małe, obłe pagórki utworzone w zagłębieniach między bryłami martwego lodu.

Highlight: Sandry tworzą powierzchnię lekko nachyloną w kierunku czoła lodowca. W wyniku połączenia kilku stożków powstają równiny i pola sandrowe, które współcześnie są często porośnięte lasami.

Przekształcenia peryglacjalne powstały w wyniku działania klimatu peryglacjalnego. Przykłady to:

  • Wydmy śródlądowe w Puszczy Kampinoskiej
  • Pokrywy lessowe na Lubelszczyźnie
  • Gołoborza (rumowiska skalne) na stokach Gór Świętokrzyskich

Vocabulary: Gołoborza - duże bloki skalne powstałe w skutek wietrzenia mrozowego.

Example: Rzeźba polodowcowa w Polsce jest szczególnie widoczna w układzie pradolin, które tworzą charakterystyczny wzór na mapie kraju. Główne pradoliny to: Toruńsko-Eberswaldzka, Warszawsko-Berlińska, Wrocławsko-Magdeburska, Głogowsko-Barucka, Pomorska, Redy-Łeby oraz Biebrzy-Narwi.

FORMY CELLAKJALLINE
UTWORZONE PRZEZ LĄDOLÓD
↳ osady polodowcowe (pivski, ziviry), glina zwrłowa (movenowa)
mortevișt zwalowy - wymieszany
↳

Zobacz

Formy glacjalne utworzone przez lądolód

Formy polodowcowe powstałe w wyniku działalności lądolodu skandynawskiego obejmują zarówno formy erozyjne, jak i akumulacyjne. Główne elementy to:

Vocabulary: Morena denna - lekko falisty teren utworzony z materiału zgromadzonego przez lądolód.

Example: Przykładem formy glacjalnej są drumliny - większe, wydłużone, asymetryczne pagóry akumulacyjne w obrębie moreny dennej.

Inne charakterystyczne formy to:

  • Barańce (mutony) - mniejsze góry w obrębie moreny dennej
  • Eratyki (głazy narzutowe) - materiał skalny niesiony przez lód
  • Morena czołowa - największe ze wzgórz morenowych

Definition: Jeziora morenowe to wypełnione wodą zagłębienia między wzgórzami morenowymi. Są to największe jeziora polodowcowe, dość płytkie, o łagodnych stokach i urozmaiconej linii brzegowej.

Example: Przykładami jezior morenowych w Polsce są Śniardwy, Mamry i Niegocin.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Formy glacjalne i polodowcowe dzieciakom - przykłady i schematy

Rzeźba polodowcowa w Polsce ukształtowana została przez lądolód skandynawski oraz lodowce górskie, tworząc charakterystyczne formy glacjalne i fluwioglacjalne. Główne elementy to:

  • Formy polodowcowe na nizinach, takie jak moreny, drumliny i jeziora morenowe
  • Górskie formy polodowcowe, w tym cyrki i doliny U-kształtne
  • Formy fluwioglacjalne, np. sandry i jeziora rynnowe
  • Przekształcenia peryglacjalne, jak wydmy śródlądowe i pokrywy lessowe

1.04.2022

416

 

1/2

 

Geografia

17

FORMY CELLAKJALLINE
UTWORZONE PRZEZ LĄDOLÓD
↳ osady polodowcowe (pivski, ziviry), glina zwrłowa (movenowa)
mortevișt zwalowy - wymieszany
↳

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Formy utworzone przez lodowce górskie

Górskie formy polodowcowe są podobne do tych utworzonych przez lądolód, ale mniejsze ze względu na mniejsze masy lodu. W górach dominują formy erozyjne, podczas gdy na nizinach przeważają formy akumulacyjne.

Charakterystyczne formy to:

  • Moreny czołowe i boczne
  • Jeziora cyrkowe
  • Doliny U-kształtne
  • Doliny zawieszone

Definition: Jeziora cyrkowe to małe, okrągłe zbiorniki o stromych stokach, utworzone w polu firnowym dawnego lodowca.

Example: Przykładami jezior cyrkowych w Polsce są Morskie Oko i Czarny Staw.

Vocabulary: Cyrk (kar, kocioł) - puste zagłębienie pozostałe po polu firnowym.

Highlight: Dolina U-kształtna powstaje w wyniku przekształcenia (wyorania przez jęzor lodowca) pierwotnej doliny rzecznej o kształcie litery V.

