Procesy rzeźbotwórcze i powstawanie gór w Polsce
Wyobraź sobie Ziemię jako ogromną fabrykę, która przez miliony lat kształtowała krajobraz Polski! Procesy rzeźbotwórcze to siły, które utworzyły wszystkie góry, które dziś możesz podziwiać.
Procesy wewnętrzne działają z wnętrza naszej planety - to erupcje wulkanów, trzęsienia ziemi i ruchy tektoniczne płyt. Te potężne siły "wypchnęły" góry ku powierzchni. Z kolei procesy zewnętrzne jak erozja rzeczna, wiatr czy lodowce przez tysiąclecia "rzeźbiły" góry, nadając im obecny kształt.
W Polsce zaszły trzy wielkie orogenezy (okresy górotoworczej aktywności). Orogeneza kaledońska utworzyła Góry Świętokrzyskie, hercyńska - Sudety, a alpejska - nasze młode Karpaty. Każda z tych orogenez pozostawiła swój unikalny ślad w polskim krajobrazie.
Góry dzielą się na trzy główne typy: góry faldowane (jak Karpaty), góry zrębowe (jak Sudety) i góry wulkaniczne. Każdy typ powstał w zupełnie inny sposób!
💡 Ciekawostka: Najstarsze polskie góry (Świętokrzyskie) są starsze od dinozaurów - mają około 400 milionów lat!