FORMY CELLAKJALLINE
UTWORZONE PRZEZ LĄDOLÓD
↳ osady polodowcowe (pivski, ziviry), glina zwrłowa (movenowa)
mortevișt zwalowy - wymieszany
↳

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Formy utworzone przez wodę roztopową

Formy fluwioglacjalne (glacifluwialne, wodno-lodowcowe) powstają w wyniku działalności wód pochodzących z topniejących lodowców. Te wody ablacyjne mają istotny wpływ na kształtowanie rzeźby terenu.

Charakterystyczne cechy wód roztopowych:

  • Płyną na powierzchni, we wnętrzu i pod lądolodem
  • Mogą płynąć "pod górę" ze względu na ciśnienie
  • Mają bardzo dużą zdolność erozyjną

Główne formy fluwioglacjalne to:

  • Pradoliny
  • Jeziora rynnowe
  • Sandry
  • Ozy
  • Kemy

Definition: Jeziora rynnowe to wydłużone, wąskie zbiorniki, najgłębsze wśród jezior polodowcowych, często o przebiegu północ-południe.

Example: Przykładami jezior rynnowych w Polsce są Hańcza (najgłębsze jezioro rynnowe w Polsce), Gopło, Jeziorak, Długie, Drwęckie i Żarnowieckie.

Highlight: Fluwioglacjalne formy erozyjne, takie jak pradoliny, powstały w wyniku działalności wód szukających drogi odpływu. W Polsce mają one przebieg równoleżnikowy, a niektóre odcinki są wykorzystywane przez współczesne rzeki.

FORMY CELLAKJALLINE
UTWORZONE PRZEZ LĄDOLÓD
↳ osady polodowcowe (pivski, ziviry), glina zwrłowa (movenowa)
mortevișt zwalowy - wymieszany
↳

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Formy akumulacyjne i przekształcenia peryglacjalne

Formy polodowcowe akumulacyjne dominują na terenach nizinnych. Główne typy to:

  1. Sandry (zandry) - piaszczysto-żwirowe stożki napływowe utworzone przez rzeki polodowcowe.
  2. Ozy - długie, wąskie i kręte pagórki lub wały utworzone przez wodę roztopową w szczelinach skalnych.
  3. Kemy - małe, obłe pagórki utworzone w zagłębieniach między bryłami martwego lodu.

Highlight: Sandry tworzą powierzchnię lekko nachyloną w kierunku czoła lodowca. W wyniku połączenia kilku stożków powstają równiny i pola sandrowe, które współcześnie są często porośnięte lasami.

Przekształcenia peryglacjalne powstały w wyniku działania klimatu peryglacjalnego. Przykłady to:

  • Wydmy śródlądowe w Puszczy Kampinoskiej
  • Pokrywy lessowe na Lubelszczyźnie
  • Gołoborza (rumowiska skalne) na stokach Gór Świętokrzyskich

Vocabulary: Gołoborza - duże bloki skalne powstałe w skutek wietrzenia mrozowego.

Example: Rzeźba polodowcowa w Polsce jest szczególnie widoczna w układzie pradolin, które tworzą charakterystyczny wzór na mapie kraju. Główne pradoliny to: Toruńsko-Eberswaldzka, Warszawsko-Berlińska, Wrocławsko-Magdeburska, Głogowsko-Barucka, Pomorska, Redy-Łeby oraz Biebrzy-Narwi.

FORMY CELLAKJALLINE
UTWORZONE PRZEZ LĄDOLÓD
↳ osady polodowcowe (pivski, ziviry), glina zwrłowa (movenowa)
mortevișt zwalowy - wymieszany
↳

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Formy glacjalne utworzone przez lądolód

Formy polodowcowe powstałe w wyniku działalności lądolodu skandynawskiego obejmują zarówno formy erozyjne, jak i akumulacyjne. Główne elementy to:

Vocabulary: Morena denna - lekko falisty teren utworzony z materiału zgromadzonego przez lądolód.

Example: Przykładem formy glacjalnej są drumliny - większe, wydłużone, asymetryczne pagóry akumulacyjne w obrębie moreny dennej.

Inne charakterystyczne formy to:

  • Barańce (mutony) - mniejsze góry w obrębie moreny dennej
  • Eratyki (głazy narzutowe) - materiał skalny niesiony przez lód
  • Morena czołowa - największe ze wzgórz morenowych

Definition: Jeziora morenowe to wypełnione wodą zagłębienia między wzgórzami morenowymi. Są to największe jeziora polodowcowe, dość płytkie, o łagodnych stokach i urozmaiconej linii brzegowej.

Example: Przykładami jezior morenowych w Polsce są Śniardwy, Mamry i Niegocin.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.